"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1789 E., 2023/2362 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 6. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2022/520 E., 2023/346 K.
Taraflar arasındaki ipoteğin fekki davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince konusu kalmayan davanın esası hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin davalı bankadan konut kredisi kullandığını, kredi nedeniyle davacının bağımsız bölümü üzerine davalı banka lehine 300.0000 TL bedelli ipotek tesis edildiğini, daha sonra kredinin yapılandırıldığını, ancak yapılandırma işlemleri nedeniyle taraflar arasında ihtilafların çıktığını, ipotekle teminat altına alınan borcun davacı tarafından ödenmiş olduğunun ve borcunun kalmadığının Mahkeme kararıyla tespit edildiğini ileri sürerek ipoteğin fekkine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; Mahkeme kararları doğrultusunda ipoteğin fekkine dair bir hüküm bulunmadığını, alacak sona erince ipotekli taşınmazın malikinin alacaklıdan ipoteği terkinini isteyebileceğini, ancak ipotekli taşınmaz malikinin alacaklıdan ipoteğin kaldırılmasını istemesinin ya da alacaklının ipoteğin terkinini sağlamasının yasal zorunluluk olmadığını, İİK hükümlerine göre ipoteğin terkinini isteyen borçlunun, borcun sona ermesi sebebiyle ipoteğin terkini için icra dairesine başvurabileceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taşınmaz üzerine konulan ipoteğin 15.09.2022 tarihi itibarıyla kaldırılması gerektiği, ancak ipoteğin dava açıldıktan sonra, ön inceleme tutanağı imzalanmasından önce kaldırıldığı, buna göre dava tarihi itibarıyla davacının eldeki davayı açmakta haklı olduğu gerekçesiyle; konusu kalmayan davanın esası hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına, 492 sayılı Harçlar Kanunu ve buna bağlı 1 sayılı tarife hükümleri uyarınca 20.493,00 TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına, vekille temsil olunan davacı yararına AAÜT 6/1 maddesine göre belirlenen 22.500,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davanın açıldığı tarihte tarafların haklılık durumlarının yeterli derecede incelenmediğini, Mahkeme kararları doğrultusunda ipoteğin fekkine ilişkin kararın bulunmadığını, davacı ile davalı banka arasında imzalanan kredi sözleşmesinin ipotek hükümlerinin gözetilmediğini, davacının davayı açmakta kötü niyetli olduğunu, ipotek terkini talebinin alacaklıdan istenilmesinin ve alacaklı tarafından ipoteğin fek edilmesinin yasal zorunluluk olmadığını, davacının mahkeme ilamını icra dosyasına sunarak icra dairesinden 150/C şerhinin kaldırılmasını talep etmesi gerektiğini, davacının kendi kusuru nedeniyle ipoteğin fekki işleminin gerçekleşmediğini savunarak kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının, davalı bankadan kullanılan kredi borcu nedeni ile üzerine davalı banka lehine ipotek tesis edilen taşınmazdaki ipoteğin kaldırılması amacıyla 20.10.2022 tarihinde bankaya başvuruda bulunduğu, başvurusunun sonuçsuz kalması nedeniyle de 31.10.2022 tarihinde eldeki davayı açtığı, 14.11.2022 tarihinde ise yani dava tarihinden sonra ipoteğin fekkedildiği, dolayısıyla yapılan yargılama sırasında davanın konusuz kaldığı dikkate alınarak, davacının dava tarihi itibariyle dava açmakta haklı olduğu gözetilerek davacı lehine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği, hal böyle olunca, Mahkemece, anılan gerekçeye dayalı olarak verilen kararda isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle; istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili istinaf sebeplerini tekrarlayarak kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, konut kredisinin teminatı olarak banka lehine konulan ipoteğin, borcun ödenmesine rağmen kaldırılmadığı iddiasıyla açılan ipoteğin fekki istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 883 üncü maddesi.
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 331 inci maddesi.
3. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin (AAÜT) 6 ncı maddesi.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle davalı bankanın kredi borcunun bitmiş olmasına rağmen davacının taşınmazındaki ipoteği kaldırmaması nedeniyle davanın açılmasına sebebiyet verdiğinin anlaşılmasına, dava tarihinden sonra ön inceleme tutanağı imzalanmadan önce ipoteğin fek edilmesi sonucunda dava konusuz kaldığından davacı lehine vekalet ücretinin yarısına hükmedilmesinin doğru olmasına, yerleşmiş içtihatlara uygun karar verildiğinin anlaşılmasına göre davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesne,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.