"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 46. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1289 E., 2023/1055 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ: Bakırköy 2. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2018/1546 E., 2021/25 K.
Taraflar arasındaki borçlu olmadığının tespiti ve bonoların iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ...A.O. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ...A.O. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin davalılardan ... Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (... GYO) ile 21.05.2016 tarihinde ... isimli projeden A2 blok, 8. kat, 127 numaralı bağımsız bölümü 319.104,00 TL (KDV hariç) bedelle satın alındığını müvekkilinin borçlusu olduğu farklı vade ve tutarda emre yazılı toplam 121 adet bono düzenlendiğini, bu senetlerden 28 adedinin müvekkili tarafından ödenerek senetlerin iade alındığını, ... GYO'nun taraflar arasındaki sözleşmenin davanın açıldığı tarihe kadar teslim ve tapu işlemlerini yapılmadığı gibi inşaatın dahi tamamlanmadığını, müvekkilinin .... Noterliğinin 11.10.2018 tarihli ve 007835 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sözleşmeden döndüğünü ve davalılardan senetlerin iadesi istediğini, davalı ... GYO tarafından diğer davalı Vakıfbank'a cirolanan senetlerin tüketici senedi niteliğinde olduğunu, sözleşmeden dönme sebebiyle senetlerin bedelsiz kaldığını, müvekkilinin taraflar arasındaki sözleşmeden doğan tüm yükümlülüklerini yerine getirmesine rağmen davalı inşaat şirketinin sözleşmeden doğan hiçbir yükümlülüğünü yerine getirmediğini belirterek, müvekkilinin taşınmaz satış vaadi sözleşmesi sebebiyle borçlu olmadığının tespitine ve adına düzenlenen senetlerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... GYO vekili; davacının taleplerinin zaman aşımına uğramış olduğunu, davacı tarafından ileri sürülen iddiaların haksız ve mesnetsiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ...vekili; müvekkili bankanın Maslak Şubesi ile diğer davalı arasında imzalanan sözleşmeler kapsamında kredi kullandırıldığını, kullandırılan krediler ile ilgili olarak davacının keşidecisi olduğu bir kısım senetlerin müvekkili bankaya teslim edildiğini, davaya konu edilen senetlerin Türk Ticaret Kanunu'na göre tacir olan müvekkili banka ile yine tacir olan diğer davalı ... GYO arasında bulunan ticari ilişkiye istinaden verildiğini, bu nedenle görev itirazlarının olduğunu, ayrıca yetki itirazları ve zaman aşımı itirazlarının bulunduğunu, esasa ilişkin olarak ise haksız ve mesnetsiz dava açıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı tarafından yapılan ödemelerin yasal süresi içerisinde yapılmış olduğu, konut teslim tarihinin 21.05.2018 tarihi olduğu, davalı konut satıcısı tarafından davacıya taşınmazın süresinde teslim edilmediği, davacı tarafından davalıya ödenmiş olan 73.392,00 TL'nin davacıya iadesinin gerektiği, davalı ...'nin sözleşme şartlarını yerine getirmemesi sebebiyle davacının sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetmesinin yerinde olduğu, sözleşmenin davacı tarafından fesih edilmesi sebebiyle davacının sözleşmeden kaynaklı davalılara herhangi bir yükümlülüğünün kalmadığı, davacının ödenmemiş 93 adet senedin iptalini talep etmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile davacının taşınmaz vaadi satışı sözleşmesi nedeni ile davalılara borçlu olmadığının tespitine ve adına düzenlenen 93 adet senedin iptaline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı ...vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ...vekili; dava konusu edilen senetlerin müvekkili Bankaya, kullandırmış olduğu krediler ile ilgili olarak teslim edildiğini, borçlunun senedin tüketici senedi olarak verilmesi nedeni ile nama yazılı düzenlenmesi gerektiği iddiasını takip alacaklısına karşı ileri süremeyeceğini, müvekkili bankanın Türk Ticaret Kanunu'nun 686 ncı maddesine göre; senedi elinde bulunduran kimse olarak yalnız kendi hakkını saptamak bakımından ciro silsilesini incelemekle yükümlü olduğunu, bunun dışında bir araştırma yapma yükümlülüğü bulunmadığını, senet borçlusu ile Banka arasında doğrudan bir ticari ilişki mevcut olmaması, müvekkili Bankanın iyi niyetli hamil olması hususları ve kambiyo senetlerindeki “mücerretlik ve imzaların bağımsızlığı” ilkeleri birlikte değerlendirildiğinde müvekkili Banka yönünden kötü niyetten bahsetmenin mümkün olmadığını, müvekkili Bankanın takibe konu çekte son yetkili hamil durumunda olduğunu, yerel Mahkemece eksik inceleme yapılarak karar verildiğini ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; her ne kadar İlk Derece Mahkemesince senetlerin iptali yönünde hüküm kurulmuşsa da bono vasfındaki senetlerin ancak tüketici açısından geçersizliğine karar verilebileceği ve iptalleri yönünde hüküm kurulamayacağı gerekçesiyle davalı ...A.O. vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, Bakırköy 2. Tüketici Mahkemesinin 13.01.2021 tarihli ve 2018/1546 E., 2021/25 K. sayılı kararının kaldırılmasına, açılan davanın kabulü ile davacının taşınmaz vaadi satışı sözleşmesi nedeni ile davalılara borçlu olmadığının tespitine ve davacı tüketicinin davaya konu edilen ve adına düzenlenen 93 adet senet yönünden davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
2. Bölge Adliye Mahkemesinin 13.07.2023 tarihli ek kararıyla; davada iki davalı bulunmasına rağmen hüküm kısmında sadece "davalı" yazılmasının hükmün icrasında tereddüt uyandırdığı, hüküm B kısmının 3. ve 4. bölümünde bu durumun infazı etkileyecek nitelikte olduğu, belirtilen kısımların açıklanması için kararın tavzihine karar verilmesinin talep edildiği gerekçesiyle hüküm B kısmının 3. ve 4. bölümündeki fıkralarının maddi hata nedeniyle düzeltilmesine, hükümdeki "Davacı kendisini vekil ile temsil ettiğinden ...Ü.T ne göre takdir edilen 25.649,84 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, Davacı tarafından yapılan 610,55 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, " şeklinde düzeltilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı ...vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ...vekili; istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar ederek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, gayrimenkul satış sözleşmesi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ve gayrimenkul satış sözleşmesi nedeniyle verilen 93 adet bononun iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu'nun 4 üncü maddesinin beşinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 4/5 inci bendi; "Tüketicinin yapmış olduğu işlemler nedeniyle kıymetli evrak niteliğinde sadece nama yazılı ve her bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak şekilde senet düzenlenebilir. Bu fıkra hükümlerine aykırı olarak düzenlenen senetler tüketici yönünden geçersizdir." şeklinde düzenlenmiştir.
2. Tüketici senetlerinin nama yazılı olmasının faydası, def’ilerin ileri sürülmesinde kendini gösterir. Eğer kıymetli evrak tedavüle çıkmışsa ve hamiline veya emre yazılıysa sadece mutlak def’iler ileri sürülebilecektir. Ancak nama yazılı olursa bu durumda temel ilişkiyle ilgili olsun veya olmasın tüm nispi def’iler de ileri sürülebilir olacaktır.
3. Dava dosyasının incelenmesinde; uyuşmazlık konusu senetlerin taşınmaz satış vaadi sözleşmesi kapsamında verildiği, davacının tüketici sıfatını taşıdığı, senetlerin 6502 sayılı Kanun'un 4/5 inci maddesine aykırı olarak emre yazılı düzenlendiği ve bu nedenle sadece tüketici yönünden geçersiz olduğu, davacının geçersiz kambiyo senedi nedeniyle borçlu olmadığı anlaşılmakla davalı ...A.O. vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.10.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.