"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/500 E., 2023/988 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 12. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2020/805 E., 2020/521 K.
Taraflar arasındaki adi ortaklığın tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin, dava dışı...ile birlikte davalı şirketi kurduklarını, 2013 yılında müvekkilinin dava dışı ...in payını alarak tek ortak haline geldiğini, 2014 yılında ise davalı şirketin yetkilisi ve arkadaşı olan...'ın ortaklık kurmak istediğini, talebi üzerine 25.04.2014 tarihinde davalı şirketi bu kişiye devrettiğini, 6 yıl boyunca fırını beraber işlettiklerini, aralarında sözlü olarak adi ortaklık kurulduğunu, emeği ve ticari ilişkilerini ortaklığa getirdiğini, anlaşmazlıklar başlaması üzerine...'ın müvekkili hakkında suç duyurusunda bulunduğunu, davalı şirket yetkilisinin müvekkilini ortaklıktan saf dışı bırakmak istediğini, ortaklığın bulunduğuna dair ikrarının olduğunu ileri sürerek; taraflar arasında adi ortaklığın var olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalıya tebligat yapılmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının eda davası açarak iddiasını ileri sürmesi gerekirken tespit davası açmasında hukuki bir yararının bulunmadığı gerekçesiyle, dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; müvekkilinin dava açmakta hukuki yararının bulunduğunu, 6 yıl süresince adi ortaklık şeklinde fırının işletildiğini, anlaşmazlıklar çıkması üzerine müvekkilinden kasanın ve dükkanın anahtarlarını vermesinin istendiğini, müvekkili hakkında suç duyurusunda bulunulduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının eda davası açarak iddiasını ileri sürmesi gerekirken tespit davası açmasında hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, adi ortaklığın tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 106 ncı maddesi,
2. Dairemizin aynı konuda vermiş olduğu 02.02.2016 tarihli ve 2015/9698 E., 2016/1150 K. ve 12.10.2023 tarihli ve 2023/752 E., 2023/2675 K. sayılı ilamları.
3. Değerlendirme
Somut uyuşmazlıkta; davacı, işbu davayı açmakta hukuki korunmaya değer güncel bir yararı bulunduğunu iddia ve ispat etmiş değildir. İleride açılacak bir eda (adi ortaklığın tasfiyesi veya kâr payının tahsili) davası açma olanağı varken, tespit davası açmakta hukuki yararının bulunmadığının kabulü gerekir. ........, davası sonunda verilecek hüküm ile aynı zamanda adi ortaklığa dair hukuki ilişkinin var olup olmadığına da karar verilmiş olacağından; mahkemece, davacının tespit davası açmasında hukuki yararı bulunmadığından bahisle dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Bu nedenle, davacı tarafın yerinde bulunmayan tüm temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.