"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; davalı vekilinin başvurusunun reddine, davacı vekilinin başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin, davalı, annesi ve babası ile imzaladığı sözleşmeyle 34 parselde kayıtlı 2.000,00 m2'lik taşınmazı 750 gram altın vererek satın aldığını, sözleşmenin ifa edilmemesi halinde sözleşme bedeli 750 gram altının iade edileceğinin belirtildiğini, davalının edimini yerine getirmediğini, geçersiz sözleşme hükümlerine göre bedelin iade edilmesi gerektiğini, altın alacağının güncel kur üzerinden hesaplanarak icra takibi başlatıldığını, davalının haksız bir şekilde takibe itiraz ettiğini ileri sürerek; icra takibine itirazın iptaline ve müvekkili lehine icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; resmi şekilde yapılmadığı için sözleşmenin geçersiz olduğunu, müvekkilinin annesi ve babasının satış bedeli olarak 750 gram altın almadığını, devri yapılmayan taşınmaz karşılığında o zamanın parası ile 5 bin TL'nin müvekkilinin babası hesabına gönderildiğini, davacının 17 yıldır taşınmazı kullandığını ve kazanç elde ettiğini, dava konusu 750 gram altının cezai şart olarak eklendiğini, sözleşme geçersiz olduğundan cezai şart talep edilemeyeceğini, satış bedelinin nakden alındığının belirtildiğini, kötü niyetli olarak takip başlatıldığını savunarak, davanın reddine ve müvekkili lehine kötü niyet tazminatına karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu harici satış sözleşmesi ile davalının murisi Nadi'nin hissesinin satışının kararlaştırıldığı, sözleşmenin tarafının davalının murisi olduğu, ancak davalı ve muris Nadi'inin eşinin de sözleşmeye imza attıkları, sözleşmedeki imzalara itirazın bulunmadığı, sözleşme asıllarının dosya arasına alındığı, cezai şartın geçersiz olduğu savunmasına sözleşmede açıkça satış bedeli olan 750 gr altın ifadesinin yer alması nedeniyle itibar edilmediği, bedelin iadesinin gerektiği, satış tarihinde satış bedelinin Türk Lirası karşılığının çeşitli ekonomik etkenler değerlendirilerek dava tarihindeki güncellenmiş bedelinin hükme esas alındığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile takibin 70.080,17 TL üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine, fazlaya ilişkin istemin, icra inkar ve kötü niyet tazminatı taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; müvekkilinin taşınmaz satışı karşılığında 750 gram altın verdiğini, takip tarihi itibariyle kur üzerinden iade edilmesi gerektiğini, denkleştirici adalet ilkesinin para verilmesi halinde değerlendirilmesinin söz konusu olduğunu, altın değerini koruduğundan sözleşme tarihi itibariyle değil, takip tarihinin esas alınacağını, aynı bilirkişi tarafından hazırlanan raporlarda çelişkiler bulunduğunu, kalemlerin düşük hesaplandığını ileri sürerek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili; bilirkişi tarafından fahiş hesaplama yapıldığını, tanık beyanlarına göre bedelin 30-35 bin TL olduğunun ifade edildiğini, 5 kalem üzerinden hesaplama yapılması gerektiğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davaya konu uyuşmazlıkta tapu tescil işlemi yapılmadığı takdirde satıcının 01.01.2008 tarihine kadar satış bedeli olan 750 gr altını ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği, her ne kadar harici taşınmaz satış sözleşmesi geçersiz olsa da ifa edilmemesi halinde bedel olarak 750 gr altın ödeneceğine ilişkin sözleşme hükmünün satıcı için bağlayıcı olduğu, bu durumda davacı tarafın 750 gr altın bedeli için icra takibi yapabileceği, alacak miktarının likit ve belirlenebilir durumda bulunduğu gerekçesiyle; davalının başvurusunun reddine, davacının başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden esas hakkında davanın kabulü ile davalının icra takibine itirazının iptali ile takibin devamına, asıl alacağa icra takip tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine, asıl alacak miktarı olan 352.000,00 TL üzerinden hesaplanacak % 20 oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar etmiş, ayrıca 205 ada 67 parselin 12.500,00 TL karşılığında satıldığını, henüz intikal etmeyen 65 parsel sayılı taşınmazdan 2.000,00 m² kısmın o zamanın parası ile 5 milyar karşılığında devredildiğini, 750,00 gr altının taşınmazın devredilmemesi halinde ödenmesi gereken cezai şart olarak kararlaştırıldığını, verilen kararla davacının sebepsiz zenginleştiğini ileri sürerek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; geçersiz taşınmaz satışı sözleşmesi uyarınca ödenen bedelin tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 77 nci maddesi.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan kararda belirtilen gerekçeye, sözleşme satış bedelinin 750,00 gram altın olarak kararlaştırılmış olmasına, buna bağlı olarak Bölge Adliye Mahkemesince satış bedeli olan 750,00 gram altının takip tarihindeki Türk Lirası karşılığı üzerinden itirazın iptaline karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,09.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.