"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1877 E., 2022/1453 K.
DAVA TARİHİ : 15.12.2020
SAYISI : 2022/135 E., 2022/55 K.
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili; müvekkilinin maliki bulunduğu parsellerde inşa edilen konutların ada içi ve ada dışı pis su ve yağmur suyu kanalizasyon imalatını yaptırdığını, iskan ruhsatına yönelik 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 23 üncü maddesinde tanınan muafiyet kapsamında bedel alınmaksızın izin verilmesi talep edildiği halde davalı ... tarafından 311.934,60 TL kanalizasyon katılım bedeli istendiğini, ihtirazi kayıtla ödeme yapmak zorunda kalındığını, yapılan ödemenin iadesi için yapılan başvurunun ardından 82.041,12 TL'nin iade edildiğini, bakiye kısmın haksız bir şekilde geri ödenmediğini, başlatılan icra takibine davalı tarafından itiraz edildiğini ileri sürerek; itirazın iptali ile lehine icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiş, 04.04.2022 havale tarihli dilekçesiyle, dava konusunun zemin tahrip bedeli, Aykome teminat, Aykome keşif bedeli ve bu ödemelere ilişkin KDV bedeli olduğunu belirtmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacı tarafından kanal bağlantı ihtiyaçlarının karşılanmasının yazılarla talep edildiğini, başvurulara istinaden ... İşleri Dairesi tarafından saha denetimleri yapıldığını, Aykome Çalışma Usul ve Esasları Yönetmeliği kapsamında 08.08.2018 tarihli yazıyla 311.934,60 TL ruhsat bedeli talep edildiğini ve davacı tarafından bedelin yatırıldığını, dava konusu bedelin kanalizasyon katılım bedeli olmadığını, kanal bağlantısı yapılması için kazı izni istenmesi üzerine imar yoluna alt ... tesisi inşa edilmesi sebebiyle zemin tahrip bedeli alındığını, alt ... tesisi açım ruhsatlarında dolayı alınan harçların kazı yapılan alanda tahrip edilen zeminlerin bedeli olarak tahsil edildiğini savunarak davanın reddini ve lehine kötüniyet tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı vekilinin davadaki taleplerinin zemin tahrip bedeli, Aykome teminat, Aykome keşif bedeli ve tüm bu ödemelere isabet eden KDV bedeli olduğunu beyan ettiği, davacının talebinin vergi mahkemelerinin görev alına girdiği gerekçesiyle, yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; dava konusu zemin tahrip, Aykome keşif ve Aykome teminatı bedelleri ile bu bedeller üzerinden alınan KDV bedelinin yanlış nitelendirildiğini, vergi nitelinde bulunmadığını, iskan ruhsatı için gerekli pis su ve yağmur suyu kazılarının yapılmasına yönelik hizmet bedeli olduklarını, itirazın iptali davasının adli yargı yerinde çözülmesi gerektiğini, Vergi Mahkemesi görevli olsa dahi 2004 sayılı İcrave İflas Kanunu'nun 42 inci maddenin üçüncü fıkrası ve 694 sayılı KHK'nın 8 ve 9 uncu maddeleri kapsamında değerlendirilerek hüküm kurulmamasının da usul ve yasaya aykırı olduğunu, vekalet ücreti yönünden hatalı karar verildiğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; yargı yolunun caiz olmaması nedeni ile davanın usulden reddine dair verilen kararda isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle, başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, zemin tahrip, Aykome keşif ve Aykome teminat bedellerinin tahsili için başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun (5216 sayılı Kanun) 23 üncü maddesi
2. 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun (5393 sayılı Kanun) "Meclisin görev ve yetkileri" başlıklı 18 inci maddesinin (f) fıkrası,
3. 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun (2464 sayılı Kanun) 82 ve 97 nci maddeleri
4. 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un (2576 sayılı Kanun) 6 ncı maddesi.
3. Değerlendirme
1. 5216 sayılı Kanun'un 23 üncü maddesinde; büyükşehir belediyesinin gelirleri sayılmış, 5393 sayılı Kanun'un "Meclisin görev ve yetkileri" başlıklı 18 inci maddesinin (f) fıkrasında; "Kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek" belediye meclislerinin görevleri arasında yer almış, 2464 sayılı Kanun'un 82 nci maddesinde; mevzuat gereğince alınması zorunlu veya isteğe bağlı görülen ve belediyeler veya onlara bağlı kuruluşlar tarafından düzenlenerek ilgilisine verilecek; muayene ve sağlıkla veya fenni konularla ilgili tahlillere ilişkin olup bu kanunda ayrıca harca tabi tutulmamış olan ruhsatlar, rapor ve belgelerin "Muayene, Ruhsat ve Rapor Harcına" tabi olduğu, 97 nci maddesinde ise; Belediyelerin bu kanunda harç veya katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için belediye meclislerince düzenlenecek tarifelere göre ücret almaya yetkili oldukları, belediyeye tekel olarak verilmiş işlerin kendi özel hükümlerine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
2. 2576 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesinde ise; Vergi mahkemelerinin "a) Genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaları, b) (a) bendindeki konularda 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasına ilişkin davaları, c) Diğer kanunlarla verilen işleri," çözümleyeceği öngörülmüştür.
3. Somut olayda; dava konusu bedellerin ... Koordinasyon Merkezi Çalışma Usul ve Esasları Uygulama Yönetmeliği'nin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirlenen zemin tahrip, Aykome keşif ve Aykome teminatı bedelleri ile bu bedeller üzerinden alınan KDV bedeline ilişkin olduğu, 2464 sayılı Kanun uyarınca tahsil edilen söz konusu bedellerin 2576 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesinin (a) fıkrasında belirtilen “benzeri mali yükümler" kapsamında yer alması nedeniyle davanın vergi mahkemesinde görülmesi gerektiği belirlenmekle, davacının temyiz itirazının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.