"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1430 E., 2022/2392 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Yalova Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/614 E., 2021/2480 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 12.02.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacı vekili Avukat ........,........, ile davalı vekili Avukat ...'nın sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra, işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin maliki bulunduğu taşınmazı 01.08.2017 başlangıç tarihli ve 4 yıl süreli kira sözleşmesi ile davalıya kiraladığını, davalının 22.07.2019 tarihli ihtarname keşide ederek 01.08.2019 tarihi itibarı ile sözleşmeyi fesh ettiğini bildirdiğini, yine 06.08.2019 tarihli düzenleme şeklinde emanet tutanağı ile tevdi mahalli tayin ettirerek anahtarı da teslim ettiğini, sözleşmenin bitiş tarihinin 01.08.2021 olduğunu, bu durumda davalı tarafça yapılan feshin yasaya uygun olmadığını, kira sözleşmesinde erken tahliye halinde cezai şart kararlaştırıldığını, sözleşme hükümleri çerçevesinde davalının tahliye tarihi olan 01.08.2019 tarihi ile sözleşmenin bitiş tarihi olan 01.08.2021 tarihi arasını kapsayacak şekilde bilirkişi incelemesi yaptırılarak müvekkilinin belirlenecek zararının tazmininin gerektiğini ileri sürerek; taşınmazın sözleşmede kararlaştırılan süreden önce tahliyesi nedeniyle belirsiz alacak davası niteliği talep arttırım dilekçesi sunma hakkı saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 27.09.2021 tarihli ıslah dilekçesiyle dava değerini 230.200,08 TL'ye artırmıştır.
II. CEVAP
Davalı vekili; dava konusu taşınmazın bulunduğu konum itibariyle müvekkilinin ihtiyaçlarını karşılamadığını, kiralananın haklı sebeple tahliye edildiği, müvekkilinin tazminat sorumluluğu bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı kiracının özel hukuk tüzel kişisi sıfatına haiz olup, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 325 inci maddesinin 6217 sayılı Kanun'un geçici ikinci maddesine göre tacirler hakkında 01.07.2012 tarihinden itibaren 8 yıl uygulanamayacağı, bu halde kira sözleşmelerinde bu maddelerde belirtilmiş olan konulara ilişkin olarak sözleşme serbestisi gereği kira sözleşmesi hükümlerinin tatbik olacağı, 01.08.2017 tarihli sözleşmenin 4 yıl süreli olarak akdedildiği, buna göre sözleşmenin 01.08.2021 tarihinde sona ereceği, sözleşmenin özel koşullar 8 inci maddesinde kiracının kira müddeti boyunca taşınmazı tahliye etmeyeceği, taşınmazın vaktinden önce tahliye edilmesi halinde kira süresinden arta kalan aylara ilişkin tüm kira bedellerinin muaccel olacağı ve kiralayana ödeneceğinin imza altına alındığı, kiracının ikinci yılın bitiminden önce 01.08.2019 tarihi itibariyle sözleşmeyi haklı bir fesih nedeni bulunmadan fesh ettiği, bu durumda kiracının erken tahliye sebebiyle sözleşmenin sona ereceği 01.08.2021 tarihine kadar kira borçlarından sorumlu olduğu gerekçesiyle; davanın kabulüne, 230.200,08 TL tazminatın 5.000,00 TL'sinin dava tarihinden, 225.200,08 TL'sinin ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının talep ettiği alacağın belirli olduğunu, bu nedenle belirsiz alacak davası açılamayacağını, müvekkilinin sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğini, müvekkilinin tacir olmadığını, bilirkişi raporunun usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; kiracının, sözleşme ilişkisi devam ederken 06.08.2019 tarihinde anahtar teslim tutanağı ile kiralananı tahliye ettiği ve davacının 01.08.2019 - 01.08.2021 tarihleri arası kira bedellerini tazminat olarak ve dava dilekçesinde davanın belirsiz alacak olduğu açıklanmak suretiyle şimdilik 5.000,00 TL dava değeri göstererek açtığı, aylık kira bedeli ve kalan kira dönemi sabit olup erken tahliye nedeniyle muaccel olan ve istenebilecek kira bedellerinin belli olduğu, davada belirsiz alacak davasının koşullarının bulunmadığı, davanın kısmi dava kabul edilerek hüküm kurulmasının doğru olduğu, davalının 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Hakkındaki Kanun'un (4562 sayılı Kanun) 5 inci maddesinde belirtildiği üzere, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının onayı ile kurulmuş bir özel hukuk tüzel kişisi olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kira sözleşmesinin erken feshi nedeniyle cezai şart istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6217 sayılı Kanun’un geçici 2 nci maddesi,
2.4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nun 5 inci maddesi
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarının doğru şekilde belirlendiği, taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesinin 9 uncu maddesinde; kiracının, kiralananı sözleşme süresinden önce tahliye etmesi halinde, kira süresinin arta kalan aylarına ilişkin tüm kira bedellerinin muaccel hale geleceği ve derhal kiraya verene ödeneceğinin düzenlendiğini, sözleşme hükmünün cezai şart niteliğinde olduğu, kiracı aleyhine düzenleme yasağı getiren 6098 sayılı TBK'nın 346 ncı maddesinin, kiralananın iş yeri niteliğinde olması ve davalı kiracının özel hukuk tüzel kişisi olması nedeniyle 6217 sayılı Kanun’un geçici 2 nci maddesi uyarınca yürürlüğünün 01.07.2020 tarihine kadar ertelendiğinden sözleşme hükmünün kiracıyıda bağlayacağı, davalı kiracının sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini ispatlayamadığı anlaşılmakla, davalının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
17.100,00 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.