"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/23 E., 2023/159 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, bozmaya uyan Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; 4 yıl süresince 515, 497, 385, 388, 398, 28, 317, 382 ve 395 sayılı parsellerden oluşan ortalama 3801 dönüm boş tarla ve çiftlik evini davacının babası ...'ın tereke temsilciliğinden boş ve viran şekilde kiraladığını, senelerce tüm mükellefiyetlerini yerine getirdiğini, davacının terekede 1/3 oranında miras payına sahip olduğunu, kira sözleşmelerinin yıllık yapıldığını, son kira sözleşmenin 30.10.2009 tarihli olup 30.10.2010 tarihinde sona erdiğini, kiralananları ekime ve sürüme hazır hale getirmek için masraf yaptığını, tarlaların hazır olması sebebiyle yeni kiracının bir kısım tarlaları derhal ekebildiğini, terekenin diğerlerini de kiraya vererek davacının yaptığı giderler nedeniyle haksız kazanç elde ettiğini, bu konuda tespit yaptırdıklarını ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 127.011,00 TL alacak ile tespit giderlerinin faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar; davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 02.06.2011 tarihli ve 2011/263 E., 2011/365 K. sayılı kararıyla; tereke temsilcilerinin husumet ehliyetinin bulunmadığı, ayrıca dahili dava dilekçesi ile de hasım arttırılamayacağı gerekçesiyle, davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece verilen 27.04.2017 tarihli ve 2017/1828 E., 2017/6141 K. sayılı ilamla; dava konusu taşınmazların ... terekesine ait olduğu ve terekeye temsilci atandığı, taşınmazlara ilişkin kira sözleşmelerinin tereke temsilcileri tarafından düzenlendiği, dosyada mübrez kesinleşmiş mahkeme kararlarından dava tarihi itibariyle tereke temsilcilerinin ... ve ... olduğu, tereke temsilciliğinin husumet ehliyeti bulunmakta olup doğru hasma yöneltilen davanın esası incelenerek sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden bahisle, karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının ... terekesine ait taşınmazları kiraladığı, kira sözleşmesinin mahkemece onaylandığı, sözleşmede kiracının kira müddetinin bitiminde tüm taşınmazları kiralayana boş olarak teslim edeceğinin öngörüldüğü, sözleşmesinin bitiminden sonra taşınmazların yine davacıya kiralanacağı konusunda herhangi bir düzenleme bulunmadığı, kira süresi sona erdikten sonra taşınmazların ihale yoluyla başka kimselere kiralandığı ve mahkemece sözleşmelerin onaylandığı, sözleşmenin geçerli olduğu süre ve sözleşmenin bitiminden sonra kiralananların teslim edileceği kararlaştırıldığından dönem içerisinde yapılan masrafların talep edilemeyeceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; kira konusu alanın Türkiye'nin en verimli topraklarından olup ne zaman ekilip sürüleceğinin herkesçe bilindiğini, hasat sonrası tarlaların ekime hazırlanmasının zorunlu olduğunu, bu nedenle harcamalar yapıldığını, bu sebeple yeni kiracıların hemen ekim yapabildiklerini, tereke ve kiracının bu sayede sebepsiz zenginleştiğini ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kiralanana yapılan masrafların tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
04.02.1959 tarihli ve 13/5 ile 09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları.
3. Değerlendirme
Uyulan bozma ilamı doğrultusunda Mahkemece incelenerek araştırma yapılmasına, kararda belirtilen gerekçeye ve kural olarak kiracının kiralanana yaptığı kalıcı nitelikte olan faydalı veya zorunlu masrafları talep edebileceği gözetildiğinde , kiracının kira sözleşmesi süresi içinde kiralananın yeniden sürüme hazır hale getirilmesi amacıyla yaptığı giderleri talep edemeyeceğinin anlaşılmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca itirazlarının reddi ile ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,11.09.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.