"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki temlik sözleşmesinin iptali ve istirdat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin yanında çalıştığı dava dışı ... tehdit ve baskısı altında 28.05.2013 tarihinde alacaklısı davacı ..., borçlusu ... ..., toplam alacağı 202.322,00 TL olan ... İcra Müdürlüğünün 2012/1885 E. sayılı dosyasındaki alacağı davalıya temlik sözleşmesiyle temlik ettiğini, müvekkilin baskı ve tehdit altında bu işlemi gerçekleştirdiğini, bu
konuda savcılığa suç duyurusunda bulunduklarını belirterek, temlik sözleşmesinin ve buna dair işlemlerin iptaline, ıslah dilekçesi ile de davalı tarafa ... İcra Müdürlüğünün 2012/1885 E. sayılı takip dosyası kapsamında yapılmış olan 58.384,88 TL ödemenin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı vekili; davacının şiddet ve baskı iddialarının gerçeği yansıtmadığını, temlik sözleşmesinin 28.5.2013 tarihinde yapıldığını, davacının ise aradan bir hafta geçtikten sonra şikayetçi olduğunu, tehtidin ağır ve hemen gerçekleşebilir olması gerektiğini ancak temlik sözleşmesinin resmi makamlar önünde yapıldığını, davacının dava dışı ... tarafından borçlandırıldığına dair iddialarına ilişkin müvekkilinin bilgisinin olmadığını, istirdat talebinin zaman aşımına uğradığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ''davaya konu temlik işleminin tehdit ve baskı altında yapıldığı iddiasına ilişkin ... Ağır Ceza Mahkemesinin 14.10.2014 tarihli ve 2013/215 E., 2014/171 K. sayılı kararıyla, sanık ... 'in ...'ı darp ve tehdit etmek suretiyle muvazaalı olarak başlatılan icra takibinin temlikine ikna ettiği saptanarak sanık ...'nun cezalandırılmasına karar verildiği ve bu kararın kesinleştiği, kesinleşen karar ve ceza yargılamasındaki beyanlara göre davacının temliknameyi kendi rızasıyla hür iradesiyle imzalamadığı hususunun sabit olduğu, istirdat isteği yönünden ise, İİK’nun 72/7 nci bendine göre borcun tamamını ödememiş olan borçlu için hak düşürücü sürenin henüz başlamadığı gözetilerek davalının açılan istirdat davasına yönelik olan hak düşürücü süre itirazlarının reddi ile davacının istirdat talebinin kabulüne, iptaline karar verilen temlikname sonucunda icra borçlusu ... ... tarafından davalı ... ...'a yapılmış olan ödemelerin davalıdan alınarak davacıya iadesine karar vermek gerektiği'' gerekçesiyle, davacının açtığı davanın kabulü ile 28.05.2013 tarihinde ... İcra Müdürlüğünün 2012/1885 E. sayılı dosyasında davalı ... ... ... lehine verilen temlik sözleşmesinin iptaline, dava konusu olan ... İcra Müdürlüğünün 2012/1885 E. sayılı icra dosyası kapsamında davalı ... ...'a ödenmiş olan 58.384,88 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; Ağır Ceza Mahkemesinin kararına yollama yapılarak karar verildiğini, müvekkilinin o davada tanık sıfatı ile dinlendiğini, iddialarla ilgisinin olmadığını, temlikin resmi makamlar önünde yapıldığını, baskı ve tehdit olsaydı o anda şikayetin yapılması gerektiğini, davacının bir hafta sonra şikayetçi olduğunu, işlemin özgür irade ile yapıldığını, icra takibine konu alacağın gerçekte var olmadığını, istirdat talebinin zaman aşımına uğradığını, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davanın reddi gerektiğini ileri sürerek, yerel Mahkeme kararının kaldırılıp davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; "davacının 28.05.2013 tarihli temlik sözleşmesini cebir ve tehdit altında iken gerçekleştirdiğine ilişkin Ceza Mahkemesi kararının kesinleştiği, bu saptamanın Hukuk Mahkemesini bağladığı, istirdat davası yönünden hak düşürücü sürenin geçmediği, davacının davalıya temlik ettiği ... İcra Müdürlüğünün 2012/1885 E. sayılı dosyasında alacak miktarının 202.322,00 TL bu dosyadan davalıya yapılan ödemenin 58.384,88 TL olduğu, İİK 72/7 nci maddesine göre bir yıllık hak düşürücü sürenin, bedelin tamamen ödendiği tarihten
itibaren başlayacağı, hak düşürücü sürenin henüz başlamadığı ve mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı'' gerekçesiyle, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalının ölümü nedeni ile davaya dahil edilen mirasçıları vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı mirasçıları vekili; istinaf nedenlerini tekrar etmek suretiyle, davacının Ağır Ceza Mahkemesindeki beyanında ... bankalara borçlu olması nedeniyle maaşına haciz konularak başka haciz konulmasını önlemek olduğunu söylediği, icraya gelen parayı da tekrar ...'e verdiğini belirttiğinden davacının icraya konulan borcun gerçekte var olmadığını kabul ettiğini, cebir ve tehdit olmadığını, hür iradesiyte temlik ettiğini belirterek kararın, bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, temlik sözleşmesinin iptali ve istirdat istemine ilşkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,
2.6098 sayılı TBK’nın 37 nci, 38 inci, 39 uncu ve 74 üncü maddesi ile İİK’nun 72/7 nci maddesi,
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere özellikle temlik sözleşmesinin cebir ve tehdit altında iken gerçekleştiğine dair maddi saptamayı içeren Ağır Ceza Mahkemesi kararının kesinleştiğinin ve icra dosyasındaki borcun tamamının ödenmemesi nedeniyle istirdat istemine ilişkin hak düşürücü sürenin başlamadığının anlaşılmasına göre, davalı mirasçıları vekilinin, temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı mirasçıları vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.