"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2023/266 E., 2024/24 K.
KARAR : Bozmaya uyularak hüküm tesisi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen karşılıklı boşanma davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kadın yararına hükmedilen manevî tazminat yönünden ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına ve hükmün bozma kapsamı dışında kalan yönlerden onanmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda kesinleşen yönlerden karar verilmesine yer olmadığına, kadının manevî tazminat talebinin reddine, toplam 129,80 TL yargılama giderinin erkekten alınarak kadına verilmesine ve kadın yararına 17.900,00 TL vekâlet ücretine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı-davalı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı erkek vekili dava dilekçesinde tarafların terk nedeni ile boşanmalarına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde asıl davanın reddine, karşı davalarının kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeni ile boşanmalarına, kadın yararına aylık 750,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası ile 20.000,00 maddî ve 50.000,00 manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 18.07.2019 tarih ve 2017/628 Esas, 2019/526 Karar sayılı kararıyla; erkek eşin terk hukuki nedeni ile açtığı davasının reddine, kadın eşin davasının kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeni ile boşanmalarına, kadın yararına aylık 400,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası ile 10.000,00 TL maddî, 7.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı-davalı erkek vekili kusur tespiti, reddedilen asıl dava, kadının davasının kabulü ve fer'îler yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 04.07.2022 tarih ve 2019/2038 Esas, 2022/1184 Karar sayılı kararıyla; kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı-davalı erkek vekili kusur tespiti, reddedilen asıl dava, kadının davasının kabulü ve fer'îler yönlerinden temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 09.02.2023 tarihli kararı ile; somut olayda, Bölge Adliye Mahkemesince erkek eşe yüklenen ve gerçekleşen "..ortak evi terk edip köye yerleştiği, evlilik birlikteliğinin yüklediği sorumlulukları yerine getirmediği" şeklindeki kusurlu davranışların kadının kişilik haklarına saldırı teşkil eder nitelikte olmadığı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 174 üncü maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenen manevî tazminata hükmedilmesi koşullarının bulunmadığı ve bu sebeple kadının manevî tazminat talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmasının yerinde olmadığı gerekçesiyle; Bölge Adliye Mahkemesi kararının kadın eş yararına hükmedilen manevî tazminat yönünden ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına ve hükmün bozma kapsamı dışında kalan yönlerden onanmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; kesinleşen yönlerden karar verilmesine yer olmadığına, kadının manevî tazminat talebinin reddine, toplam 129,80 TL yargılama giderinin erkekten alınarak kadına verilmesine ve kadın yararına 17.900,00 TL vekâlet ücretine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı-davalı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı-davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde bozma sonrası kurulan hükümde kesinleşen yargılama giderleri ve vekâlet ücreti yönlerinden erkek eş aleyhine hüküm kurulmasının doğru olmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yargılama giderleri ve vekâlet ücreti noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 323 üncü, 326 ncı ve 330 uncu maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3.Değerlendirme
Boşanma davalarında vekâlet ücreti davanın kabul edilmesi veya reddedilmesi durumuna göre takdir edilir; tarafların kusur durumu, boşanmanın fer'î niteliğindeki nafaka ve tazminat taleplerinin kısmen veya tamamen kabulü ya da reddi halinde bunlar için ayrıca vekâlet ücretine hükmedilemez. Somut olayda, erkeğin boşanma davasının reddi ve kadının boşanma davasının kabulü ve buna bağlı olarak yargılama giderleri ve vekâlet ücreti hükümleri Dairenin 09.02.2023 tarihli kararı ile onanarak kesinleşmiştir; bozma kararı sadece boşanmanın fer'îsi olan manevî tazminata yöneliktir. Bu itibarla, bozma kararı sonrası boşanmanın fer'îsi yönünden kurulan hükümde bozma kapsamı dışında kalarak kesinleştiği dikkate alınmadan erkek aleyhine yeniden yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının kesinleşen yargılama giderleri ve vekâlet ücreti hakkında yeniden hüküm kurulması yönünden BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
01.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.