"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/718 E., 2023/1078 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Aksaray 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/110 E., 2022/392 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın hukuki yarar yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılmasına, yeniden davanın hukuki yarar yokluğundan usulden reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve katılma yolu ile davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; ... Organize Sanayi Bölgesinde 159 Ada 2 nolu parsel üzerindeki fabrika tipi yapının müvekkili tarafından yapıldığını ve işletime açıldığını, tüm masraf ve giderlerin müvekkili tarafından karşılandığını, ancak müvekkili ile davalının mahkeme kararıyla taşınmazda 1/2 hisseyle ortak malik haline geldiklerini, taşınmaz üzerindeki yapının müvekkili tarafından tek başına yapıldığının davalı tarafından bilindiğini ve buna rıza gösterildiğini ileri sürerek; taşınmazda müvekkili tarafından yapılan yapının ve demirbaşların güncel bedelinden şimdilik 10.000,00 TL 'nin yasal faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili;açılmış bir ortaklığın giderilmesi davası olmadığından davacının işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını, davacı ile müvekkilinin ... Organize Sanayi Bölgesinde 159 Ada 2 nolu parselde bulunan taşınmaz hakkında 11.02.2015 tarihinde Organize Sanayi Müdürlüğünün 440 nolu kararı ile tapu tahsis belgesi edindiklerini, taşınmazla ilgili bütün ödemelerin ve verginin müvekkili tarafından ödendiğini, tapuların hak sahiplerine verilmesi sırasında davacının müvekkilinin imzasını taklit ederek müvekkili hakkından feragat etmiş gibi tapunun kendi adına yazılmasını sağladığını, davacının sahtecilikten ceza aldığını, iyi niyetli olmadığını, taşınmazda tek başına malik olmadığını bildiğini, bu nedenle açılan tapu iptal tescil davası sonucunda taşınmazın 1/2 payının müvekkili adına tescil edildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla muhdesat aidiyetinin tespiti davalarında ön koşulun derdest bir ortaklığın giderilmesi veya kamulaştırma işlemi bulunması olduğu, davalı tarafın cevap dilekçesinde derdest bir ortaklığın giderilmesi davası olmadığını beyan ettiği, davacı tarafça da bu durumun aksinin iddia ve ispat edilemediği, kamulaştırma işlemi olduğuna dair bir veriye de dosya kapsamı itibarı ile ulaşılamadığı, hal böyle olunca davacı tarafın muhdesat aidiyetinin tespiti davası açmakta hukuki yararının olmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle, davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; taleplerinin bedele ilişkin olduğunu, davalının haksız ve hukuka aykırı olarak verilen mahkeme kararı nedeniyle taşınmaza ortak olduğunu, bu durumda açılacak başka bir dava olmadığını, usulden red kararı verilmiş olan ilamda davalı lehine 9.200,00 TL maktu vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla paylı mülkiyete tabi taşınmaza yapılan zorunlu ve faydalı masrafların sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca diğer paydaştan tahsili istemine ilişkin olduğu, 22.02.1991 tarihli 1990/1 E.1991/1 K. sayılı içtihadı birleştirme kararı gereği paydaşlardan birinin taşınmaz mal üzerinde yaptığı masraflar nedeni ile diğer paydaşın mamelekindeki artışın, bu masrafın yapıldığı tarihte değil, şuy'un giderilmesi yoluyla satışın yapıldığı ve taşınmazın satış bedelinden payın alındığı tarihte gerçekleşeceği, eldeki davada dava konusu taşınmazın ve üzerindeki binanın halen davacının kullanımında bulunduğu, dolayısıyla paydaş olan davalının dava tarihi itibarıyla sebepsiz zenginleşmesinin söz konusu olmadığı, sebepsiz zenginleşme söz konusu olmadığı sürece dava açılmasında hukuki yarar bulunmadığı, bu gerekçeyle davanın usulden reddedilmesi gerekirken İlk Derece Mahkemesince hukuki nitelendirmede, hataya düşüldüğü, ayrıca hükmedilen vekalet ücretinin hatalı olduğu gerekçesiyle; davacının istinaf başvurusunun kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden davanın usulden reddine, davalı lehine 1.600,00 TL vekalet ücretine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve katılma yolu ile davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili, istinaf sebeplerini tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.
2.Davalı vekili; müvekkilinin mahkeme kararıyla taşınmaza ve üzerindekilere malik olması nedeniyle davanın hukuki yarar yokluğundan değil esastan reddine karar verilmesi gerektiğini, İlk Derece Mahkemesince takdir edilen vekalet ücretinin doğru olup kaldırılmasının hukuka aykırı olduğunu belirterek, kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, paylı mülkiyete tabi taşınmaza paydaş tarafından yapılan muhtesat ve masrafların bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca diğer paydaştan tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 22.02.1991 tarihli 1990/1 E.-1991/1K. sayılı Yargıtay İçtihatı Birleştirme Kararı,
2.Karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 7 nci maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye göre, taraf vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin karar veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harçlarının temyiz edenlere yükletilmesine,
17.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.