"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1909 E., 2023/830 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çorum 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2013/518 E., 2022/267 K.
Taraflar arasındaki muarazanın giderilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; ... Optikin sahibi olan müvekkilleri ile davalı arasında 2013 yılının Aralık ayına kadar geçerli olan optik sözleşmesi imzalandığını, davalının 14.10.2013 tarihli ve 16788710 sayılı yazısıyla sözleşmenin (8.1.6.) ve (8.1.19.) numaralı maddelerinin ihlal edildiği gerekçesiyle 75.000,00 TL ceza uygulandığını bildirdiğini, bu işlemin haksız ve mesnetsiz olduğunu, tanık ifadelerinden başka somut bir dayanağının olmadığını, müvekkillerinin belirtilen maddelerin hiçbirini ihlal etmediğini, müfettiş raporu tebliğ edilmediği için içeriğini bilmediklerini, usulsüz olarak Kuruma fatura edildiği bildirilen reçetelerin 2007 yılına ait olup bu tarihte aralarında sözleşme olmadığını, davalının sözleşme yapmaya 2008 yılında başladığını ileri sürerek, davalının müvekkilleri aleyhine uyguladığı cezai işlemin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; Kurum başmüfettişi tarafından düzenlenen 17.02.2012 tarihli soruşturma raporuna göre ceza uygulandığını, optik firması tarafından gerçekleştirilen fiil 2007 tarihli ise da 2013 yılı optik sözleşmesinin (8.2.15.) maddesinde sözleşmenin imzalandığı tarihten önce sözleşme hükümlerine göre Kuruma fatura edilen ve kontrolleri bu sözleşmenin imzalandığı tarihten sonra yapılan ya da kontrolleri yapılmış olmakla birlikte fesih ile ilgili işlemlerin henüz tamamlanmadığı durumlarda tespit edilen fiiller için Kurumca bu sözleşmenin (8) maddesinde yer alan hükümlerin uygulanacağı, ancak tespiti yapılan fiiller için reçetenin verildiği tarihte geçerli olan sözleşme hükümlerinin uygulanmasının talep edilmesi halinde bu hükümlerin uygulanacağının belirtildiğini, taraflar arasında 2007 yılında da sözleşme imzalandığını, zaten sözleşme olmasa reçeteleri fatura edemeyeceklerini, davacılara karşı savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunu, dinlenen hastaların; reçetelerde yer alan gözlük cam ve çerçevesinin teslim alındığına dair imzaların kendilerine ait olmadığını, davacı optikten gözlük almadıklarını beyan ettiklerini, bu nedenle cezai işlem uygulandığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; optikçi olan davacılara sahte reçetelerle Kurumu zarara uğrattığı iddia edilmiş ise de, konuya ilişkin yapılan cezai soruşturmada sahte olduğu ileri sürülen reçetelerle ilgili gerekli araştırmaların yapılıp kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği, ayrıca tanık ifadeleriyle de reçetelerdeki gözlük cam ve çerçevelerin hastalara teslim edilmediği, reçetelerde yer alan gözlük cam ve çerçevelerinin teslim alındığına dair yazı ve imzaların hasta ve hasta yakınlarına ait olmadığı hususlarının doğrulanmadığı, bu haliyle de davalı Kurumun yaptırım dayanağını ispat edemediği gerekçesiyle; davanın kabulüne, davalı Kurumun B.13.2.SGK.4.019.20.01/OPTİK/16788710 sayı ve 14.10.2013 tarihli, cezai şart ve uyarı konulu yazısı ile davacılar aleyhine 75.000 TL'lik cezai şart uygulanması yönündeki işlemlerin haksızlığının tespiti ile iptaline, ortaya çıkan çekişmenin bu suretle giderilmesine, karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; hukuk hakiminin savcılığın kovuşturmaya yer olmadığı kararıyla bağlı olmadığını, bir fiilin dolandırıcılık teşkil etmiyor olmasının o fiilin hukuka aykırı olmayacağı anlamına gelmediğini, suçun unsurları oluşmamış olsa bile sözleşmede yer alan cezai şartın uygulanmasını gerektirebileceğini, bu nedenle Mahkemenin sadece savcılık kararını esas alarak karar vermesinin doğru olmadığını, tanıkların kurum müfettişleri nezdinde farklı Mahkemede farklı beyanda bulunduklarını, olaya dahil olmaları sebebiyle ne kadar doğru ifade verdiklerinin şüpheli olduğunu, taraflar arasındaki yeni optik sözleşmesinin uygulanması gerektiğini, Mahkemenin bu konuda taraflara soru sormadığını belirterek kararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın esasıyla ilgili tarafların gösterdiği hükme etki edecek tüm delillerin toplandığı, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle, davalının istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, istinaf sebeplerini tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki optik sözleşmesindeki cezai şartın uygulanmasından kaynaklanan muarazanın giderilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri
3. Değerlendirme
Temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere ve davalı Kurum müfettişince yürütülen soruşturmada Kuruma fatura edilen cezai işleme konu reçetelerdeki hak sahiplerinden bazıları tarafından reçete muhteviyatı gözlükleri almadıkları, teslim aldıklarına dair imzaların kendilerine ait olmadığı beyan edilmiş ise de, gerek savcılık soruşturmasında gerekse duruşmada aynı hak sahiplerinin gözlük cam ve çerçevelerini teslim aldıklarını beyan ettikleri anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun bulunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine
19.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.