"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1477 E., 2024/520 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulması
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kahramanmaraş 4. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/1 E., 2022/103 K.
Taraflar arasındaki evlat edinme davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı asıllar ve davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar dava dilekçesinde; davalıların ortak çocuğu küçük ...'i Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'ndan alarak bir yıldan uzun süredir baktıklarını, küçüğü evlat edinmek istediklerini iddia ederek evlat edinmeye karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalıların gayri resmi birliktelikleri neticesinde davalı ...'nın hamile kaldığı, bu durumdan doğum yapana kadar davalı ...'in haberdar olmadığı, davalı ...'nın ailesi ile birlikte ikamet ettiği evinde ailesinden habersiz olarak tek başına doğum yaptığı, doğum sırasında çocuğun kordon bağını kestiği, kestikten sonra bağlamadığı ve çocuğu doğumdan sonra boş bir alana arsaya bıraktığı, çocuğun ağlama sesini duymaları üzerine mahalle sakinlerinin jandarmaya haber verdiği, daha sonra jandarma tarafından yapılan araştırma neticesinde çocuğun annesinin davalı ... olduğunun tespit edildiği, çocuğunda Çocuk Esirgeme Kurumuna yerleştirildiği, davalı ...'nın ihmali davranıştan kasten öldürmeye teşebbüs suçundan tutuklandığı, davalı ...'in ise ilk başta çocuğun kendisinden olmadığı yönünde iddia bulunduğu, daha sonra DNA testi yaptırdığı, test sonucunda çocuğun kendisinden olduğunun tespit edilmesi üzerine çocuğu kabullendiği, çocuğun Çocuk Esirgeme Kurumu'na yerleştirilmesi neticesinde bakım sözleşmesi çerçevesinde davacılara teslim edildiği, çocuğun doğum sırasında kordon bağının bağlanmaması nedeniyle çocukta bir takım rahatsızlıklar olduğu, çocuğa serebnel palsi rahatsızlığı konulduğu, bu rahatsızlığın ise özel eğitim ve özel rehabilitasyon ile tedavi edilebileceği, Asp İl Müdürlüğünce çocuğun davacılara teslim edildikten sonra düzenlenen inceleme raporları, yargılama sırasında dinlenen davacı tanıklarının beyanları ve adli destek mağdur hizmetleri biriminde görevli üç kişilik uzman heyetçe düzenlenen sosyal inceleme raporu da göz önünde bulundurulduğunda davacıların çocuğu aldıklarından bu yana çocuğa çok iyi baktıkları, hastalığı ile ilgilendikleri, hastalığının tedavisi için maddî ve manevî bütün varlıklarını çocuğa seferber ettikleri anlaşılmış her ne kadar davalıların resmi olarak evlendiklerini bu evliliklerinden ortak iki çocuklarının daha olduğunu, küçük ...'e iyi bakacaklarını küçük ile iyi ilgileneceklerini, küçük ...'i görmek için Asp İl Müdürlüğüne defalarca gidildiği ancak çocuk ile görüşmenin yetkililerce engellendiğini bu nedenle davanın reddini talep etmiş iseler de dosya kapsamında Asp İl Müdürlüğünden istenen çocuğa ait evraklarda resmi olarak çocuk ile görüşülmek istenildiğine dair herhangi bir başvurunun olmadığı, davacı ve davacı tanıklarının anlatımlarında davalıların çocuk ile görüşmek için davalı ...'nın Ağır Ceza Mahkemesi'nde kasten öldürmeye teşebbüs suçundan yargılanmaya başlamasına kadar herhangi bir girişim ve taleplerinin olmadığı, bu davada yargılama başladıktan sonra cezasını hafifletmek amacıyla çocuğu şuanda istediğini beyan ettikleri, Kahramanmaraş 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nin 2018/395 Esas, 2021/32 Karar sayılı dosyasında davalı ...'nın küçük ...'e yönelik beden ve ruh bakımından kendisini savunamayacak olan altsoya karşı mağdurun hayati tehlike geçirecek şekilde kasten yaralanması neticesinde 2 yıl 9 ay 10 gün hapis cezasına mahkum edildiği ve bu karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmakla çocuğun davalı annenin gerek doğum sırasında ihmali davranışları gerekse doğumundan sonra davalı annenin ve davalı babanın çocukla herhangi bir iletişim kurmaması çocukla görüşmek için Asp İl Müdürlüğüne resmi başvuruda bulunmamaları göz önünde bulundurularak, davacıların çocuğun aldıkları günden itibaren çocuğa baktıkları, hastalığı ile ilgilendikleri, hastalığı hususunda maddî ve manevî olarak tüm sorumlulukları yerine getirdikleri, ayrıca sosyal inceleme raporunda da bahsedildiği üzere tarafların davalıların çocuğun bakımı ve gelişimi hususunda ve özellikle çocuğun hastalığı hususunda gerekli özen ve hassasiyete sahip olmadıklarının belirtilmesi ve çocuğun üstün menfaati de göz önünde bulundurularak davanın kabulü gerektiği gerekçesi ile davanın kabulüne, küçüğün davacılar tarafından evlat edinilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalılar vekili, davanın reddi gerektiğini, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile evlat edinilmek istenen çocuk ile davalı baba arasında tanıma yoluyla soybağının kurulduğu, baba ve annenin evlat edinme işlemine izin vermediği, her ne kadar davalı annenin çocuk doğduktan sonra "bakmak istemiyorum, evlat edinme işlemine muvafakatim vardır" yönünde önceden verilmiş beyanı bulunmakta ise de 5. Ağır Ceza Mahkemesi dosya içeriği, beyanda bulunduğu sırada davalı annenin yaşı, o esnada anne ve babanın evli olmaması ve yaşadığı sosyo kültürel ortam; bu beyan sonrası baba tarafından çocuğa ilişkin tanıma işleminin yapıldığı, anne ve babanın 13.06.2019 tarihinde evlendikleri, bu evlilik birliğinde evlat edinilmek istenen ... dışında 2 çocuklarının daha dünyaya geliği, dolayısıyla davalı anne ve babanın bir aile oluşturdukları, davalı anne ve baba hakkında düzenlenen SİR'e göre de evlat edinilmek istenen küçüğe bakacak yeterli koşullarının bulunduğu da anlaşılmakla koşulları oluşmayan evlat edinme isteminin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle davanın kabul edilmesi doğru olmadığından istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar ile davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacılar, küçüğün kendilerine alıştığını, küçüğün yüksek menfaati gözetilerek davanın kabulü gerektiğini, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalılar vekili, aradan geçen zaman gözetildiğinde çocuğun alıştığı ortamdan ayrılmasının çocuğun psikolojik olarak zarar görmesine sebep olacağından müvekkillerinin evlat edinmeye onay verme kararı aldıklarını, davanın kabulü gerektiğini, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, evlat edinme istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, davanın kabulü koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 305 inci, 306 ncı, 307 nci, 308 inci, 309 uncu, 313 üncü, 314 üncü, 315 inci, 316 ncı maddeleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu, 370 inci ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
4721 sayılı Kanun ile belirlenen evlat edinme sisteminde, evlat edinme davalarında karar verilirken dikkat edilmesi gereken en önemli husus çocuğun üstün yararıdır. Dosya içerisindeki bilgi ve belgeler bir arada değerlendirildiğinde; evlat edinilmek istenen küçüğün bebekliğinden bu yana davacı ailenin yanında bulunduğu, davacı aile ile arasında ebeveyn-çocuk ilişkisinin kurulduğu, düzenlenen sosyal inceleme raporlarında evlat edinilmesinin çocuğun üstün yararına uygun olduğu şeklinde mütalaa bildirildiği, çocuğun özel bakım gerektiren bir rahatsızlığı olmasına rağmen davacı aile tarafından sahiplenildiği, sağlıklı olması için gösterilmesi gereken özeni davacı aile tarafından üst düzeyde gösterildiği, davalıların 2019 yılında evlenmelerine rağmen çocuklarını yanlarına almak için her hangi bir girişimde bulunmadıkları, davalı annenin doğum sonrasında çocuğa karşı olan hal ve hareketleri, davalı babanın bu süreçte davalı anneye ve küçüğe sahip çıkmamış olması hususları bir arada değerlendirildiğinde, küçüğün uyum sağladığı ve değer gördüğü ortamdan ayrılmasının çocuğun psikolojik ve fiziksel gelişimi açısından tehlikeli ve üstün yararına aykırı olduğu açıktır. Kaldı ki somut uyuşmazlıkta küçüğün evlat edinilmesinde esasen 4721 sayılı Kanun'un 311 inci maddesi gereğince davalı ana babanın rızası aranmasına gerek olmadığı halde, 31.05.2024 tarihli temyiz dilekçeleri ile davalılar evlat edinmeye rıza gösterdiklerini beyanla davanın kabulüne karar verilmesini de talep etmişlerdir. O hâlde Mahkemece yapılacak iş, çocuğun üstün yararı gereğince Türk Medeni Kanunu'nun evlat edinmeye karar verilmesi için aradığı diğer şekil şartlarının da somut olayda gerçekleştiği gözetilerek davanın kabulüne karar verilmesinden ibarettir. Bu hususlar gözetilmeksizin salt kan bağına üstünlük tanınarak davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.