"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/389 E., 2023/790 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kargı Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/19 E., 2022/107 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmiş, incelemenin duruşmalı olarak yapılması istenilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 19.11.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen asil ...'ın sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; 10.11.2021 tarihinde 68.000,00 TL kaparo havale ederek ve 200.000,00 TL'de teslimde ödemek üzere toplam 268.000,00 TL karşılığında 0 (sıfır) kilometre T4.70S 4WD KAB.KLİ.14.9R 30 (T4S20) PS T4 A traktör satın almak için talep sırasına girdiğini, traktörün Proforma Faturasının Kargı Ziraat Bankasına mail yoluyla gönderildiğini, davalı şirket yetkilisi tarafından traktörün 2021 yılı Kasım ayı içerisinde teslim edileceğinin ve fiyat artışından etkilenmeyeceğinin belirtildiğini, şirket yetkilisinin traktörün henüz gelmediğini, geldiğinde teslim edileceğini söylediğini, isterse kaporayı iade edebileceğini veya bu traktörün yerine bir alt modeli olan T4.708S 4WD KAB KLM (14519) traktörü 337.500,00 TL'ye verebileceğini ifade ettiğini, daha fazla zarara uğramamak için teklifi kabul ederek daha düşük versiyon olmasına rağmen 69.500,00 TL fazla ödeme yaparak alt model traktörü teslim aldığını, davalı şirketin taahhüdünü zamanında yerine getirmesi halinde zamlardan etkilenmeyecek olduğunu, aradaki farkın davalı tarafça ödenmesi gerektiğini, ayrıca daha önce 200.000,00 TL kredi kullanacakken kredinin 270.000,00 TL'ye çıkması sebebiyle faiz giderinin arttığını, kapora olarak yatırdığı miktarın kur farkı ve altın karşılığı olarak da zarara uğradığını, kasko fiyat farkı zararının oluştuğunu ileri sürerek, davalı lehine sebepsiz zenginleşmeye neden olan 69.500,00 TL ve traktörün tipinden, versiyon fiyat eksikliğinden kaynaklanan fark, kredi farkı, kasko v.s fiyat farkı ile kaporanın kur ve altın karşılığı artışlarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının banka kredisi kullanarak traktör almak istediğini, akabinde satın almak istediği traktöre ilişkin kredi işlemlerinde kullanmak adına proforma fatura düzenlenmesini talep ettiğini, davacının talebi doğrultusunda proforma fatura düzenlendiğini, müvekkili ile davacı arasında alım satıma ilişkin bir sözleşme düzenlenmediği gibi kendisine satış taahhüdünün de verilmediğini, davacı tarafça 10.11.2021 tarihinde müvekkili şirket hesabına kapora adı altında 68.000,00 TL gönderildiğini, sonrasında ise uyuşmazlık konusu traktöre ilişkin başkaca bir ödeme yapılmadığını, aracın bedelinin tam olarak ödenmemesi halinde satış işleminin gerçekleşmeyeceğini, bedeli ödenmeyen ve satışı gerçekleşmeyen traktör sebebiyle davacının zarara uğradığından bahsedilemeyeceğini, davacının belirtmiş olduğu olayların akabinde davacı ile müvekkili arasında gerçekleşen satış işlemi neticesinde 19 ACR ... plaka sayılı 2022 model NEW HOLLAND T4.70 4WD KAB.KLİ. 14.9R30 (T4S19) T4A marka ERNT470SJNAX00344 şase numaralı traktörün davacı adına tescil edildiğini, davacının bedelini ödemek suretiyle alım satım işlemini gerçekleştirdiğini ileri sürerek, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarı ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; satım sözleşmesi ile alıcının bedeli ödeme yükümlülüğü, bedelin ödenmesi ile de satıcının satılanı teslim yükümlülüğünün doğduğu, bu durumda yapılan ilk sözleşmede davacının traktörün teslimini talep edebilmesi için ödemesi gereken (268.000,00 TL'den 68.000,00 TL kapora düşüldükten sonra kalan) 200.000,00 TL'yi ifa ettiğini veya önerdiğini ispatlayamadığı, dava dilekçesinden, kredi sözleşmesinden ve dekontlardan anlaşılacağı üzere taraflar arasında T4.70S 4WD KAB KLM (T4S19) model traktöre ilişkin yeni bir sözleşme kurulduğu, davacı tarafça çekilen kredinin yapılan ikinci sözleşmedeki bedel ile uyumlu olduğu, davacının herhangi bir ihtirazi kayıt koymadan belirlenen bedeli ödediğinin anlaşıldığı, bu nedenle davalı satıcının kusurunun bulunmadığı, davacının ilk sözleşmede kendisine düşen edimi hiç yerine getirmeden davalının aracı teslim yükümlülüğünü yerine getirmesi beklenmesinin dürüstlük kurallarına uygun olmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı, kaporası ödenen traktörün 2021 yılı Kasım ayında teslim edileceğinin taahhüt edildiği halde 2022 yılı Şubat ayında traktörün temin edilemeyeceğini, yerine başka bir traktör alabileceğinin ifade edildiğini, kaporası ödenen traktörün neden tedarik edilmediğinin davalı tarafça açıklanmadığını, erteleme yapılan süreçte traktör için çekilen kredinin bankada hazır beklediğini, ancak araç temin edilmediğinden ve ruhsat tanzim edilmediğinden banka tarafından davalıya ödeme yapılmadığını, traktörün ücretinin ödenmemesinin tarafına yüklenebilecek bir kusur olmadığını, 2021 yılı Kasım ayından 2022 yılı Şubat ayına kadar olan süreçte altın fiyatının yükseldiğini, daha düşük özellikli traktörü daha pahalı almak zorunda kaldığını, kasko ücretini yüksek ödediğini, vaat edilen tarihte traktörün teslim edilmemesi sebebiyle traktörü kullanamamaktan kaynaklı zararının oluştuğunu ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarı ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosyadaki belgeler, duruşma sürecini yansıtan tutanaklar ve Dairece benimsenen gerekçe içeriğine göre, İlk Derece Mahkemesince davanın esasıyla ilgili tarafların gösterdiği hükme etki edecek tüm delillerin toplandığı, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından davacının yerinde bulunmayan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazları tekrar ederek ayrıca tanıklarının dinlenmediğini ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, traktör satışı nedeniyle ödenen fark bedelin iadesi ve zararın tazmini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 77 nci maddesi.
3. Değerlendirme
Davacı, davalı tarafından kendisine taahhüt edilen traktör satışının yapılmayıp, eski model traktörü satın almak zorunda kaldığını, davalının sebepsiz olarak zenginleştiğini ileri sürerek zararın tazminini talep etmekteyse de; taraflar arasında geçerli bir sözleşme yapıldığına ilişkin davacı tarafından ileri sürülen bir delil bulunmadığından, davanın reddine karar verilmiş olması doğru görülmüş, davacı tarafından ileri sürülen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.11.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.