"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/1517 E., 2020/1155 K.
SAYISI : 2017/275 E., 2018/295 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit ve istirdat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; davalı vekilinin başvusunun reddine, davacı vekilinin başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; ... ...- ... ... TM (...-...) Enerji İletim Hattı olarak kullanılmak üzere 02.05.2017 tarihli Olur ile 484.724,45 m²'lik orman alanında 28.04.2066 tarihine kadar 49 yıl süreli orman izni verildiğini, kesin izin taahhüt senedinde düzenlenmeyen ilave ağaçlandırma bedelinin davalı tarafından talep ve tahsil edildiğini ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, davalıya ilave ağaçlandırma bedeli borçlarının bulunmadığının tespiti ile ihtirazi kayıtla ödenen 4.208.117,49 TL asıl alacak ve 757.461,15 TL KDV toplamı olan 4.965.578,64 TL ilave ağaçlandırma bedelinin 25.05.2017 tarihinden itibaren 6183 sayılı Kanun kapsamında işleyecek kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; taahhüt senedine ve düzenleyici işlemlere göre davacıdan ilave ağaçlandırma bedeli tahsil edildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı tarafından davalı idareye ilave ağaçlandırma bedeli adı altında 25.05.2017 tarihinde 4.965.578,74 TL ödendiği noktasında herhangi bir ihtilaf bulunmadığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın ilave ağaçlandırma bedelinden davacının sorumlu olup olmadığı noktasında toplandığı, dosyada bulunan taraflar arasında düzenlenen ve imzalanan sözleşme kapsamı, yasal düzenlemeler, özellikle 6831 sayılı Orman Kanunu'nun ve bu Kanun'un 17/3 ve 18 nci maddelerinin uygulama Yönetmeliğinde ilave ağaçlandırma bedelinin alınacağına dair bir hususun yer almadığı, Yasa ve Yönetmelikte yer almayan ilave ağaçlandırma bedellerinin davacıya yüklenemeyeceği anlaşıldığından, ağaçlandırma bedeli adı altında alınan 4.965.578,74 TL'nin yasal faizi ile beraber davalı idareden alınarak davacıya idareye verilmesi gerektiği gerekçesiyle; davanın kabulü ile davacının davalı idareye ihtirazi kayıtla ödemiş olduğu KDV dahil toplam 4.965.578,74 TL ağaçlandırma bedelinin ödeme tarihi olan 25.05.2017 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile beraber davalı idareden alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; kabul edilen alacağa 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faiz uygulanması gerektiğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2.Davalı vekili; enerji nakil hattı izninin rüzgar enerji santralinin şebeke bağlantı hattı olması ve ... izninin mütemmim cüz'ü olması nedeniyle enerji izni kapsamında değerlendirildiğini, ilave ağaçlandırma bedeli alındığını, davacının ödediği ağaçlandırma bedelinin iadesine karar verilemeyeceğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Mahkemece toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları ve dosya kapsamına göre, davacıdan alınan ilave ağaçlandırma bedeli ile ilgili olarak Yasa ve Yönetmelikle hüküm altına alınmayan bedelden davacının sorumlu tutulması mümkün olmadığından davanın kabulüne ilişkin olarak verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, Mahkemece kabul edilen ilave ağaçlandırma bedeline ödeme tarihi olan 25.05.2017 tarihinden itibaren 6183 sayılı Kanun kapsamında işleyecek kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı Kuruma ödenmesine karar vermesi gerekirken yasal faiz uygulanmasına karar verilmesi doğru olmadığı gerekçesiyle; davalı vekilinin istinaf başvurusunun reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden davacının ilave ağaçlandırma bedeli olan 4.965.578,74 TL bedelden davalı Kuruma borçlu olmadığının tespitine, davalı idareye ihtirazi kayıtla ödenen 4.965.578,74 TL ağaçlandırma bedelinin 25.05.2017 tarihinden itibaren 6183 sayılı Kanun kapsamında işleyecek kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalı idareden alınarak davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar etmiş, ayrıca idarelerince ilave ağaçlandırma bedelinin tahsil edilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığını, davanın haksız ve kötü niyetli olduğunu, davacının hem iznin iptalini engellediğini hem de sahayı teslim aldığını, faizin 6183 sayılı Kanun'a göre belirlenmesinin yasaya aykırı olduğunu, davacının 6183 sayılı Kanun kapsamında gecikme faizi talep hakkı bulunmadığını, hükmedilen miktarın fahiş olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, ilave ağaçlandırma bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 17 nci maddesi ve 8 nci maddeleri,
2. Orman Kanunu'nun 17 nci Maddesinin Üçüncü Fıkrası ile 18 nci Maddelerinin Uygulama Yönetmeliği'nin 4/1 nci maddesi ile 8/1-(a) ve (b) maddesi.
3. Değerlendirme
1. Orman Kanunu'nun 17 nci Maddesinin Üçüncü Fıkrasının Uygulanması Hakkında Yönetmelik'in 4 üncü maddesi; "(1) Ormanlık alanlarda kamu yararı ve zaruret bulunması halinde; yol, liman geri hizmet alanı, havaalanı, demiryolu, teleferik hattı, tünel gibi ulaşım tesislerine; patlayıcı madde emniyet alanı, yer altında yapılacak patlayıcı madde deposu, savunma ve güvenlik tesislerine; enerji nakil hattı, trafo binası, enerji üretim santralleri, ölçüm ve gözlem istasyonları gibi enerji tesislerine; telefon iletim hattı, iletişim panosu, ölçüm istasyonu, R/L tesisleri, radyo-televizyon verici istasyonu ve antenleri, elektronik haberleşme sistemlerine ait baz istasyonları, fiber optik kablo gibi haberleşme tesislerine; su arama, jeotermal kaynak ve doğal mineralli su arama, su kuyusu, kaptaj, su isale hattı, su deposu gibi su tesislerine; atık su tesislerine; petrol ve doğalgaz boru hattı; alt ... tesislerine; katı atık aktarma istasyonu, katı atık bertaraf ve düzenli depolama tesislerine; ruhsata dayalı petrol ve doğalgaz arama, işletilme ve yeraltı doğalgaz depolanmasına ilişkin tesislere; baraj; gölet; sokak hayvanları bakımevi; mezarlık tesislerine; sağlık ocağı, hastane gibi sağlık tesislerine; ilk, orta ve lise ve dini eğitim tesisi gibi eğitim tesislerine; futbol sahası, kapalı spor salonu, atış poligonu gibi spor tesislerine ve bunlarla ilgili yer, bina ve tesislere izin verilebilir,",
"Alınacak bedeller" başlıklı 8 inci maddesi; "(1) Verilen ön izinlerde ön izin bedeli, kesin izinlerde ise;
a) Ağaçlandırma bedeli,
b) Arazi izin bedeli,
c) Orköy bedeli,
ç) Erozyon bedeli,
alınır." hükmünü içermektedir.
2. Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye, alınan bilirkişi raporunun Yargıtay ve taraf denetimine elverişli olup hükme esas alınmasında bir isabetsizlik bulunmamasına, temyiz edenin sıfatı da nazara alındığında davanın kabulüne ilişkin olarak verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğunun anlaşılmasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.