"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/758 E., 2023/9 K.
KARAR : Başvurunun kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 8. Aile Mahkemesi
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın her iki taraf vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kısmen kaldırılarak bu yönlerden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı her iki taraf vekili tarafından temyiz edilmiş olup incelemenin duruşmalı olarak yapılması davacı-karşı davalı kadın vekili tarafından istenilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 04.07.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde temyiz eden davacı-davalı ... Şahin vekili Av.... ve karşı taraf temyiz eden davalı-davacı ... vekili Av. ... geldiler sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen 04.07.2023 gününde Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı- karşı davalı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; evlilik birliğinin sarsılması sebebiyle tarafların boşanmalarına, müvekkili lehine aylık 2.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, yasal faiziyle birlikte 125.000,00 TL maddî ve 125.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı- karşı davacı erkek vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; davacı- karşı davalının iddialarının gerçeği yansıtmadığını belirterek asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile evlilik birliğinin sarsılması sebebiyle tarafların boşanmalarına, müvekkili lehine 500.000,00 TL maddî ve 500.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kadının, erkeği Fetöcü olmakla suçladığı, bu hususta erkeğin annesine "Senin oğlun fetöcü, her yerin bir muhbiri var, oğlunu araştıracağım, ağabeyimden daha iyi mi bileceksiniz" demek suretiyle erkeği tahkir ettiği, erkek evi terk etmiş ise de, kadının kendisine yönelttiği isnattan sonra evden ayrılmasının haklı olduğu, erkeğin evlilik birliğini sarsan kusurlu bir davranışının bulunmadığı, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında kadının tam kusurlu olduğu gerekçesiyle kadının davasının reddine, erkeğin davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, taraflar lehine tedbir nafakası takdirine yer olmadığına, kadının yoksulluk nafakası ile maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddine, erkek yararına 20.000,00 TL maddî ve 25.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde her iki taraf vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı- karşı davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; asıl davanın kabulü, karşı davanın reddi gerektiğini belirterek her iki dava yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
2.Davalı- karşı davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; tazminatların miktarı yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; erkek tarafından eşinin kendisini Fetö terör örgütü mensubu olmakla suçladığı iddia edilmiş ise de, erkek tarafından dosyaya sunulan mesaj kayıtlarına göre kadının kardeşinin Yargıtay tetkik hakimi olduğu, incelediği bir dosyada erkekle isim ve soyisim benzerliği görmesi üzerine bunu kendi ailesinin Whatsapp grubunda paylaştığı, paylaşım yaparken "Gerekçeli kararda ...un ismi var, tabi isim benzerliği" demek ve gülümseme emojisi atmak suretiyle şaka yapmış olduğunun açıkça anlaşıldığı, kadının bu mesajı eşi ile paylaştığı, erkeğin söz konusu mesaja sinirlenmesi üzerine kadın tarafından eşine gönderilen mesajda bunun şaka olduğunun belirtildiği, tanık olarak dinlenen erkeğin annesi Meryem tarafından, kadının "Senin oğlun Fetö'cü, her yerin bir muhbiri var. Oğlunu araştıracağım. Ağabeyimden daha mı iyi bileceksiniz " dediği belirtilmiş ise de, hem dosyada mevcut mesaj kayıtlarından ve hem de kadının mesaj sonrası eşine olayın şaka olduğunu belirtir beyanları karşısında bu tanığın beyanlarının inandırıcı görülmediği, erkek tarafından sunulan dilekçelerde (asıl davaya cevap-karşı dava ile asıl davaya ikinci cevap-karşı dava için cevaba cevap) kadının, erkeğin annesini arayıp bu şekilde beyanda bulunduğunun da ileri sürülmediği, erkeğin 09.03.2020 tarihinde ortak konuttan ayrıldığı, sonrasında eşlerin yeniden bir araya gelmediği, erkeğin ortak konuttan ayrıldığı tarihten önce eşlerin 07.03.2020 tarihinde birlikte ...'ya giderek yakınlarını ziyaret ettiği, beraber kahvaltıya ve sinemaya gittiği hatta daha sonraki bir seyahati planladıkları, eşlerin evliliğinde bir takım sorunların varlığı iddia edilmiş ise de belirtilen durum karşısında önceki olayların eşler tarafından affedildiği ya da en azından hoşgörüyle karşılandığının kabulü gerektiği, kadının hakim olan erkek kardeşinin şaka amaçlı gönderdiği telefon mesajına tepki gösteren erkek ortak konuttan ayrılmış ise de fiili ayrılığın tek başına boşanma nedeni olarak kabul edilemeyeceği, kadının iddialarının ispatlanamadığı gerekçesiyle asıl davanın reddine karar verilmesi isabetli ise de, yazılı gerekçe ile erkeğin davasının kabulüne karar verilmesinin de hatalı olduğu gerekçesiyle kadının istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinin düzeltilerek erkeğin karşı davasına yönelik kararın kaldırılmasına ve ispatlanamayan karşı boşanma davasının da reddine, erkeğin tüm, kadının diğer istinaf itirazlarının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde her iki taraf vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı- karşı davalı kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; kendi davasının reddi yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı- karşı davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; kendi davasının reddi yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebine dayalı görülen karşılıklı boşanma davasında tarafların kusurlu olup olmadığı, davaların kabulü şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 166 ıncı maddesi, 323 üncü ve devam maddeleri, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Kanunu'nun 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci maddesi, 51 inci maddesi.
3.Değerlendirme
Taraflarca açılan karşılıklı boyanma davasında İlk Derece Mahkemesince boşanmaya sebebiyet veren olaylarda; kadının tam kusurlu olduğu kabul edilerek, asıl davanın reddi ile karşı davanın kabulüne ve fer'îlerine ilişkin hüküm kurulmuş, İlk Derece Mahkemesinin bu kararı davacı- karşı davalı kadın vekili tarafından her iki dava ve fer'îleri yönünden; davalı- karşı davacı erkek tarafından tazminatların miktarı yönünden istinaf edilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesince; kadının kusurlu bir davranışının ispatlanmadığı gerekçesiyle kadın vekilinin bu yöne ilişkin istinaf talebinin kabulüyle karşı davanın da reddine, erkeğin tüm, kadının sair yönlere ilişkin istinaf itirazının esastan reddine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesinin bu kararı her iki taraf vekilince kendi davalarının reddi yönünden temyiz edilmiştir.
Tarafların karşılıklı boşanma davalarına ilişkin yargılama devam ederken, davalı- karşı davacı erkek vekili tarafından ... 10.Aile Mahkemesinin 2023/296 Esas sayılı dosyası ile boşanma davası açılmış ve davasının eldeki dava ile birleştirilmesi talep edilmiştir. Aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış davalar aralarında bağlantı bulunması durumunda, davanın her aşamasında, talep üzerine veya kendiliğinden ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebilir. Birleştirme kararı, ikinci davanın açıldığı mahkemece verilir ve bu karar, diğer mahkemeyi bağlar. Davaların aynı veya birbirine benzer sebeplerden doğması, ya da biri hakkında verilecek hükmün diğerini etkileyecek nitelikte bulunması durumunda bağlantı var sayılır. Evlilik birliği sona erinceye kadar, herhangi bir sebeple açılmış boşanma davalarında taraflara yüklenmiş tüm kusurlar, birlikte değerlendirilip, tarafların kusur oranlarının bir kez belirlenmesi ve belirlenen bu orana göre maddî ve manevî tazminatlar ile yoksulluk nafakası konularında her bir taraf yönünden bir kez hüküm kurulması gerekir. Tarafların kusurları bölünerek, her bir dava için ayrı kusur belirlemesi yapılıp, fer'î konularda da her bir dava için ayrı hüküm kurmak, 4721 sayılı Kanunu'ndaki düzenlemelere aykırı düşer. Boşanma Hukukunun temel ilkelerinden birinin tarafların kusur belirlemesine ilişkin olduğu, evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebine dayanan iş bu karşılıklı boşanma davasında, İlk Derece Mahkemesinin kararı her iki taraf vekili tarafından kendi davalarının reddi yönünden kanun yolu başvurularına konu edilmekle; boşanma davalarında tarafların kusurlarının belirlenmesi, boşanmanın fer'îsi niteliğinde bulanan tazminatlar, yoksulluk nafakası gibi taleplerin sağlıklı değerlendirilerek doğru karar verilebilmesi bu davaların birlikte görülmesi ve delillerin birlikte değerlendirilmesiyle mümkündür. Bu nedenle, davalar arasında bağlantı bulunduğuna göre eldeki karşılıklı boşanma davası ile erkek tarafından açılmış olan davanın birleştirilerek delillerin birlikte değerlendirilip davaların esası hakkında hüküm kurulması gerektiğinden hükmün bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Duruşma için takdir olunan 8.400,00 TL’nin Özge'den alınarak ...a verilmesine ve 8.400,00 TL vekâlet ücretinin ...dan alınarak Özge'ye verilmesine,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgililere iadesine,
Dosyanın ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.