"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1101 E., 2023/1132 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ: Ankara 20. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/1131 E., 2022/411 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davacı-karşı davalı erkeğin davasının reddine, davalı-karşı davacı kadının davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlere karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı-karşı davalı erkek vekili dava dilekçesinde; tarafların evliliğin ilk gününden itibaren anlaşamadıklarını, tüm bu geçimsizliğin kadının hal ve hareketlerinden kaynaklandığını, kadının, her anlaşmazlıkta ve tartışmada erkeğe ağır hakaret ve tehditler ettiğini, hatta yaşanan bir tartışmada kadının baba ve kardeşinin müvekkilini çocuklarının önünde darp ettiğini, bu olayların sürekli tekrarladığını, kadının, evi birkaç kez terk ederek anne ve babasın yanına gittiğini, en son yaklaşık 4 ay önce evi terk ettiğini ve tekrar eve dönmediğini beyan ederek tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereği boşanmalarına, ortak çocukların velâyetlerinin babaya verilmesine ve çocuklar lehine aylık toplam 400,00 TL tedbir-iştirak nafakasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
2.Davacı-karşı davalı erkek vekili, karşı davaya cevap dilekçesinde; kadının kardeşinin telefonla arayarak erkeği, annesini ve ortak çocuk Velihan'ı tehdit ettiğini, erkeğe hakaretler ettiğini, kadının ve ailesinin erkeğe ve ortak çocuklara fiziksel ve psikolojik şiddet uyguladığı iddialarına eklemiştir.
II. CEVAP
Davalı-karşı davacı kadın vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde; evlilik birliği içinde kadının ailesi eve alınmazken erkeğin ailesi ile iç içe bir yaşam sürüldüğünü, erkeğin annesinin çocukları sahiplendiğini, hatta kadına göstermemek için çaba sarf ettiğini, çocukları annelerinden sakındığını, kıskandığını, ortak çocuklara kadının anne-babasına yönelik "onlara taş atın, taşlayın, onlara anneanne-dede demeyin, eve sokmayın" gibi telkinlerde bulunduğunu, erkeğin bu gibi konularda kadına destek vermediğini, erkeğin kadına fiziksel, ekonomik, psikolojik şiddet uyguladığını, her fırsatta küçük düşürdüğünü, çocukları annesinin isteği üzerine köy okuluna kaydettirdiğini, kadının çocukları görmesini engellediğini, annesinin müdahalesini engellemediğini, kadına ve kadının ailesine hakaret ettiğini, onları tehdit ettiğini, erkeğin akrabalarının kadını tehdit ettiklerini, bu olay nedeniyle Gölbaşı 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 2019/330 E. 2019/727 K. sayılı mahkumiyet kararı verildiğini, 2020 yılı Ramazan bayramı öncesinde erkeğin kadının çantasını karıştırarak kalan son para olan 100,00 TL'yi alıp annesine gideceğini söylediğini, kadının bayramın birinci günü ailesinin yanına geldiğini, erkeğin kadını arayarak "çocuğu getirmeyeceğini, artık annesi ile yaşayacağını, kadını evde istemediğini, kapı kilidini değiştireceğini, kadının artık eve giremeyeceğini" söylediğini, kadını bu şekilde kendi evinden kovduğunu, ailesinin müdahalesine kayıtsız kaldığını, erkeğin ailesinin kadına hakaret ettiğini, erkeğin apartmanda uzun süre yöneticilik yaptığını, bunun tüm sorumluluğunu kadının üzerine yıktığını, apartman ve çevre apartmanda yaşanan problemleri kadının çözmesini istediğini, apartmandaki komşulardan birinin sürekli eve gelmesi, rahatsızlık vermesi, hakaretler ve iftiralarda bulunması üzerine kadın bu konuyu eşine anlatmış ise de erkeğin destek vermediğini, eşinin yanında durmadığını, yürütülen soruşturmada kadın aleyhine tanıklık yaptığını beyanla, tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereği boşanmalarına, ortak çocukların velâyetlerinin annelerine verilmesine, ortak çocuklar lehine aylık 500,00'er TL tedbir-iştirak, kadın lehine aylık 500,00 TL tedbir-yoksulluk nafakası ile 50.000,00 TL maddî 50.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; erkeğin kadına fiziksel şiddet uyguladığı ve hakaret ettiği, kadın ile kayınvalidesini tehdit ettiği, üst kat komşusu İsmail’in sürekli eve gelerek kadına rahatsızlık vermesine göz yumduğu, erkeğin iddialarını ispatlayamadığı, kadının kusursuz, erkeğin tam kusurlu olduğu, kadının düzenli ve sürekli bir geliri olmadığı gerekçesiyle erkeğin davasının reddine, kadının davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereği boşanmalarına, sosyal inceleme raporu dikkate alınarak ortak çocuk Kerim'in velâyetinin anneye, ortak çocuk Velihan'ın velâyetinin babaya verilmesine, kişisel ilişki düzenlenmesine, ortak çocuk Kerim için takdir edilen aylık 400,00 TL tedbir nafakasının karar tarihi itibariyle aylık 500,00 TL'ye çıkartılmasına, karar kesinleşinceye kadar tedbir, karar kesinleştikten sonra iştirak nafakası olarak devamına, ortak çocuk Velihan için tedbir ve iştirak nafakası talebinin reddine, kadın için takdir edilen aylık 400,00 TL tedbir nafakasının karar tarihi itibariyle aylık 500,00 TL'ye çıkartılmasına, karar kesinleştikten sonra yoksulluk nafakası olarak devamına, kadın için 25.000,00 TL maddî ve 20.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı-karşı davalı erkek vekili istinaf dilekçesinde; 14.12.2021 tarihli duruşmada mazeretlerinin haksız yere reddedildiğini, tanık beyanlarının yokluklarında alındığını, mazeretlerinin e-nabız sisteminde temaslı-riskli görünmesine dayandığını, tanık beyanlarının yeniden alınmadığını, kusur değerlendirmesinin hatalı yapıldığını, kadının dava tarihinden duruşma tarihine karar çalıştığını, kendi isteği ile işten ayrıldığını, lehine nafaka koşullarının oluşmadığını, hükmedilen nafaka miktarlarının fazla olduğunu, ortak çocuk Velihan yönünden nafaka takdiri gerektiğini, kadın lehine tazminat koşullarının oluşmadığını, hükmedilen miktarların yüksek olduğunu, ortak çocuk Kerim'in de velâyetinin babaya verilmesini gerektiğini beyanla kusur belirlemesi, reddedilen davası, kadının kabule edilen davası, velâyet, nafakalar ve tazminatlar yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı-karşı davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde; ortak çocuk Velihan'ın velâyetinin de annesine verilmesi gerektiğini, hükmedilen tazminat ve nafaka miktarlarının az olduğunu beyanla velâyet ve tazminat ve nafaka miktarları yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; erkeğe yüklenen kusurlu davranışların gerçekleştiği, kadının ispatlanmış kusurunun bulunmadığı, kusur belirlemesinde hata yapılmadığı, boşanmaya karar verilmesinde ve kusura ilişkin yapılan değerlendirmede, ortak çocuk Velihan'ın ergin olduğu, bu itibarla bu çocuk yönünden velâyet talebinin konusunun kalmadığı, ortak çocuk Kerim yönünden ise dosya kapsamında bulunan sosyal inceleme raporu içeriği ve idrak çağındaki ortak çocuğun velâyet tercihi dikkate alındığında, velâyetinin annesine verilmesine, kadın ve ortak çocuk Kerim yararına tedbir nafakasına hükmedilmesinde, ortak çocuk Velihan yönünden babaya ödenmek üzere tedbir nafakasına hükmedilmemesinde, düzenli ve sürekli bir geliri ve malvarlığı bulunmayan, boşanma yüzünden yoksulluğa düşeceği anlaşılan ve boşanmaya neden olan olaylarda kusurlu olmayan kadın yararına yoksulluk nafakasına hükmedilmesinde, velâyeti anneye verilen ortak çocuk lehine iştirak nafakasına hükmedilmesinde, nafakaların miktarlarında, kadın için maddî ve manevî tazminat takdir edilmesinde ve takdir edilen tazminatların miktarında herhangi bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşıldığından tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı-karşı davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde; istinaf başvuru dilekçesini tekrarla kusur belirlemesi, reddedilen davası, kadının kabul edilen davası, velayet, nafakalar ve tazminatlar yönlerinden kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Davalı-karşı davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde; istinaf başvuru dilekçesini tekrarla tazminat ve nafaka miktarları ile velayet yönlerinden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, açılan boşanma davasında taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamında imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, tarafların davalarının kabulünün gerekip gerekmediği, kadın yararına hükmedilen nafakalar ve tazminatlar ile erkeğin reddedilen tazminat talepleri, velayet düzenlemesi noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 4 üncü, 166 ncı maddesinin birinci fıkrası, 169 uncu maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları, 175 inci, 182 nci, 323 üncü, 330 uncu ve 336 ncı maddeleri. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası, 3 üncü maddesi. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi 12 nci maddesi. Çocuk Haklarının Kullanılmasına dair Avrupa Sözleşmesi 3 üncü maddesi, 4 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları ile 6 ncı maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı-karşı davalı erkek vekilinin tüm, davalı-karşı davacı kadın vekilinin ise aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumlarına, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur derecelerine, paranın alım gücüne, kişilik haklarına yapılan saldırının ağırlığı ile ihlal edilen mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamına nazaran, davalı-karşı davacı kadın yararına hükmolunan maddî ve manevî tazminat azdır. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi ile 6098 sayılı Kanun'un 50 nci ve 51 inci maddesinde düzenlenen hakkaniyet ilkesi nazara alınarak 4721 sayılı Kanun'un 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları uyarınca daha uygun miktarda maddî ve manevî tazminat takdiri gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı-karşı davalı kadın yararına hükmedilen maddî ve manevî tazminat miktarları yönünden ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının davacı-karşı davalı kadın yararına hükmedilen maddî ve manevî tazminat miktarları yönünden yönünden kadın yararına BOZULMASINA,
3.Davacı-karşı davalı erkek vekilinin tüm, davalı-karşı davacı kadın vekilin sair temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmanın kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıdaki temyiz giderinin Tolga'ya yükletilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıran Sevgi'ye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.