"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1161 E., 2022/308 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/257 E., 2020/199 K.
Taraflar arasındaki kurum işleminin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, duruşma isteminin nitelik itibariyle reddine ve temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, davacı eczacının... Eczanesi'nin sahibi olduğunu, davacının SGK ile eczacı arasında imzalanacak tip sözleşmeyi 01/04/2018 tarihinde imzaladığını, Bursa Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünün 03/05/2018 tarihli yazısı ile taraflar arasında imzalanan sözleşmelerin yazının tebliğ tarihini takip eden 30 (otuz) günün sonunda feshedileceğinin bildirildiğini, tek taraflı bu fesih bildiriminin 08.05.2018 tarihinde tebliğ edildiğini, bildirime göre feshin 30 gün sonra gerçekleştirilmesi gerektiği halde eczane ekranının 24.05.2018 tarihinde, üstelik feshin 11.04.2018 tarihinden itibaren uygulandığı belirtilerek kapatıldığını, fesih bildiriminden çok önceki bir tarihten geçerli olacak şekilde geriye dönük olarak uygulanan fesih işleminin hukuka aykırı olduğunu, kurumun feshe gerekçe olarak hakkında devam eden ceza yargılamasını gösterdiğini ve fesih işleminin 667 sayılı KHK ile belirlenen olağanüstü halin uygulanmasına ilişkin tedbirler kapsamında olduğunun belirtildiğini, kurumun işleme dayanak olarak gösterilen protokol maddesini de OHAL kapsamında alınacak tedbirlere ilişkin KHK hükmüne de hatalı yorumladığını, kurumun yaptığı işlemini hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olduğunu, müvekkilinin tutuklanmasının ardından eşinin kuruma başvurarak ne yapılması gerektiğini sorduğunu ve bu doğrultuda 04.05.2018 tarihinde eczacı...'nin... Eczanesi mesul müdürlüğüne tayin edildiğini beyan ederek sözleşmenin feshi ile ihbar süresine uyulmaksızın ekranın kapatılarak eczanenin fiilen çalışamaz hale getirilmesi nedeniyle oluşan maddi-manevi kayıplara ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla fesih işleminin iptali ile sözleşmenin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili, Lokman Eczanesi sahibi ve mesul müdürü eczacı ... hakkında, ülkenin iç ve dış güvenliğini tehdit eden terör örgütleri ile bağlantılarından dolayı inceleme, soruşturma başlatıldığı duyumları alındığını, İl Sağlık Müdürlüğü ve Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı ile irtibata geçilmesi sonucunda, eczacı ...'ın Bursa 4.Sulh Ceza Hakimliğinin 10.04.2018 tarihli 2018/234 sayılı kararı ile tutuklandığı bilgisi edinildiğini, eczacı tutukluluk nedeniyle görevinin başında olamadığı günlerde reçete karşılayamayacağı için11.04.2018 tarihi itibarıyla karşılanacak faturalandırılan reçete bedellerinin ödenmemiş tutarlarının kesildiğini beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 2016 yılı Eczane Protokolü'nün 5.1 maddesinde; "Taraflar bir ay önceden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi her zaman feshedebilir." düzenlemesi olduğu, anılan sözleşme maddesi gereğince davalının bir ay önceden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi her zaman fesih hakkının bulunduğu, davalı kurum tarafından taraflar arasında akdedilen sözleşmenin feshine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili, davacının Bursa 9. Ağır Ceza Mahkemesinin 2018/174 E., 2020/60 K. sayılı ilamı ile örgüte bilerek ve isteyerek yardım etme suçundan 1 yıl 13 ay ceza aldığını, kararın istinaf incelemesinde olup henüz kesinleşmediğini, bu kararın kesinleşmesinin beklenmesi gerektiğini, davalı kurumun ihbar ve önceden yazılı bildirim sürelerine uymadan sözleşmeyi feshettiğini, sözleşme devam ederken provizyon ekranının kapatıldığını, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinin genel işlem koşulları yönünden incelenmesi gerekirken davalı idarenin sözleşme yapma veya yapmama hususunda serbest ekonomik teşekküller gibi değerlendirilmesinin kamu düzeni açısından doğru bir yaklaşım olmadığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesinin usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; ilk derece mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosya kapsamı içerisindeki bilgi ve belgelere, mevcut delil durumuna göre ... Kapsamındaki Kişilerin Türk Eczacıları Birliği Üyesi Eczanelerden İlaç Teminine İlişkin Protokol’ün Sözleşmenin Feshi ve Cezai Şartlar başlıklı 5 ve 1 inci maddesinde yer alan taraflar bir ay önceden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi her zaman feshedebilir hükmü uyarınca davalı kurum işleminin sözleşme maddesine uygun olduğu, davalı kurumun davacı ile olan sözleşme ilişkisini sürdürmemeyi tercih ettiği, nitekim serbest meslek sahibi olan eczacıların davalı ile sözleşme yapmak gibi bir mecburiyetinin bulunmadığı, sözleşme serbestisi gereği davalının da davacı ile yeni sözleşme imzalama zorunluluğunun olmadığı anlaşılmakla, ilk derece mahkemesinin uyuşmazlık konusu maddi olgulara yönelik tespit ve hukuki değerlendirmelerinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf başvuru dilekçesindeki beyanlarını tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kurum işleminin iptali ile muarazanın giderilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 19/1 inci ve 26 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesine ve kararda belirtilen gerekçelere göre, hukukumuzda kabul edilen sözleşme serbestliği ve ahde vefa ilkeleri gereği tarafların imzalamış oldukları sözleşme hükümleri ile bağlı oldukları, taraflar arasında düzenlenen ... Kapsamındaki Kişilerin Türk Eczacıları Birliği Üyesi Eczanelerden İlaç Teminine ilişkin 2016 yılı Eczane Protokolünün 5.1 taraflar bir ay önceden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi her zaman feshedebilir maddesi ile ... Kapsamındaki Kişilerin Türk Eczacıları Birliği Üyesi Eczanelerden Tıbbi Malzemelerin Temini Sözleşmesinin 6.1.1.taraflar 30 (otuz) gün öncesinden yazılı bildirimde bulunmak şartıyla sözleşmeyi herhangi bir sebep göstermeksizin her zaman feshedebilir maddesi hükümleri ve yukarıda yer verilen hukuk kuralları gereği tarafların sözleşmeyi 30 gün öncesinde yazılı bildirimde bulunmak şartı ile feshedebileceği, davacı her ne kadar feshin haksız olduğunu ve sözleşmede yer alan hükümlerin genel işlem koşulu niteliğinde olduğunu iddia etmişse de her iki tarafça imzalanan sözleşmelerde yer alan hükümler gereği davalının sözleşmede yazılı fesih hakkını kullanmasının haksızlık olarak nitelendirilemeyeceği, davacının medula ekranının daha önceki bir tarihte kapatılmış olmasından kaynaklanan zararlarına yönelik dava ve talep haklarını saklı tuttuğu anlaşılmakla davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.