"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3371 E., 2023/62 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Diyarbakır 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/694 E., 2022/572 K.
Taraflar arasındaki muarazanın giderilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılıp yeniden esas hakkında hüküm kurularak davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin satın aldığı mesken için yeni abonelik tesisi için DEPSAŞ ile görüşmesi sonucunda önceki malikin borçlarından dolayı yeni abonelik ve enerji kullanımı izni verilemeyeceğinin belirtildiğini, bunun üzerine davacının maliki olduğu bu bağımsız bölüme yeni abonelik ve enerji kullanımı verilmesi için dava açtıklarını, açılan davada verilen 26.05.2022 tarihli ara karar ile ihtiyati
tedbir talebi kabul edilerek yeni abonelik tesis edilmesine karar verildiğini ve 22.07.2022 tarihli müzekkere ile sayacın tekrar takılması ve enerji verilmesi talepli müzekkere yazıldığını, bu müzekkereye istinaden DEPSAŞ ile yapmış oldukları görüşme sonucunda enerji tüketim izninin verildiğini, ancak elektrik sayacını sökmedikleri için geri takamayacaklarını ve bu işlemin muhatabının davalı şirket olduğunun belirtildiğini, davacının davalı şirket ile yapılan görüşmelerden sonuç alamadığını, bunun üzerine 28.07.2022 tarihli davalıya yapılan ihtardan da sonuç alamadıklarını, her ne kadar davalı yaptıkları sözlü başvurularda müvekkiline ait bağımsız taşınmazın elektrik sayacını önceki malikin borcuna dayanarak söküldüğü belirtilse de yeni malik olan davacının önceki malikin borçlarından sorumlu tutulamayacağını, her ne kadar davalı ile DEPSAŞ birbirlerinden bağımsız şirketler olsalar da aynı hizmeti birlikte sağladıklarını, davacının enerji tüketim hizmeti sağlanması için DEPSAŞ'a başvurmasına rağmen bu talebin muhatabının davalı olduğu ileri sürülerek hukuki sürecin uzatıldığını, gelinen aşamada ihtiyadi tedbir kararından önceye kadar DEPSAŞ'ın enerji verilme işinin davalıya ait olduğuna dair bir bilgi ve belge vermediğini ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; davacının satın alma tarihinden itibaren yapmak istediği elektrik aboneliğinin sağlanabilmesi için davalı tarafından sökülen elektrik sayacının dava sonuçlanıncaya kadar tedbiren yeniden takılması ve sayacın takılması ile birlikte enerji tüketiminin faturalandırılmasının bu şekilde davacının tüketimlerini önceki malikin borçlarından dolayı faiz işlemeden ödenmesinin sağlanmasına, dava sonunda haklı bulunmaları halinde davacının elektrik sayacanın yeni abonelik numarası ile kesintisiz takılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; tüm faaliyetlerinin ilgili yönetmelik hükümlerine uygun yapıldığını, davalı şirketçe davaya konu aboneliğe elektrik sayacının takılması ve enerji verilmesine ilişkin tedbir kararı üzerine gerekli işlemlerin yapıldığını ve tedbir kararının süresinde yerine getirildiğini, herhangi bir gecikme iddiası var ise de bu hususun davacının DEPSAŞ ile davalı şirketin iki ayrı tüzel kişilik olduğu, yetki ve görevlerinin farklı olduğu hususunu göz ardı ederek taleplerinin takibindeki aksaklıktan kaynaklandığını, davalı şirketin dava açılmasına sebebiyet vermediğini, davanın konusuz kaldığını savunarak, yargılama giderlerinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacıya ait bağımsız bölüme elektrik sayacının yeniden takılmasına yönelik talebiyle açılan davada Diyarbakır 6. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen tedbir kararının davanın açıldğı 18.08.2022 tarihinden sonra yerine getirildiği, böylelikle davanın konusunun kalmadığı anlaşılmakla konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği, yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden değerlendirme yapıldığında; bu dava açılmadan önce davalı şirkete Diyarbakır 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/254 E. sayılı dosyasından verilen 26.05.2022 tarihli ara kararın icrası için herhangi bir yazı yazılmadığı, davacı vekilinin davalıya müzekkere yazılması yönündeki 19.07.2022 tarihli talebi üzerine Mahkemece davalı yerine dava dışı DEPSAŞ'a yazı yazıldığı, dava dışı DEPSAŞ tarafından anılan yazıya yazının davalıya yazılması gerektiği yönünde 04.08.2022 tarihinde cevap verildiği, bu davanın 18.08.2022 tarihinde açıldığı, Diyarbakır 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/254 E. sayılı dosyasından davalıya sayacın tekrar takılması ve elektrik enerjisi verilmesi talebini içerir yazının 24.08.2022 tarihinde yazıldığı, davalı tarafından anılan yazı uyarınca işlem tesis edildiği, bu haliyle davanın açılmasında davalının kusurunun bulunmadığı dolayısıyla davalı aleyhine yargılama giderine hükmedilmeyeceği, yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılması gerektiği ancak DEPSAŞ ile davalı iki farklı şirket ise de hangi işlemi hangi şirketin yapacağı hususunun zaman zaman karışıklığa neden olduğu, bu hususun zaman zaman mahkemelerce de karıştırıldığı, bu haliyle Diyarbakır 6. Asliye Hukuk
Mahkemesinin tedbir kararının uygulanması sırasında çıkan sorun nedeniyle davacının bir an önce temel ihtiyaç olan elektriğin tesisi için farklı hukuki süreçleri işletmesi nedeniyle bu davanın açılmasından dolayı aleyhine vekalet ücreti hükmedilmesinin hakkaniyete uygun olmadığından davalı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığı gerekçesiyle, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; dava açıldığı tarihte davanın sebebi haklı bir gerekçeye dayandığını, nitekim davalıya enerji bağlanması yönünde ihtar yapıldığını, ihtarda belirtilen süreden daha fazla beklenilerek daha sonra eldeki davanın açıldığını, dava açıldıktan sonra davalının diğer dosyaya göndermiş olduğu cevapta konuta enerji tesis edildiğini belirttiğini, davanın konusuz kalması halinde yargılama giderlerinin tarafların başlangıçtaki haklılık oranına göre tayin edileceğini, işbu dava açılmadan önce davalıya ihtarname gönderildiğini, davalının dava açıldıktan sonra müzekkereye cevap verdiğini, müvekkilin konutuna enerji sağlanması noktasında dava yoluna başvurma zorunluluğu bulunduğundan dava açarken haklı konumda olduğunu, ayrıca kimsenin kendinden önceki malikin veyahutta kendinden başkasının borçlarından sorumlu tutulamayacağını, bu sebeplerle dava açılış sürecinden gelinen bu aşamaya kadar tamamen haksız olan davalı şirket aleyhine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili; Mahkemece, müvekkil şirketin aleyhine bu dava açılmasına sebebiyet verecek herhangi bir kusurunun olmadığı, gerekli iş ve işlemlerin süresinde ve usûlüne uygun bir şekilde yerine getiren müvekkilinin davanın açılmasına sebebiyet vermediği tespit edildiğini ancak müvekkili lehine vekâlet ücretine hükmedilmediğini ileri sürerek; kaldırılmasını ve müvekkili lehine vekâlet ücretine hükmedilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; konusuz kalan davada karar verilmesine yer olmadığına dair Mahkeme hükmüne tarafların bir itirazları bulunmadığı, uyuşmazlığın konusuz kalan davanın açılmasında davacının haklı olup olmadığı, yargılama gideri ve vekalet ücreti noktasında toplandığı, davacının davalı ... muhatap göstererek keşide ettiği 28.07.2022 tarihli ihtarnamede Diyarbakır 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/256 E. sayılı dosyasında verilen ihtiyati tedbir kararına istinaden davacının enerjiden faydalanabilmesi için sökülen elektrik sayacının, bu ihtarnamenin tebliğinden itibaren 1 hafta içinde tekrar takılması, aksi halde yasal yollara başvurulacağı ihtarında bulunduğu ve akabinde 18.08.2022 tarihinde eldeki davayı açtığı, Mahkemece ''eldeki davanın 18.08.2022 tarihinde açıldığı, Diyarbakır 6. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2022/256 Esaslı dosyasında '''sayacın tekrar takılması ve elektrik enerjisi verilmesi'' talepli yazının davalıya 24.08.2022 tarihinde yazıldığı, bu haliyle davanın açılmasında davalının kusuru bulunmadığı ve yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına '' dair kararının usul ve yasaya uygun olup davacı vekilinin istinaf itirazlarının yerinde görülmediği, davalının istinaf itirazları yönünden ise, davacının dava tarihi itibariyle tedbir kararını veren mahkeme olan Diyarbakır 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/256 E. sayılı dosyasında henüz tedbir kararının uygulanma imkanı varken ve henüz tedbir kararı veren mahkemece davalı şirkete müzekkere yazılarak işlem tesisi talep edilmemişken eldeki davayı açmakta hukuki yararının olmadığı, dolayısı ile eldeki davayı açmakta haksız olduğu, Mahkemece yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılması yerinde ise de davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin hatalı olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılıp yeniden esas hakkında hüküm kurularak, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, davalı lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 6 ncı maddesi uyarınca 4.600,00 TL vekalet ücretine hükmedilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaftaki nedenlere ilaveten, bu dosyanın davalısının müzekkereler ilgili yerlere iletildikten ve dava açıldıktan sonra 13.09.2022 tarihli müzekkere cevabında söz konusu sayacın güncellendiğini ve enerji verildiğini belirttiğini, davalının eylemlerinin davacıyı oyalama ve mağduriyete neden olmaya ilişkin olduğunu, davalının davanın açıldığı tarih olan 18.08.2022 tarihinde halen davacıyı mağdur ettiğini, buna rağmen Bölge Adliye Mahkemesince davalıya açılan bu dava haksız bulunup davalı lehine vekalet ücretine hükmedildiğini, kronolojik olarak deliller incelediğinde dava açıldığı tarihte enerjinin olmadığı ve davalının haksız olduğunun anlaşılacağını, bu nedenle davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmeyip davalı lehine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararının uygulanması hususunda yaratılan muarazanın giderilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) "Esastan sonuçlanamayan davada yargılama gideri" kenar başlıklı 331 inci maddesinin 1 inci fıkrası.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarının doğru şekilde belirlendiği, davacının mülk sahibi olduğu,eldeki davanın 18.08.2022 tarihinde açıldığı, Diyarbakır 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2022/256 E. sayılı dosyasında ''sayacın tekrar takılması ve elektrik enerjisi verilmesi'' talepli yazının davalıya 24.08.2022 tarihinde yazıldığı, davacının dava tarihi itibarıyla henüz tedbir kararının uygulanma imkânı varken ve henüz tedbir kararı veren Mahkemece davalıya müzekkere yazılarak işlem tesisi talep edilmemişken eldeki davayı açmakta hukuki yararının olmadığı, bu itibarla yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılıp konusuz kalan davada davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmesinde isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmakla, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.