"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2340 E., 2022/2387 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 5. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/661 E., 2022/863 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sırasında davacı ... ...'ın vefat etmesi nedeniyle, ...'ın mirasçıları tarafından devam edilen boşanma davası sonunda İlk Derece Mahkemesince Sağ kalan eş davalının kusursuz olduğunun tespitine, boşanma ve fer'îleri konusunda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davacı erkek miraçları vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı erkek miraçları vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı erkek ve vekili dava dilekçelerinde özetle; Müvekkilinin evlilik birliği süresince davalı kadının isteği üzerine davalı kadının oğluna borç para adı altında bir çok kez para gönderdiğini, borç adı altında verdiği paralar kendisine ödenmeyince, sıkıntıya düştüğünü, artık para gönderemeyeceğini söylemesi üzerine davalı kadının"mecbur bulacaksın" diyerek karşı çıktığını, sonrasında tavır aldığını ve müvekkilinin huzurunun kaçtığını, tartışmalar yaşandığını ve davalı kadının evini terk ettiğini beyan ederek evlilik birlikteliğinin, davalı kadının kusurlu davranışları nedeniyle sarsıldığını, tarafların boşanmalarına hükmedilmesini, müvekkili lehine 50.000,00 TL maddî 50.000,00 TL manevî tazminata, yargılama giderlerinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
2. Davacı ... ...'ın vefat ettiği, davaya dahil olan mirasçılar vekilinin sunduğu cevaba cevap dilekçesinde özetle; müteveffa ..., davacısı olduğu boşanma davası devam ederken vefat ettiğini, Müteveffanın vefatı nedeniyle davalıyla arasındaki evliliğin ölümle son bulduğunu, davalı kadının evlilik birliği devam ederken boşanmaya sebebiyet verecek derecede kusurlu olduğunun tespit edilebilmesi adına huzurdaki davaya müteveffanın mirasçıları tarafından devam edileceğini, müteveffa ile davalı arasındaki tartışmaların tamamının, davalı kadının "müteveffadan sürekli olarak para istemesinden" kaynaklandığını, son tartışmanın sebebi de yine davalının para isteme arzusundan kaynaklandığını, müteveffanın, davalı kadına "davalının oğluna" para gönderemeyeceğini söylemesi üzerine yaşandığını, davalı kadın istediği neticeyi elde edemeyince ortak konuttaki eşyalarını toplayıp müvekkilini bakıma muhtaç haldeyken terk ettiğini, davacıya huzur evine yerleştirilene kadar çocukları tarafından bakıldığını temel ihtiyaçlarının giderildiğini beyan ederek davalı kadının, evlilik birliği boyunca müteveffaya karşı sergilemiş olduğu fiiller nedeniyle boşanmaya sebebiyet verecek derecede kusurlu olduğu sabit olduğundan davalının kusurlu olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmişlerdir.
II. CEVAP
Davalı kadın cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Kırgızistan vatandaşı olduğunu, davacıya bakmak için geldiğini 6 ay sonra nikah kıydıklarını, davacının iddialarının asılsız ve gerçek dışı olduğunu, davacıdan oğlu için para istemediğini, müvekkilinin evi terk etmediğini, davacının müvekkilini evden kovduğunu, yaşlılıktan kaynaklanan huysuzluğu nedeniyle bastonu ile müvekkiline vurduğunu şiddet uyguladığını, hakaret ettiğini müvekkilinin de emniyette şikayetçi olduğunu beyan ederek müvekkilinin kusursuz davacının ise kusurlu olduğunu bu sebeple davanın reddine, aksi takdirde 50.000,00 TL maddî, 50.000,00 TL manevî tazminata, 4.500,00 TL yoksulluk nafakasına, yargılama giderlerinin davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, tarafların 22.03.2021 tarihinde evlendikleri, ortak çocuklarının olmadığı, davacı ... ...'ın yargılama aşamasında 28.11.2021 tarihinde vefat ettiği ve mirasçıları olan çocuklarının davaya devam ettikleri , dinlenen tanık beyanları, delil olarak sunulan flash bellek içerisindeki video, Felahiye İlçe Emniyet Müdürlüğünün soruşturma dosyası, ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2021/45089 soruşturma sayılı kararı, davacıların murisi ve davalı hakkında alınmış olan adli muayene raporu ve tüm dosya kapsamına göre, tarafların evlenmeden önce davalının murise yaşlılığı sebebiyle bakmak üzere geldiği, daha sonra evlendikleri, murisin tarafların evlilik birliğinden önce de dava dışı Uchkun Aıtmatov isimli kişiye para gönderdiği, davadan sonra da para gönderdiği, murisin davalıya şiddet uyguladığı, hakaret ettiği, tehdit ettiği, murisin çocuklarının mirasın davalıya kalacağını düşünerek huzursuzluk çıkardıkları gerekçesiyle, davacı ... ...'ın yargılama aşamasında vefat etmesi sebebiyle boşanma ve fer'îleri konusunda karar verilmesine yer olmadığına, davalının kusursuz olduğunun tespitine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek mirasçıları tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı erkek mirasçıları vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili ... tarafından davalı kadın aleyhine evlilik birliğinin temelinden sarsılmış olması nedeni boşanma davası açıldığını, dava devam ederken müvekkilin vefat ettiğini, mirasçıların davaya devam ettiğini, davalı kadının evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında asıl kusurlu olduğunun tespiti ile mirasçılık sıfatının sona ermesini talep ettiklerini, davalı kadının kusurlu olduğunu, kadının bu evliliği maddî çıkarları için yaptığını, yerel mahkemenin kusura ilişkin değerlendirme ve tespitlerinin hatalı olduğunu, arz ve izah ettikleri üzere yerel mahkeme kararının kaldırılmasını, davalı kadının evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında asıl ve ağır kusurlu olduğunun tespitine karar verilmesini yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı kadın üzerinde bırakılmasını talep ederek kararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesince davacılar murisi Halil ... ile davalının evli oldukları, aralarındaki anlaşmazlık nedeniyle ayrıldıkları, gerek dosya kapsamında dinlenen tanık beyanları gerekse davacı müteveffa Halil İşık'ın çocuklarına verilmek üzere sağlığında onun bilgisi ile çekilmiş olduğu içeriğinden anlaşılan görüntü kayıtları uyarınca davacı Halil'in eşine şiddet uyguladığı, hakaret ve tehdit ettiği, çocuklarının davalı kadına huzur vermedikleri belirlenmiştir. Dava mirasçıları vekili hükme esas alınan görüntü kayıtlarının bilirkişi marifetiyle incelenmediğini ileri sürmüş ise de söz konusu kayıt davalı tarafça delil listesi ile mahkemeye süresinde sunulmuş, müteveffa davacının bilgisi dahilinde çekilmiş olması nedeniyle yasal delildir. Kayıt mahkeme hakimi tarafından izlenmiştir. Bu kapsamda görüntü kayıtlarının bilirkişi tarafından çözümünün yapılmasına gerek bulunmamaktadır. İlk Derece Mahkemesince tüm deliller toplanmış toplanan deliller uyarınca davalı sağ kalan eşin evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına neden olan olaylarda kusurunun bulunmadığı belirlenmiştir. İlk Derece Mahkemesinin kararında ve kusur değerlendirmesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle usul ve kanuna uygun olan hükme karşı davacı murislerinin istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek mirasçıları vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı erkek mirasçıları vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki beyanlarını tekrar ederek davalı kadının evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında asıl kusurlu olduğunun tespiti ile mirasçılık sıfatının sona ermesini talep ettiklerini, davalı kadının kusurlu olduğunu, kadının bu evliliği maddi çıkarları için yaptığını, yerel mahkemenin kusura ilişkin değerlendirme ve tespitlerinin hatalı olduğunu, arz ve izah ettikleri üzere yerel mahkeme kararının kaldırılmasını, davalı kadının evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında asıl ve ağır kusurlu olduğunun tespitine karar verilmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı kadın üzerinde bırakılmasın karar verilmesi yönünden temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflarca karşılıklı olarak açılan 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebine dayalı boşanma ve fer'ileri istemine ilişkin olmakla birlikte, davacı erkeğin yargılamanın devamı sırasında ölümü üzerine mirasçıları tarafından 4721 sayılı Kanun'un 181 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca sağ kalan eşin kusur tespiti davası olarak devam eden davada, davalı kadının kusurlu olup olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 181 inci maddesinin ikinci fıkrası. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı erkek mirasçıları vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.