"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2484 E., 2022/2445 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabul, kısmen esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Avanos Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2020/193 E., 2021/459 K.
Taraflar arasındaki davacı tarafından açılan tanıma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı asıl tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı asıl tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; Almanya Devleti'nin Hagen Aile Mahkemesinin 27.06.2019 tarihinde verdiği karar ile tarafların boşandıklarını, kararın kesinleştiğini iddia ederek davasının kabulüne boşanma kararının tanınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kadın cevap dilekçesinde özetle; Türkiye'de evlendiklerini, davacının kendisini Almanya'ya götürmediğini, gerekli şartları sağladıklarını ancak talepte bulunmadığından gidemediğini, 3-4 defa yaz aylarında gelip gittiğini, birlik görevlerini yerine getirmediğini, ihtiyaçlarını karşılamadığını, Almanya'da açılan davadan haberdar olmadığını, tebligat yapılmadığını, kararın hatalı olduğunu, bu dava dilekçesinin tebliği ile haberdar olduğunu, kararın kaldırılmasını, davanın reddine karar verilmesini, aksi halde yararına 100.000,00 TL maddî, 100.000,00 TL manevî tazminat ile aylık 2.000,00 TL yoksulluk nafakasına hükmedilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yabancı mahkeme ilamının aslı ve onaylı tercümesinin ekli olduğu, kararda kesinleşme ve "Apostil Şerhi" nin bulunduğu, infaz edilebilir olduğu, karar içeriğinin kamu düzenine aykırı olmadığı, 5718 sayılı Kanun'un 50 ... ve devamı maddelerinde düzenlenen tanıma ve tenfiz şartlarının bulunduğu ve herhangi bir engel olmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne, Almanya Hagen Aile Mahkemesi 127 F 134/17 numaralı boşanmaya ilişkin 22.06.2019 tarihinde kesinleşen kararın tanınmasına ve tenfizine, kararın nüfus kayıtlarına işlenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kadın istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı kadın istinaf dilekçesinde özetle; davayı kabul etmediğini, yasal şartları taşımayan yabancı mahkeme ilamının tanınmasına ve tenfizine karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını, yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile verilen süre içerisinde yabancı mahkeme ilamının aslı ile Apostil şerhli onaylı tercümesinin sunulduğu, kararın kesinleştiğinin yine karar altındaki şerhten anlaşıldığı, Almanya ülkesi ile karşılıklılık esasının geçerli olduğu, kararın şeklen tanınmasını engelleyen bir durumun bulunmadığı bu nedenle davanın kabulüne karar verilmesinin ... olduğu, davalının haberdar olmadığı yönündeki savunmasını ispata yarar bir delil de sunulmadığı, Almanya Hagen Mahkemesi' nin verdiği tarafların boşanmalarına ilişkin hüküm kesinleştiği, hakimin hukuku usul hükümlerine göre bir eksiklik olmadığı, İlk Derece Mahkemesince davacı dilekçesi ile sadece boşanmaya ilişkin hükmün tanınması istenmesine rağmen talep aşılarak tenfizine de hükmedilmek suretiyle hatalı hüküm kurulduğu gibi kararın nüfus kayıtlarına işlenmesine hükmedilerek idareye de emredici şekilde hüküm oluşturulduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesince kurulan hükmün 1 nolu bendinin sonundaki ".... VE TENFİZİNE, Kararın nufus kayıtlarına işlenmesine, " cümlesinin hükümden çıkarılarak diğer istinaf talebinin ise istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin (1) ... fıkrasının (b) bendinin (1) ... alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kadın temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı kadın temyiz başvuru dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı erkek tarafından açılan yabancı mahkeme kararının tanınması şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 5 ... maddesi, 50 nci maddesi, 53 üncü maddesi, 54 üncü maddesi, 58 ... maddesi, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu, 10.02.2012 tarih ve 2010/1 Esas, 2012/1 Karar sayılı kararı; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesi, 370 ... maddesi, 371 ... maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.