"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ :Çocuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/29 D.İ.
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki çocuğun ... oluncaya kadar devlet koruması altında olduğunun tespiti davasından dolayı bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; babasının ölümü ve annesinin maddî durumunu kötü olması nedeni ile ... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 27.08.1987 tarih 1987/758Esas ve 1987/767 Karar sayılı kararı ile devletin bakım ve koruması altına alındığını, ... olmasına 1 yıl kala 27.08.1991 tarihli ... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 1991/480Esas, 1991/454 Karar sayılı kararı ile usule aykırı şekilde korunma kararının kaldırıldığını, kaldırma kararından ne kendisinin nede annesinin haberinin olmadığını, okula devamsızlığı nedeni ile kaldığını, meslek edinmek için akrabası olan erkek kuaföründe eğitim almaya başladığını, bu durumun kurum tarafından da bilindiğini, her ne kadar annesinin talebinin olduğu belirtilmişse de bu talebin kurumun baskısı ve çocuğun kötü alışkanlıklar edineceği korkusu ile verildiğini belirterek korunma kararının kaldırılmasına ilişkin kararın hukuka aykırılığının, davacının ... olduğu tarihe kadar devletin koruması altında olduğunun ve devlet memuru olabilme hakkını kullanabilmesi için gerekli belgeyi alma hakkının bulunduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kurum vekili beyan dilekçesinde özetle; korunma kararının haklı nedenle ve davacı ... olmadan kaldırıldığını bu nedenle talebin haksız olduğunu, 2828 sayılı kanunun 24 üncü maddesi gereği davacının 3413 sayılı yasada düzenlenen haklardan faydalanamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
... Aile Mahkemesi 09.12.2014 tarih 2014/427 Esas ve 2014/905 Karar sayılı kararı ile çocuğun 16 yaşında akrabası yanında çalışmaya başladığı bu hususun kurum tarafından da bilindiği, kontrole gidildiği, davacının okuldan ayrılarak berber dükkanına meslek edinmek için yerleştirildiği, davacının 18 yaşını doldurana kadar kurum korumasında kaldığı tanık anlatımları ile de sabit olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemiz 04.05.2015 tarih 2015/3742 Esas ve 2015/9139 Karar sayılı kararı ile özetle; kararın 2828 sayılı Sosyal hizmetler Kanunu'nun(2828 sayılı Kanun) 22 nci maddesinde düzenlenen tedbir kararlarında da çocuk mahkemelerinin görevli olduğu, ...'da çocuk mahkemesinin kurulduğu, tespit kararının çocuk mahkemesince verilmesi gerektiği gerekçesi ile mahkemenin görevsizlik kararı vermesi gerekirken işin esası hakkında karar verilmesinin usul ve kanuna aykırı olduğu gerekçesi ile bozulmuştur.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Aile Mahkemesince görevsizlik kararı verilmiş ... ise 07.10.2016 tarih 2015/376 Esas ve 2016/448 Karar sayılı kararı ile aynı gerekçe ile davanın kabulüne davacının 18 yaşını doldurana kadar fiilen devlet koruması altında olduğunun tespitine karar verilmiştir. Davalı kurum vekilinin istinaf talebi üzerine dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere ... Bölge Adliye Mahkemesi 13. Ceza Dairesi'ne, buradan da görevli olunmadığı gerekçesi ile 16. Ceza Dairesine, buradan 11. Hukuk Dairesine, 11. HD tarafından da görevsizlikle dosya Başkanlar Kuruluna gönderilmiş İst. BAM Başkanlar Kurulu 28.09.2018 tarihli kararı ile 16. Ceza DAiresinin görevli olduğuna kesin olarak karar vermiştir. İst. 16.CD 05.03.2019 tarihli kararı ile dosyada Çocuk Mahkemesinin görevli olmadığı davanın hukuk davası olduğu gerekçesi ile Çocuk Mahkemesi kararının kaldırılarak görevsizlik kararı verilmesi üzerine kararın mahkemesine gönderilmesine karar vermiş, bunun üzerine ... ise 26.06.2019 tarihinde görevsizlik kararı vermiş, dosyayı yeniden ele alan ... 2.Aile Mahkemesi bu kez 23.10.2019 tarih 2019/118 Esas ve 2019/105 Karar sayılı kararı ile; önceki kabul kararlarının gerekçesi gibi davanın kabulüne karar vermiş, karar davalı kurum vekilince temyiz edilmiştir.
2.Dairemiz 06.10.2020 tarih 2020/3920 Esas ve 2020/4448Karar sayılı kararı ile; 5235 sayılı Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun gereğince dosya Yargıtay denetiminden geçmiş olduğu ve Dairemizin 04/05/2015 gün ve 2015/3742 esas - 9139 karar sayılı ilamı ile Çocuk Mahkemesi'nin görevli bulunması nedeniyle bozulmasına karar verilmesi nedeniyle artık bu dosyada verilen kararlarda kanun yolu temyiz olduğu halde ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesinin işin esasına dair karar vermeden dosyayı Yargıtay ilgili dairesine göndermesi gerekirken yetkisini aşarak işin esasına dair karar vermesi doğru olmadığı ve yok hükmünde olduğu, Çocuk Koruma Kanunu'nun 26 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında mahkemeler ve çocuk hakiminin bu kanun ve diğer kanunlarda yer alan tedbir kararlarını almakla görevli olduğu düzenlendiğinden, 2828 sayılı Kanunun 22 nci madddesinde düzenlenen tedbir kararlarında da çocuk mahkemeleri görevli bulunduğu, ...'da çocuk mahkemesinin kurulduğu anlaşılmakla tespit kararının çocuk mahkemesinde verilmesi gerektiğinden, (Hukuk Genel Kurulu'nun 16.01.2013 tarih ve 2012-563 Esas-2013/69 Karar sayılı kararı) mahkemece dairemizin bozma ilamı doğrultusunda çocuk mahkemesi görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, işin esasıyla ilgili yazılı şekilde hüküm tesisinin doğru olmadığı gerekçesi ile bozulmuştur.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Aile Mahkemesi tarafından görevsizlik kararı verilerek gelen dosyanın yapılan yargılaması sonucunda; Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, davacının annesinin koruma kararının kaldırılmasına ilişkin talebinin bulunmadığı, davacının iş edinmesine muvafakat verdiği, çalıştığı dönemde de yurdun bu durumdan haberdar olduğu, takibinin yapıldığı, korunma kararının usulsüz kaldırıldığı kanaatine varıldığı gerekçesi ile davanın kabulüne davacının 18 yaşını doldurana kadar fiilen devlet koruması altında olduğunun tespitine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı kurum vekili temyiz dilekçesinde özetle; davacının maddî bir vakıanın tespitini talep ettiğini bunun tek başına davanın konusu olamayacağı, davacı defalarca yurttan kaçmış durum annesine bildirilmesine rağmen kuruma gelinmemiş, en son çocuğun ailesi yanında mutlu olduğu sosyal inceleme raporu ile tespit edilerek anneninde bu konuda açık beyanı alınmak sureti ile koruma kararı kaldırılmıştır. Devlet memuru olma hakkından faydalanılabilmesi şartları kanun ve yönetmelikte düzenlenmiş olup belirtilen prk çok şartın aynı anda sağlanması halinde faydalanılabileceği belirtilmiştir. Davacının belirtilen şartları taşımadığı anlaşılmakla usul ve yasaya aykırı kararın bozulması talebi ile temyiz isteminde bulunulmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 2828 Sayılı Kanun gereğince koruma altına alınmış küçüğün 18 yaşını doldurana kadar korunma kararı altında olup olmadığının tespiti noktasında toplanmaktadır
2. İlgili Hukuk
2828 sayılı Kanun'un 22 nci ve 24 üncü maddeleri; 4721 sayılı Kanun'un 366 ncı, 369, 370 ve 371 inci maddeleri; 1988 yılında 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa ek bir madde eklenmesini sağlayan 3413 sayılı Kanun; Korunmaya Muhtaç Çocukların İşe Yerleştirilmesine İlişkin Tüzük. ( Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 10/2/1995 No : 95/654)
3. Değerlendirme
1.Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, mahkemece bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olduğu anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
01.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.