Logo

3. Hukuk Dairesi2023/4271 E. 2024/3842 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Mirası reddedilen davalı hakkında taraf teşkili sağlanmadan hüküm kurulup kurulamayacağı uyuşmazlığı.

Gerekçe ve Sonuç: Davalı vefat ettikten sonra mirasçıları tarafından mirası reddedilmiş olup, davalının mirasının reddi sebebiyle taraf teşkili sağlanması gerekirken, taraf teşkili sağlanmadan hüküm kurulması usule aykırı görüldüğünden karar bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2020/15 E., 2020/254 K.

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı ... vekili ile dahili davalılar ... ile ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Davacılar vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacılar vekili; müvekkillerinin dava dışı ...'ya ait olan davaya konu taşınmazı 46.000 GBP karşılığında satın aldıklarını, satıcı ...'nın vekili davalı ... tarafından hazırlanan 18.06.2005 tarihli satış sözleşmesini imzaladıklarını, satış bedeli ve depozito bedeli olarak toplam 48.230 GBP ödediklerini, bunun 40.500 GBP'sini 26.07.2005 tarihinde satıcı ...'nın yasal mirasçısı olan eşi davalı ...'in hesabına gönderdiklerini, ancak çeşitli bahanelerle taşınmazın kendilerine devredilmediğini, taşınmaz üzerinde kamu haczi bulunduğu, devrinin yasal olarak mümkün olmadığını öğrendiklerini, oysa davalı ...'nın görüşmeler sırasında taşınmazın satışı için herhangi bir hukuki engel bulunmadığını belirttiğini, özen ve sadakat yükümlülüğüne aykırı hareket ettiğini, ödedikleri bedelin iade edilmesi gerektiğini, mağdur olduklarını ileri sürerek; ödedikleri 48.230 GBP'nin ödeme tarihlerinden itibaren devlet bankalarınca GBP ile açılmış bir yıllık mevduat hesaplarına uygulanan en yüksek faiz oranı üzerinden hesaplanacak yasal faiziyle; 10.000,00 TL manevi tazminatın ise dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmişlerdir.

II. CEVAP

1.Davalı ... vekili; tarafına husumet yöneltilemeyeceğini, kendisine yapılan herhangi bir ödemenin bulunmadığını, resmi olarak vekillik sıfatından da bahsedilemeyeceğini, sözleşmenin tarafınca hazırlanmadığını, sadece davacılar için iş takibi ve tercümanlık yaptığını, bu işlemlerden ötürü almış olduğu ücretin ise 500 GBP olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.

2.Davalı ...; davaya cevap vermemiş, yargılama sırasında davacılar tarafından kendisine yapılan toplam ödemenin 41.500 GBP olduğunu, işbu parayı eşine teslim ettiğini beyan etmiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemece; davanın sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacak istemiyle açıldığı, davaya konu taşınmaz satışı nedeniyle davalı ... tarafından eşi ... adına vekaleten tahsil edilen toplam bedelin 46.000 GBP olduğu, ancak satıcı ...'nın borcundan dolayı eşi davalı ...'in miras payı oranında sorumluluğuna gidilebileceği, işbu bedelin ise 11.500 GBP olduğu, öte yandan davalı ...'nın haksız olarak uhdesine geçirdiği tutarın ise 1.730 GBP olduğu, paranın tahsil edildiği tarih itibariyle alacağın muaccel hale geldiği gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile 1.730 GBP'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ...'dan tahsiline, 11.500 GBP'nin ise 26.07.2005 tarihinden itibaren işleyecek devlet bankalarınca GBP üzerinden açılmış 1 yıllık vadeli mevduata uygulanan en yüksek yasal faiziyle birlikte davalı ...'den tahsiline, fazlaya ilişkin istemin ve manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Mahkeme kararına karşı, davalı ... vekili ile davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairece verilen 26.02.2019 tarihli ve 2017/10769 E., 2019/1562 K. sayılı ilamla; (1) numaralı bentle davalı ... vekilinin tüm, davacılar vekilinin sair temyiz itirazları reddedildikten sonra,

"...2-...mahkemece; geçersiz olan sözleşmeye dayalı olarak satıcı ... 'e yapılan ödemenin tamamından, mirasçısı olan davalı ...'in davacılara karşı müteselsilen sorumlu olduğu gözetilerek hüküm tesis edilmesi gerekirken, davalının miras payı oranında alacaktan sorumlu olduğuna dair yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır..." gerekçesiyle, karar bozulmuştur.

B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar

1.Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; yargılama sırasında davalı ...'in 30.12.2017 tarihinde vefat etmesi üzerine mirasçılarının davaya dahil edildiği, dahili davalıların 16.09.2020 havale tarihli dilekçeleri ile mirası reddettiklerine dair beyanda bulundukları ve bu hususta ilgili mahkeme kararını dosyaya sundukları, ...'in mirasçıları olan dahili davalıların 46.000 GBP'yi davacılara iade etmekle yükümlü oldukları gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile 1.730 GBP'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ...'den tahsiline, 46.000 GBP'nin ise 26.07.2005 tarihinden itibaren işleyecek devlet bankalarınca GBP üzerinden açılmış 1 yıllık vadeli mevduata uygulanan en yüksek yasal faiziyle birlikte ...'in mirasçıları dahili davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; karara karşı, davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairenin 17.11.2021 tarihli ve 2021/7418 E., 2021/11543 K. sayılı ilamıyla; "...Somut olayda; mahkemece verilen ilk hükümde, davalı ... yönünden verilen kısmen kabul kararı ve reddedilen kısım üzerinden vekalet ücretinin, davacılar ile davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz itirazlarının reddedilerek kesinleştiği, bozma sonrasında ise, mahkemece davalı ... hakkında aynı hüküm kurulmasına rağmen reddedilen kısım üzerinden vekalet ücretinin değiştirilerek karar verildiği görülmektedir.

Buna göre mahkemece; davalı ... hakkındaki davaya ilişkin hükmün bozma kararı kapsamı dışında kalarak kesinleştiği, bu şekilde davalı lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu dikkate alınarak karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde vekalet ücretine hükmedilmesi doğru değildir..." gerekçesiyle, karar vekalet ücreti yönünden düzeltilerek onanmıştır.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuran

Dairece verilen düzelterek onama kararından sonra, dahili davalılar vekilinin süresi içinde mahkeme kararına karşı temyiz isteminde bulunduğu anlaşılmıştır.

B. Gerekçe ve Sonuç

Dairemizin 14.03.2023 tarihli ve 2022/8002 E., 2023/588 K. sayılı kararıyla; "Somut uyuşmazlıkta; Mahkemece verilen 17.11.2015 tarihli kararda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, anılan kararın davacılar ile davalı ...'in temyizi üzerine; Dairece verilen bozma ilamında, davalı ...'in tüm, davacıların sair temyiz itirazlarının reddine karar verildikten sonra, hükmün davacılar yararına davalı ... yönünden bozulduğu, eş söyleyişle davalı ... yönünden davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün bozma kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olmasına rağmen Mahkemece; bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, davalı ... yönünden yeniden hüküm tesis edilmiş olması, usul ve kanuna aykırıdır. Yargılama devam ederken davalı ...'in 30.12.2017 tarihinde vefat etmesi üzerine Mahkemece, mirasçılarının davaya dahil edildiği, dahili davalı mirasçıların annelerinin mirasını reddettiklerine dair kararı dosyaya sundukları, mirasın reddine dair kararın 27.06.2018 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.. Bu durumda Mahkemece; davalı ...'in mirasının en yakın mirasçılarının tamamı tarafından reddedildiği dikkate alınarak, taraf teşkilinin sağlanması amacıyla mahallin sulh hukuk mahkemesine durum bildirilerek iflas hükümlerine göre reddolunan mirasın tasfiyesinin sağlanması, davalı ... için atanacak ve yetkilendirilecek bir temsilci ile yargılamaya devam edilerek, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken; taraf teşkili sağlanmadan yazılı şekilde hüküm tesiside usul ve kanuna aykırı olduğu" gerekçesiyle; temyiz olunan, mahkemenin temyiz dilekçesinin reddine ilişkin 03.10.2022 tarihli ek kararının kaldırılmasına, Dairece verilen 26.02.2019 tarihli ve 2017/10769 E. - 2019/1562 K. sayılı düzelterek onama ilamının yeniden yapılan temyiz incelemesi nedeniyle kaldırılmasına, kararın bozulmasına karar verilmiştir.

VI. KARAR DÜZELTME

A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran

Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı davacılar vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.

B. Karar Düzeltme Sebepleri

Davacılar vekili; İlk Derece Mahkemesi tarafından verilen ek kararın usul ve yasaya uygun olduğu, taraflara yapılan tebligatın usulüne uygun olduğu buna ilişkin olarak İlk Derece Mahkemesi tarafından verilen ek kararın kaldırılmasının kararı usul ve yasaya aykırı ve dosya kapsamında verilen diğer tüm bozma sebeplerinin usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek; kararın düzeltilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacak istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1.4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 612 nci maddesi

2.09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı ile 04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları

3. Değerlendirme

Karar düzeltme yoluyla incelenen kararda belirtilen gerekçelere, davalı ... yönünden verilen hükmün kesinleşmiş olduğunun ve yargılama devam ederken vefat eden davalı ...'in mirasının en yakın mirasçılarının tamamı tarafından reddedilmesi sonucunda taraf teşkilinin sağlanması gerektiğinin anlaşılmasına göre, davacılar vekilinin karar düzeltme isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.

VII. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davacılar vekilinin karar düzeltme talebinin REDDİNE,

Aşağıda yazılı para cezası ile bakiye harcının karar düzeltme isteyene yükletilmesine,

25.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.