"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacılardan ... vekili ve davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılardan ... vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili, vekil edeninin murisi ... ile davalı firma arasında 21.12.2016 tarihli 430.000,00 TL bedelli gayrimenkul satış sözleşmesi düzenlenerek ... İli, ... İlçesi, ... Mahallesi 7252 ada, 1 nolu parselde "Park ..." projesinde E Blok, 4 kat 23 nolu bağımsız bölümün satışının kararlaştırıldığını, muris tarafından bir kısım ödemeler yapıldığını, 78.300,00 TL bakiye borcun kaldığını, murisin 02.05.2017 tarihinde vefat ettiğini, geriye 2. eşi olan vekil edeni ... ve murisin ilk eşinden olan çocuklarının kaldığını, taşınmazın teslim tarihi olan 01.03.2018 tarihinde yaklaşık 2 ay önce davalı şirket tarafından ihtarname gönderilerek bakiye 78.300,00 TL borcun ödenmesi, aksi halde sözleşmenin feshedileceğinin ihtar edildiğini, akabinde sözleşme feshedilerek ödenen bedel olan 351.700,00 TL'den sözleşme gereği 87.750,00 TL cezai şart bedeli düşülerek kalan 263.900,00 TL'nin mirasçılara hisseleri oranında iade edildiğini, ihtarnamenin vekil edenine tebliğ edilmediğinden feshin vekil edeni yönünden geçersiz olduğunu, tebligatın ulaşması halinde bakiye borcu ödeyerek sözleşmenin devamını sağlayacağını, davalı tarafından miras hissesine düşen cezai şart olarak kesilen 21.937,50 TL'nin vekil edenine iadesi gerektiğini, vekil edeninin haksız fesih nedeni ile 65.000,00 TL ile 110.000,00 TL arasında bir kârdan yoksun kaldığını bildirerek fazlaya ilişkin hakları saklı kaymak kaydı ile 50.000,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili, vekil edeni şirket ile davacı murisi arasında imzalanan sözleşme gereğince feshin haklı olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin görevsizlik kararı üzerine yapılan yargılama ile yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ihtarnamenin davacıya tebliğ edilmediği, davacı ... yönünden sözleşme feshi nedeniyle cezai şart olarak yapılan kesintinin iadesi gerektiği, sözleşmenin feshi nedeniyle uğradığı zararı talep ettiğinden sözleşmeyi ayakta tutma iradesi bulunmadığı, ödenmiş bedelin mirasçılara payları oranında iade edildiği dolayısıyla bu talebin uygun görülmediği gerekçesiyle, 21.937,50 TL yönünden davanın kısmen kabulüne, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı ... ile diğer mirasçıların mecburi dava arkadaşı olduğu düşünülerek diğer mirasçıların davaya dahil edildiği ancak yapılan değerlendirmede mecburi dava arkadaşı olmadıklarına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacılardan ... vekili ve davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı ... vekili; istinaf dilekçesinde, davalı şirketin fesih işleminin usul ve yasaya aykırı olduğunu, müvekkiline tebligat yapmadan fesih ile diğer mirasçı adına taşınmazı devretmesinin kötü niyetli olduğunu, tebligat yapılsaydı bakiye bedeli ödeyerek sözleşme devamını sağlayabileceğini, fesih nedeniyle müvekkilinin 65.000,00 TL ile 110.000,00 TL arası bir kârdan mahrum kaldığını, sözleşmenin devamının hukuken mümkün olmaması durumunda sözleşmeden dönme ve zararını isteme hakkı doğduğunu ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili; istinaf dilekçesinde, alıcının sözleşmede yer alan yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde sözleşmenin her zaman tek taraflı feshedilebileceğini, murisin vefatından sonra bakiye borcun ödenmemesi nedeniyle ihtarname tebliğ edildiğini, ödenmemesi üzerine feshedildiğini, miras payına düşen miktarın hesabına yatırıldığını, itirazda bulunulmadığını, kabul anlamına gelen bu eylemi dolayısıyla hakkından feragat ettiğini, 4 ay sonra dava açmasının kötü niyetli olduğunu gösterdiğini, tebligatın bilinen en son adresine yapıldığını, davanın başlangıçta Asliye Hukuk Mahkemesinde açıldığı ve vekil ile temsil edildiğini, görevsizlik kararı nedeniyle yargılamanın devam ettiğini, mahkemece de HMK 331/2 maddesi gereği vekalet ücreti takdiri gerektiğini ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı ihtarnameden haberdar olsa idi bakiye bedeli ödeyerek sözleşmeyi ayakta tutacağını belirtmekte ise de, sözleşmenin feshi nedeniyle muris tarafından ödenen bedel davacı şirketçe mirasçılara miras payları oranında ödenmiş olup, davacı ödenen bu bedeli ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin kabul etmekle, istinaf dilekçesinde sözleşmeden döndüğünü belirterek feshe rıza gösterdiğinden ve sözleşme hükümlerine göre en son ödenmesi gereken miktarın 2017 yılı içinde ödenmesi gerektiği halde 15.05.2015 tarihinden murisin ölümünden sonra ihtarname tarihi olan 19.01.2018 tarihine kadar herhangi bir ödemenin yapılmamış olduğu gözetildiğinde sözleşmenin feshi nedeniyle uğradığı zararı talep etmesi mümkün olmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı satış sözleşmesinde bakiye bedel ödenmediğinden sözleşme hükümlerine göre tek taraflı fesih hakkını kullanmış ise de, bu ihtarname davacı ...’a tebliğ edilmediğinden mahkemece kesinti yapılan miktarı iadesi kararının yerinde olduğunu, görevsizik/yetkisizlik kararı veren mahkemece dosyanın ele alınarak davanın açılmamış sayılması ile yargılama giderlerin hükmedileceği düzenlemesi ile 6100 sayılı Kanun'un 326 ncı madde hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, davaya yetkili mahkemede devam edilmesi halinde tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderleri ve bu giderler arasında olan vekalet ücretine hükmedileceğinden usul hukukundaki benimsenen yargılamanın tekliği ilkesi ve bu hususta açık bir düzenleme de bulunmaması nedeniyle vekalet ücretine ilişkin davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacılardan ... vekili ve davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; istinaf dilekçesindeki aynı nedenlerle, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili; istinaf dilekçesindeki aynı nedenlerle, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinden kaynaklı tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 331inci maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 26 ncı maddesi
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi kararlarındaki gerekçelere, özellikle davacı murisi ile davalı şirket arasındaki sözleşmenin 17 nci maddesi gereğince bakiye satış bedeli ödenmediğinden sözleşmenin feshedileceğine ilişkin ihtarın mirasçılardan ... tebliğ edilmediğinden cezai şartın davacıya iadesi gerektiği ve davalı şirket tarafından davacıya ödenen bedelin ihtirazi kayıtsız alınmış olması, ihtarname tarihine kadar da vadesi gelmiş satış bakiyesinin de ödenmiş olması gözetildiğinde, sözleşmenin fesih koşullarının gerçekleşmiş sayılmasına göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacı ...'a iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.