"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1189 E., 2023/1636 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ünye 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/582 E., 2022/638 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; müvekkillerinin müşterek çocuğu ...'in, 01.07.2017 tarihinde ... adına ruhsatlı av tüfeği ile havaya doğru ses fişeği attığı esnada, tüfeğin namlusunun uç kısmının yarılması ve burdan kopan bir parçanın kalbine gelmesi sonucu hayatını kaybettiğini, olayla ilgili olarak Ünye Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/3592 sayılı dosyası ile soruşturma başlatıldığını, tüfeğin namlusunun patlamasının olağan bir durum olmadığını, namlunun içinde bir tıkanıklık olması ya da fazla fişekle doldurulması halinde patlayabileceğini, bunun dışında üretimde hata varsa yine namlunun patlayabileceğini, ölüm olayının meydana gelmesine neden olan tüfekte ise namlunun parçalanması ile sonuçlanan atıştan önce iki kez ateş edildiğini ve bir sıkıntı olmadığını, atışların hemen devamında tüfeği alan ...'in yine kullanım talimatına uygun bir şekilde fişeği yerleştirdiğini ve havaya doğru ateş ettiği esnada namlunun parçalandığını ve ölümüne neden olduğunu, namlunun patlamasına üretim hatasının sebep olduğunu ileri sürerek; şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminat ile müvekkilleri için ayrı ayrı 50.000,00'er TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; olayda namlunun parçalandığını ve parçanın ...'e isabet ettiğini, bu durumun namlunun tıkanması sebebiyle kullanıcı hatasından kaynaklandığını, müvekkilinin tüm izin ve ruhsatlara sahip olarak TSE standartlarında üretim yaptığını, ürettiği silahların kolluk nezaretinde tek tek atış yapılarak onaylandığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 06.01.2021 tarihli bilirkişi raporunda, basınç etkisiyle tüfek namlusu üzerinde oluşan parçalanmanın gerçekleştiği yerin şok aparatının takılı olduğu namlu ucu olduğu, namlu ucundaki yırtılmanın şokun vida ile bağlantı yapıldığı kısımda gerçekleştiği, bu namlu ucundaki yırtılmanın ise şokun gevşemesi veya şokta açıklık oluşmasına bağlı olarak ve aralıksız atış yapılmasının (bu olayda 5 fişeğin patlatıldığı) etkisiyle namluda ısınma olacağı dikkate alınarak fişek tapasının şok vida kısmına yapışması veya takılması ile o bölgede tıkanma gerçekleştiği, son fişeğin atışı sonrasında tıkanmanın oluştuğu bölgede yüksek basınç etkisiyle bu olayın meydana geldiği, üreticinin 2521 sayılı Kanun'un Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik kapsamında avda ve atıcılık sporunda kullanılan ve namlularında yiv - set bulunmayan yivsiz av tüfekleri grubunda yer alan Yarı Otomatik Av Tüfeği üretimi yaptığını, firma kullanma kılavuzlarında tek kurşun ve kurşun saçmalı atan fişeklerin hangi avlarda kullanılacağı ve bu avlanma gruplarında hangi şokların takılması gerektiğininin belirtilmiş olduğu, ses fişeğinin kullanılması yönünde bilgilerin kullanma kılavuzunda bulunmaması durumları dikkate alındığında yüksek basınç etkisiyle patlamaya sebep olan olayda av tüfeği üreticisinin kusurunun olmadığının tespit edildiği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili; Ünye Cumhuriyet Başsavcılığının 2017/3592 sayılı dosyasında alınan raporda olayın kullanıcı hatasından kaynaklandığının belirtildiğini, Mahkemece alınan 06.01.2021 tarihli raporda üreticinin kusurunun bulunmadığının belirtildiğini, Mahkemece alınan 26.03.2022 tarihli raporda ise tüfeğin gizli ayıp niteliğinde imalat hatalı olduğunun tespit edildiğini, Mahkemece 06.01.2021 tarihli raporun esas alınarak davanın reddine karar verildiğini, 26.03.2022 tarihli raporun neden değerlendirmeye alınmadığına ilişkin açıklama yapılmadığını, kaldı ki hükme esas alınan raporda ses fişeğinin kullanılmaması yönünde bilgilerin kullanma kılavuzunda bulunmadığının belirtildiğini, dolayısıyla üretici firmanın yetersiz kullanım kılavuzu hazırladığını, ses fişeği kullanılmaması gerekiyor ise bunun açıkça belirtilmesinin gerektiğini, bu hususun eksik bırakılması sebebiyle üretici firmanın kusurlu olduğunu, ses fişeğinin uygun olmayan fişek olduğunun açıkça ifade edilmediğini, Mahkemece bu hususun değerlendirilmediğini ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; İlk Derece Mahkemesince tarafların gösterdiği hükme etki edecek tüm delillerin toplandığı, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, gerek soruşturma aşamasında alınan rapor gerekse Mahkemece Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu çalışanlarından oluşturulan 3 kişilik bilirkişi kurulundan alınan rapora göre olayın kullanıcı hatasından meydana geldiği, raporun denetime elverişli ve hükme esas alınabilecek nitelikte bulunduğu, kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, hatalı imal edildiği ileri sürülen tüfeğin namlusunun patlaması sonucunda meydana gelen ölüm nedeniyle tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 266 ncı ve 281 inci maddeleri
3. Değerlendirme
Yargılama sürecinde alınan bilirkişi raporlarında; tüfekteki patlamanın üretim hatası olup olmadığına ilişkin farklı değerlendirmeler yapıldığı, İlk Derece Mahkemesince bilirkişi raporları arasındaki bu çelişki giderilmeden karar verildiği anlaşılmıştır. Hal böyle olunca, İlk Derece Mahkemesince; bilirkişi raporları arasındaki çelişkinin giderilmesi için, yeniden konunun uzmanlarından oluşturulacak bilirkişi kurulundan, davacıların itirazlarını karşılar biçimde, önceki bilirkişi raporlarını da irdeleyen ve çelişkiyi giderecek mahiyette, Yargıtay ve taraf denetimine elverişli rapor alınması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken; raporlar arası çelişki giderilmeksizin, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm verilmesi doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 313 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının aynı Kanun'un 371 inci maddesi uyarınca davacı yararına BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harçların istek halinde temyiz edenlere iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.