"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/574 E., 2022/1761 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şanlıurfa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/906 E., 2020/927 K.
Taraflar arasındaki kurum işleminin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı SGK tarafından müvekkilinin sözleşmesinin herhangi bir gerekçe gösterilmeksizin haksız olarak feshedildiğini ve Medula ekranının Haziran 2017 tarihinde kapatıldığını, bu haksız fesih ile müvekkilinin maddi ve manevi kayıp yaşadığını, müvekkilinin devam eden maddi ve manevi zararının önlenmesi için tedbiren sözleşmenin feshinin durdurulması ve Medula ekranının açılması için Şanlıurfa 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/164 D. iş sayılı dosyası üzerinden talepte bulunduğunu, mahkemece taleplerinin yerinde görülerek tedbir kararı verildiğini, bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla sözleşmenin haksız feshi işleminin iptaline, tedbir kararının karar kesinleşinceye kadar devamına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; müvekkil Kurum ile TEB arasında imzalanan protokol temin edildiğinde kurumun protokol hükümlerine uygun bir şekilde sözleşmeyi feshettiğinin ve tüm şekil şartlarına uyulduğunun görüleceğini, Özçelik Eczanesi sahibi ve mesul müdürü Ecz. ... ... hakkında 14.06.2017 tarihinde yapılan MEDULA ekranı kapatma ve ... Kapsamındaki Kişilerin Türk Eczacıları Birliği Üyesi Eczanelerden İlaç Teminine İlişkin Protokolün 5.1. "Taraflar bir ay önceden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi her zaman feshedebilir." maddesi gereği 10.07.2017 tarihli 3660648 sayılı yazı ile sözleşmenin feshedildiğinin tespit edildiğini, Kurum ile davacı arasında özel hukuk sözleşmesi bulunduğunu, bu itibarla Kurumun istediği kişi veya kurumla sözleşme yapma özgürlüğüne sahip olduğunu, Değişik iş dosyası ile Kurumun sözleşme imzalamaya zorlanmasının hukuk ihlali niteliğinde olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; yapılan araştırmada söz konusu suçtan dolayı davacı hakkında herhangi bir kovuşturma ve soruşturmanın bulunmadığı, feshin nedenlerini davalının ispatlayamadığı, davalı kurum tarafından yapılan fesih işleminin haksız olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne, davacı ... ...'a ait ......, Eczanesi ile ... arasında yapılan sözleşmenin feshine ilişkin kararının iptali ile sözleşmenin devamına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; kararın hukuka aykırı olduğunu, Kurumun sözleşme serbestisi ilkesi gereği istediği işletme veya kişi ile sözleşme imzalama yetkisine sahip olduğunu, söz konusu işlemlerin 23.07.2016 tarihli ve 29779 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname kapsamında ve Kurum Başkanlık Makamı'nın 24.11.2016 tarihli ve 6333789 sayılı yazısında belirtilen ülkenin iç ve dış güvenliğini tehdit eden terör örgütleri ile bağlantılarından dolayı haklarında inceleme, soruşturma, tutuklama bulunan veya bahse konu terör örgütleri ile bağlantılı oldukları belgelenen sağlık hizmeti sunucuları ile ilgili müvekkil Kuruma intikal eden bildirimler nedeniyle eczane erişiminin iptal edildiğini, Kurumla sözleşmeli eczanelerin ... Kapsamındaki Kişilerin Türk Eczacıları Birliği Üyesi Eczanelerden İlaç Teminine İlişkin Protokolün 5.1. "Taraflar bir ay önceden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi her zaman feshedebilir." maddesi uyarınca sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin talimatı doğrultusunda uygulandığını, müvekkili ile davacı arasında özel hukuk sözleşmesi bulunduğunu, protokoller ve sözleşmelere uygun bir şekilde sözleşmenin feshedildiğini beyan ederek mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; her ne kadar Mahkemece, yapılan araştırmada söz konusu suçtan dolayı davacı hakkında herhangi bir kovuşturma ve soruşturmanın bulunmadığı, feshin nedenlerini davalının ispatlayamadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş ise de ... Kapsamındaki Kişilerin Türk Eczacıları Birliği Üyesi Eczanelerden İlaç Teminine İlişkin Protokol’ün "Sözleşmenin Feshi ve Cezai Şartlar" başlıklı 5.1. maddesinde yer alan "taraflar bir ay önceden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi her zaman feshedebilir." hükmü uyarınca davalı kurumun fesih yazısını davacıya 18.07.2017 tarihinde tebliğ ettiği, buna göre davalı kurum işleminin sözleşme maddesine uygun olduğu, davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisinin isabetsiz olduğu gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun kabulü ile incelenen mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olmadığından kaldırılmasına, dosyada yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığından, HMK'nın 353/1.b.2. maddesi uyarınca; açılan davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili: sözleşmesi feshedilenler ve muvazaalı eczaneler hariç, protokol hükümlerini kabul eden ve başvuru formunu getiren eczacı ile davalı Kurumun sözleşme yapması gerektiğini, müvekkilinin yazılı savunması alınmadığı gibi Medula ekranının bildirimsiz erişime kapatıldığını, davalı Kurumun istinaf dilekçesinde sözleşmenin feshinin sebebe bağlı olduğunu kabul ettiğini, Mahkemece bu savunma doğrultusunda araştırma yapıldığını ve ilgili kurumlara, Savcılığa ve mahkemelere yazılar yazıldığını ve gelen yazı cevaplarına bakıldığında müvekkili hakkında inceleme, soruşturma ve açılmış dava bulunmadığının anlaşıldığını, yerel mahkemece de bu savunma yerinde görülmeyerek davanın kabulüne karar verildiğini, Bölge Adliye Mahkemesince, davalının cevap dilekçesindeki savunmasının ve istinaf dilekçesindeki savunmasının dışına çıkılarak, sebep ileri sürülmemiş gibi dosyanın ele alındığını, davalının savunmasını illete bağladığını ve savunma olarak ileri sürdüğünü, savunmasını ispatlayamadığı nazara alarak davalının istinaf talebinin reddine karar vermesi gerekirken, savunma ve talep aşılarak davanın reddine karar verilmesinin bozmayı gerektirdiğini, sözleşmenin feshini düzenleyen 5. Maddenin bir bütün olduğu, sözleşmenin ancak 5 inci maddede sayılan sebeplerden birinin varlığı halinde feshedilebileceğini beyan ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 19/1 inci maddesi.
2.6098 Sayılı Kanun'un 26 ncı maddesi.
3.Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesine ve kararda belirtilen gerekçelere göre, taraflar arasında ''... Kapsamındaki Kişilerin Türk Eczacılar Birliği Üyesi Eczanelerden İlaç Teminine İlişkin'' protokol imzalandığı, davalı Kurum tarafından davacı eczacıya gönderilen 10.07.2017 tarihli fesih yazısının incelenmesinde; ''Kurum ile TEB arasında 31.04.2016 tarihinden geçerli imzalanan ... Kapsamındaki Kişilerin Türk Eczacıları Birliği Üyesi Eczanelerden İlaç Teminine İlişkin Protokolün 5.1. "Taraflar bir ay önceden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi her zaman feshedebilir." maddesi doğrultusunda Kurum ile olan sözleşmenin yazının tebliğ tarihi dikkate alınarak 1 aylık süre sonunda feshedileceğinin bildirildiği, Protokolün 5.1.maddesinde yer alan hüküm doğrultusunda sözleşmenin feshedildiği anlaşılmakla davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olarak kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.