"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/155 E., 2021/259 K.
ASIL VE BİRLEŞEN 2013/411 ESAS SAYILI DOSYADA
DAVA TARİHİ : 18.07.2013
KARAR : Kısmen kabul
KARAR DÜZELTME İSTEYEN : Asıl ve birleşen dava davacısı ve birleşen dava davalısı ... vekili
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Kararın asıl ve birleşen dava davacısı vekili ile birleşen dava davalısı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Asıl ve birleşen dava davacısı vekili ile birleşen dava davalısı ... vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı asıl davada; Üniversitelerine ait bazı spor tesislerinin belli tarihler arasında ve belli faaliyetlerin gerçekleştirilmesi amacıyla kullanılmasına ilişkin olarak davalı Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Müdürü ... ile diğer davalı ... Sportif Organizasyon firması arasında imzalanan 02.06.2008 ve 01.07.2008 tarihli ve 5 yıl süreli sözleşmeler ile davalı şirkete kullandırılan Üniversite tesislerinin sözleşmelerin 8 inci maddesine konu olan kullanım bedelleri ile ilgili davalı şirketin yükümlülüğü yerine getirmemesi sebebiyle tahsili gereken toplam 71.000 TL kamu zararının her bir ödemenin gerçekleşmesi gereken tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında yönetmelik uyarınca sorumlu sıfatıyla davalı ...'dan ve kullanan sıfatıyla davalı ... Sportif Organizasyonlar Turizm Danışmanlık ve Dış Ticaret Ltd. Şirketinden müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiş,
Davacı birleşen davada; Üniversitelerine ait bazı spor tesislerinin belli tarihler arasında ve belli faaliyetlerin gerçekleştirilmesi amacıyla kullanılmasına ilişkin olarak Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Müdürü ... ile davalı Seyfettin Kuştimur arasında imzalanan 02.06.2008 ve 01.07.2008 tarihli ve 5 yıl süreli sözleşmeler ile davalı şirkete kullandırılan Üniversite tesislerinin sözleşmelerin 8 inci maddesine konu olan kullanım bedelleri ile ilgili davalının yükümlülüğü yerine getirmemesi sebebiyle tahsili gereken toplam 71.000TL'nin her bir ödemenin gerçekleşmesi gereken tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ...'dan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Yargılama sırasında ... Sportif Ltd. Şti. hakkındaki davasını takip etmeyeceğini bildirmiştir.
II. CEVAP
Davalı ...; 5072 sayılı yasa kapsamında kiralama veya tahsis sözleşmesi bulunmadığını, gelir getirecek kamu malının kiralanması ve tahsisi ile ilgili usule uygun bir sözleşme olmadığını, davalı tarafından yapılan işlemin tamamen sportif ve eğitsel amaçlı 5072 ve 5018 sayılı yasaya tabi olmayan aksine Spor Genel Müdürlüğünün spor kulüpleri ile ilgili yasal düzenlemelerine bağlı bir işlem mevcut olduğunu, zarar hesabının yanlış yapıldığını, iki sözleşmenin aynı amaçla yapıldığını ve birbirini tamamlayan tek sözleşme olduğunu, her iki sözleşmenin 2008-2009-2010-2011 ve 2012 yıllarında yapılacak sportif faaliyeti düzenlediğini, 2009 yılında hiçbir faaliyet yapılmadığını, 2012 yılı faaliyeti de Üniversite tarafından iptal edildiğini, her iki sözleşmenin fiilen faaliyet yapıldığı döneme ilişkin ödemeleri kapsadığını, aynı sportif faaliyetten iki borcun çıkarılamayacağını belirterek davanın reddini dilemiştir.
Davalı ...; davanın yeni Üniversite yönetimi ile diğer davalı olan Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Müdürü davalı Prof. Dr. ... arasındaki kurum için anlaşmazlıklardan kaynaklandığını, sunulan iki sözleşmenin davacı üniversitenin yetkilileri tarafından usulüne uygun şekilde imzalanıp, hayata geçirilmediğini, diğer davalının bu konuda geçerli bir temsil yetkisi bulunmaması nedeniyle geçersiz olduğunu, bu durumun Üniversite Rektörlüğünün 02.08.2012 tarih ve 853-8252 sayılı yazısı ile belirtildiğini, davacı Üniversitenin dava konusu sözleşmelerin kendileri açısından bağlayıcı olmadığını, sözleşmenin geçerli olmadığını ikrar ettiğini, ortada geçerli bir sözleşme yoksa bundan kaynaklanan ödemelerin yapılmadığı iddiasının dinlenemeyeceğini, geçerli bir sözleşme olduğu kabul edilse bile sözleşme metinlerinin yanlış yorumlandığını, taraflar arasında 02.06.2008 ve 01.07.2008 tarihli iki ayrı sözleşmenin mevcut olduğunu, iki sözleşmenin de söz konusu tesislerin kiralanması ya da işletilmesine yönelik olarak bir sözleşme olmadığını, iki metinin de birbirinden bağımsız değil birbirini tamamlayan tek metin olduğunu, 02.06.2008 ve 01.07.2008 tarihli protokollerin küçük değişiklikler dışında aynı içerikte olduğunu, asli amacın uluslararası nitelikte olan basketbol yaz kamplarının, davacı üniversitenin tesislerinde yapılmasını bu esnada kampa gelen Amerikalı basketbol eğitmenlerinin üniversitede okuyan öğrencilere katkıda bulunmasının sağlanması olduğunu, iki sözleşmenin hiçbir bölümünde, anılan salonun kullanılması karşılığında davacı Üniversiteye herhangi bir kira ya da kullanım bedeli ödeyeceğine ilişkin bir düzenleme bulunmadığını, iki sözleşmede yer alan tarihler gözönüne alındığında sadece 2008 yılına ilişkin olduğunun da net bir şekilde belirlenebildiğini savunarak davanın reddini dilemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece 23.10.2015 tarih ve 2013/272 E., 2015/400 K. sayılı kararı ile sözleşmenin geçersiz olduğu gerekçesi ile asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkeme kararına karşı davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 03.07.2019 günlü ve 2017/6018 E., 2019/6088 K. sayılı ilâmı ile onanmış, davacı vekilinin karar düzeltme istemi üzerine bu kez Dairemizin 02.06.2020 tarih ve 2019/5712 E.- 2020/2542 K. sayılı ilamı ile; Davacı tarafın asıl davaya ilişkin karar düzeltme isteminin reddi ile birleşen davada dayanılan ve hükme esas alınan 02.06.2008 ve 01.07.2008 tarihli ve 5 yıl süreli sözleşmeler yapıldığı ve bu sözleşmelere dayanılarak davacı Üniversiteye ait tesislerin kullanıldığı konusunda taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı, bu sözleşmelere imza atan davalı ...'nun davacı Üniversiteyi temsil yetkisi bulunmasa da, sözleşmelere göre tesislerin kullanılması karşısında, sözleşmelerin davalıyı bağlamayacağı gerekçesinin, herkesin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorunda olduğu, bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasının hukuk düzenince korunamayacağını belirten 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 2 nci maddesine aykırı olduğu, mahkemece; bahsi geçen sözleşmelerin davalıyı bağlayacağından bu sözleşmelere göre inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden bahisle karar düzeltme isteminin kabulü ile onama ilamının kaldırılmasına ve kararın bu gerekçelerle bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı idare tarafından dava dilekçesinde açıkça taraflar arasındaki 02.06.2008 tarihli sözleşme kapsamında 31.000 TL, 01.07.2008 tarihli sözleşme kapsamında 40.000 TL olmak üzere toplam 71.000 TL alacak için asıl davada ... ve ... Sportif Organizasyonlar Ltd. Şti.'ye birleşen davada ise Seyfettin Kuştimur'a karşı iş bu davanın açıldığı, mahkemenin 23.10.2015 tarihli kararı ile asıl dosya davalısı ... hakkında açılan davanın reddine, davalı şirket hakkında açılan davanın ise açılmamış sayılmasına karar verildiği, anılan kararın Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'nin 03.07.2019 tarihli kararı ile onandığı, aynı dairenin 02.06.2020 tarihli asıl dava bakımından karar düzeltme talebinin reddine yönelik kararı ile de kesinleştiği anlaşıldığından asıl dava hakkında yeniden karar verilmesine yer olmadığına, birleşen dosya bakımından yapılan incelemede ise; dosya arasında bulunan 17.03.2015 tarihli bilirkişi raporunda davacı kurumun toplam 100.000 TL bedelli alacağı üzerinden yapılan ödemeler düşülmek sureti ile hesaplama yapılmış ise de davacı kurum tarafından dava dilekçesinde açıkça 2012 yılına ilişkin 01.07.2008 tarihli sözleşme nedeniyle herhangi bir alacak talep edilmemesine karşın talep aşılmak sureti ile hesaplama yapıldığı anlaşıldığından asıl dava bakımından mahkememizce verilen 23.10.2015 tarihli hüküm Yargıtay denetiminden geçmek sureti ile kesinleştiğinden bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığına, birleşen davanın kısmen kabulü ile; 56.000 TL 'nin 20.000 TL'lik kısmına 31.12.2009 tarihinden 20.000 TL'lik kısmına 31.12.2010 tarihinden 15.000 TL'lik kısmına 31.12.2011 tarihinden, bakiye 1.000 TL'lik kısmına ise 31.12.2011 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı Seyfettin Kuştimur'dan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl ve birleşen dosya davacısı vekili ve birleşen dosya davalısı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 13.12.2022 tarih ve 2022/2116 E., 2022/9432 K. sayılı ilamı ile, mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
V. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı asıl ve birleşen dava davacısı vekili ve birleşen dava davalısı ... vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Asıl ve birleşen dava davacısı vekili, temyiz itirazlarını tekrar ederek reddedilen kısım yönünden de kararın hatalı olduğunu belirterek onama ilamının düzeltilerek mahkeme kararının bozulmasını istemiştir.
Birleşen dava davalısı ... vekili, temyiz itirazlarını tekrar ederek onama ilamının düzeltilerek mahkeme kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kurum zararı alacağının tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. Usuli kazanılmış hak olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK).
2. Bundan başka, Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş olan bu kısımları lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı YİBK).
3. Değerlendirme
Karar düzeltme yoluyla incelenen kararda, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle uyulmasına karar verilen bozma ilamı ve dosyadaki bilirkişi raporuna göre tarafların karar düzeltme talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
X. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Tarafların karar düzeltme talebinin REDDİNE,
Aşağıda yazılı para cezası düzeltme isteyene yükletilmesine,
15.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.