"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/3285 E., 2024/11 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Sinop 2. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2020/37 E., 2023/412 K.
Taraflar arasındaki asıl evlat edinme, birleşen velâyetin değiştirilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davalı-davacı ... tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı-davalı ... tarafından asıl davanın kabulü, karşı davanın reddi yönlerinden yönlerinden temyiz edilmekle; kesinlik, süre temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi uyarınca velâyet davalarına ilişkin karar temyiz edilemez. Bu nedenle davalı-davacı ...'in temyiz isteminin birleşen davanın reddi yönünden reddine karar vermek gerekir.
Davalı-davacı ...'in evlat edinme davasına yönelik gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin eşi ... ile 6 yıldır evli olduğunu, ortak çocuklarının olmadığını, eşi ...'ın önceki evliliğinden 8 yaşında ... adında bir çocuğunun bulunduğunu, küçük ...'nin velâyetinin annesi ...'a bırakıldığını, ...'nin tüm ihtiyaçlarının müvekkili tarafından karşılandığını, davalı ...'in çocuğa karşı yükümlülüklerini yerine getirmediğini, kişisel ilişki kurma hakkını kullanmadığını, ...'nin annesi ve davacının eşi olan ...'ın bir yılı aşkın süredir lösemi hastalığı ile mücadele ettiğini, müvekkilinin kızı gibi gördüğü ...'ye azami dikkat gösterdiğini, kusursuz bir babalık yaptığını iddia ederek 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 311 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca ...'ın rızasının aranmamasına, davacının ...'ı evlat edinmesine, ...'ın müvekkilin soyadı olan Yıldırım soyadını almasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı-davacı ...'in cevap dilekçesinde; boşanmadan sonra yaşı küçük olan çocuğu annesinin yanında ziyaret ettiğini, çocuğun annesinin kendisine haber vermeden Antalya'yı terk ettiğini, hukuki mesnetten uzak olan kötüniyetli olarak açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı-davacı ...'in birleşen dava dilekçesinde; davalı ... ile boşandıklarını, boşanma ilamına ortak çocuk ... Taştan'ın velâyetinin yaş küçüklüğü nedeniyle anneye verildiğini, velâyeti kendisine verildiği sırada Antalya'da ikamet eden davalının kimseye haber vermeden başka bir şehirde yaşamaya başladığını, daha sonrasında ise Sinop'ta ... isimli kişiyle yeniden evlendiğini, kızının 6 yıldır davalı ve eşiyle birlikte yaşadığını, davalının eşinin çok kıskanç ve şiddet meyillisi olması nedeniyle görüşüne izin verilmediğini, ancak davalının eşinden gizli olarak görüşerek kızı hakkında bilgi verdiğini, davalının çalışmadığını, eşinin geliri ile geçimini sağladığını, bu nedenle davalının eşinden habersiz olarak kızının masraflarını talep ettiğini, kızının tüm maddî masraflarının kendisi tarafından karşılandığını, davalının kızı ile yüz yüze görüşme konusunda biraz daha büyümesini ve psikolojik gelişiminin olumsuz etkilenmemesi açısından bir süre ötelediklerini, kızı ile görüşme tarihi ayarlayacakları sırada babasının beyin kanaması geçirdiğini ve felç kaldığını, aynı süreçte davalının da lösemi hastası olduğunu öğrendiğini, bu süreçte davalının kızı ile huzurlu bir şekilde yaşamak istediğini talep ettiğini, davalının vefat etmesi durumunda kızını Antalya'ya götüreceğini bildirdiğini, yaşanan olaylara saygı duyduğunu ve sessiz kaldığını ancak bu arada davalının eşinin kendisine dava açarak kızını evlatlık edinmeyi talep ettiğini, bu talebin kabulünün mümkün olmadığını, kendisine ait ev, araba ve belirli bir emekli maaşının olduğunu, kızına en iyi şartlarda bakabilecek şartlara sahip olduğunu iddia ederek çocuk ...'nin velâyet hakkının davalı anneden alınarak kendisine verilmesini, yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
3.Davalı ... asıl davada evlat edinmeye rızasının olduğunu bildirerek baba rızasının aranmamasına, eşi ...'ın kızı ...'ı evlat edinilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Birleşen davada davalı ... vekili, davacının kızıyla kişisel ilişki kurma hakkını kullanmaktan imtina ettiğini, kızının tüm masraflarının kendisi tarafından karşılandığı iddiasının dayanaktan yoksun olduğunu, eşi ...'in maddî durumunun iyi olduğunu, evin geçimini ve kızının masraflarını karşıladığını, davanın kabulü halinde kızının üstün menfaatinin zedeleneceğini, küçüğün ihtiyaç duyduğu aile ortamının tüm koşullarına sahip olduğunu, ders çalışma ortamının ve odasının mevcut olduğunu savunarak birleşen davanın reddine, evlat edinme dosyasının bekletici mesele yapılmasına ve her iki dosyanın birleştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile asıl davada evlat edinilmek istenen birleşen davada ise velâyetinin değiştirilmesi istenilen ...'ın 23.07.2012 doğumlu olduğu anne adının ..., baba adının ... olduğu, küçüğün anne ve babasının 31.12.2009 yılında evlendikleri Antalya 1. Aile Mahkemesinin 2013/527 Esas, 2013/658 Karar sayılı ilamı ile boşandıkları, çocuğun velâyetinin anne ...'a verildiği babası ile kişisel ilişki kurulmasına karar verildiği, anne ...'ın 19.01.2014 yılında küçüğü evlat edinmek isteyen davacı ... ile evlendiği, evlat edinilmek istenen çocuğun evlat edinmek isteyen ve annesi ile birlikte yaşadığı, evlat edinme davası açılmadan önce davalı annenin lösemi hastalığına yakalandığı ancak yargılama devam ederken iyileştiğine ilişkin beyan ve raporun olduğu, dosya kapsamı tanık beyanları ortak çocuğun beyanları birlikte değerlendirildiğinde davalı baba ...'in ortak çocuğu ile ilgilenmediği, evlat edinme davası açılana kadar çocuğa karşı ebeveynlik görevlerini yerine getirmediği, arayıp sormadığı, küçüğün bakım ve yetiştirilmesi görevinin davacı ... tarafından yerine getirildiği, biyolojik babanın küçüğe karşı özen yükümlülüğünü yerine getirmediği bu itibarla babanın rızasının aranmaması koşullarının gerçekleştiği, biyolojik annenin evlat edinilmeye açık rızasının olduğu, evlat edinilmek istenen ile evlat edinmek isteyen arasında 18 den fazla yaş farkı bulunduğu, evlat edinmek isteyen ile çocuğun annesinin 2014 yılından beri evli oldukları evlat edinilmek istenen çocuk ile evlat edinmek isteyen davacının aile birliği içinde yaşadıkları, çocuğun davacıyı babası olarak bildiği, annesinin hastalığı nedeni ile eldeki dava açılınca davacının öz babası olmadığını öğrendiği, küçüğün davacı tarafından evlat edinilmekte açık rızasının bulunduğu, çocuğun idrak çağında olduğu, beyanının sosyal inceleme raporları ile çelişmediği, özellikle tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile yaşam koşulları birlikte değerlendirildiğinde evlat edinme işleminin küçüğün yararına olacağı, alınan sosyal inceleme raporunda da evlat edinmenin küçüğün yararına olacağının rapor edildiği, evlat edinme koşullarının oluştuğu, birleşen dava yönünden davalı annenin velâyet görevini gereği gibi yerine getirdiği velâyetin değiştirilmesi için dosyada bir nedenin bulunmadığı gerekçesiyle asıl davanın kabulüne, ...'ın davacı tarafından evlat edinilmesi talebi bakımından baba rızasının aranmamasına, ... tarafından evlat edinilmesine, küçüğün evlat edinenin soyadını alacağının tespitine, birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı ... istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı-davacı ..., evlat edinmeye rızası olmadığını, velâyetin kendisine verilmesi gerektiğini, boşandığı eşi ...'ın, kızı ile görüşmesine engel olduğunu, daha sonra da kendisi ilgilenmiyormuş gibi göstererek dava açıldığını, evlat edinme davasının reddi, velâyetin değiştirilmesi davasının ise kabulü gerektiğini, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; asıl ve birleşen dava yönünden kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı-davacı ..., istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrarla, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; asıl ve birleşen dava yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, evlat edinme istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, davanın kabulü koşullarının oluşup oluşmadığı, 4721 sayılı Kanun'un 311 inci maddesi gereğince evlat edinmede baba rızasının aranmamasına karar verilmesinin yasal koşullarının oluşup oluşmadığı, evlat edinmeye karar verilmesinin küçüğün üstün yararına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 305 inci, 306 ncı, 307 nci, 308 inci, 309 uncu, 313 üncü, 314 üncü, 315 inci, 316 ncı maddeleri, 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu, 370 inci ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı-davacı ... tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı-davacı ...'in birleşen velâyetin değiştirilmesi davasına yönelik temyiz dilekçesinin REDDİNE,
2. Davalı-davacı ...'in asıl evlat edinme davasına yönelik temyizinin incelenmesine gelince;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,28.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.