"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/3193 E., 2022/1327 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/74 E., 2019/146 K.
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın davalı ... yönünden kısmen kabulüne, diğer davalılar yönünden husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince tarafların başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda,
Dosya içeriğine göre hüküm altına alınan ve davalı ... vekili tarafından temyize konu edilen toplam miktar 98.226,43 TL olup Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi itibari ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362 nci maddesi uyarınca kesinlik sınırı olarak belirlenen 107.090,00 TL’nin altında kaldığı anlaşılmakla; davalı ... vekilinin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; ödenmeyen yapı denetim ücretinin tahsili için davalı borçlular aleyhine ... 2. İcra Müdürlüğünün 2016/13449 Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, davalıların yasal süresi içerisinde borcun tamamına itirazı üzerine takibin durduğunu, yapı firması ile aralarında bir sözleşme imzalanmamış olsa dahi yapı denetim ücretinden sonradan satın alan tüm bağımsız bölüm maliklerinin hisseleri oranında sorumlu olduğunu, yer sahibinin ise alacağın tümünden sorumlu olduğunu belirterek, davalıların haksız ve hukuki dayanaktan yoksun itirazının iptali ile takibin devamına, davalıların %20 oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili beyan dilekçesinde; delil listesinde sunulan dellillerden de anlaşılacağı üzere davacı firmaya karşı hiçbir borçları ya da hukuki sorumlulukları olmadığını, borcun tahsil edildiğine ilişkin müvekkili ile davacı şirket arasındaki 16.08.2012 tarihli sözleşme örneğinin de sunulduğunu beyan ederek davanın reddini dilemiştir.
2. Diğer davalıların vekilleri cevap dilekçelerinde; yapı denetim alacağından kat maliklerinin değil, arsa sahibinin sorumlu olduğunu, sorumluluğun kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklandığını, arsa sahibinin... olduğunu, müvekkillerinin yapıyı yaptıran kişiler olmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının senetlerinin 2012 ve 2013 vade tarihli olması nedeniyle teknik bilirkişi heyetinin 2013 yılı değerlerinin hesaplamalarda baz alındığı, davacı firmaya arsa sahibi... tarafından 2013 yılında bu iş karşılığı verilen 12 ve 14 nolu dairelerin 2013 yılı toplam değerinin 290.000,00 TL (90.000,00 + 200.000,00 ) olduğu, 388.226,43 TL -290.000,00 TL =98.226,43 TL bakiye alacağın kaldığı, Yapı Denetim Kanunu'na göre yapı denetim hizmeti ücreti alacağından mülkiyet hakkına sahip gerçek veya tüzel kişi arsa sahibinin sorumlu olacağı kabul ve kanaatine varılmakla davacı firma ile sözleşme yapan arsa kök maliki... yönünden davanın kısmen kabulüne, dava konusu taşınmazda, sonradan daire/mesken satın alan kat maliki diğer tüm davalılar yönünden pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle davanın reddine karar vermek gerektiği gerekçesiyle davalı ... yönünden davanın kısmen kabulü ile, borçlu davalının ... 2. İcra Müdürülüğünün 2016/13449 Esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın kısmen iptaline, takibin 98.226,43 TL asıl alacak üzerinden devamına, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, takip tarihine kadar işletilmiş faiz yönünden itirazın iptali davası bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, dava konusu talep yargılamayı gerektirdiğinden ve yasal şartlar oluşmadığından icra inkar tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına, diğer davalılar yönünden davanın ayrı ayrı pasif husumet ehliyeti yokluğu nedeni ile HMK 114-115 md uyarınca usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili; mahkemece verilen kısmi red kararının yanılgılı olduğunu, Yapı Denetim Kanunu'nda muhatabın yapı sahibi olduğunu, yapı denetim ücretinden yer sahibi sorumlu olursa yükleniciye verilen bağımsız bölümlerin de sorumluluğunun yer sahibinde olacağını, bunun hak ve adalete uygun olmadığını, borca karşılık verildiği iddia edilen dairelerle ilgili mahkemece yapılan değerlendirmenin yerinde olmadığını, henüz dairelerin yapılmadığını, ayrıca tespit edilen değerlerin çok yüksek olduğunu, değerin alacaktan düşülmesinin hukuka aykırı olduğunu beyan ederek; kararın kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... vekili; davacı ile yazılı bir sözleşme imzalanmadığını, müteahhit firma ile arasındaki özel protokol gereğince yapı denetim ücretinin yüklenici firmaya ait olduğunu, ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/326 Esas numaralı dosyasında söz konusu müteahhitle yapılan sözleşmenin feshedildiğini, buna rağmen davacı tarafa hizmet bedeli olarak 12 ve 14 nolu daireleri verdiğini, davacıya herhangi bir borçlarının bulunmadığını, ayrıca taraf ehliyeti bulunmadığı hususunun dikkate alınmadığını beyan ederek; kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un 5 inci maddesinde yapı denetim hizmet sözleşmelerinin yapı sahibi ile denetim kuruluşu arasında akdedileceğinin hükme bağlandığı, somut olayda davalı ...'in yapı sahibi olduğu, yapı denetim sözleşmesi imzalanmadığı anlaşılmakta ise de davacının yapı sahibi olan bu davalıya yapı denetim hizmeti verdiğinin sabit olduğu, davalı ...'ın bu hizmetin davacı dışında başka bir firma tarafından verildiğini iddia ve ispat edemediği, bu durumda davacının verdiği hizmet karşılığında ücret talep etme hakkının bulunduğunun kabulü gerektiği, Mahkemece davacı tarafından ne kadar hizmet verildiği hususunda deliller toplanıldığı, bilirkişi vasıtasıyla davacının yaptığı işin miktarı belirlenerek alması gereken ücretin tespit edildiği, davalı ...'ın savunmasında, davacı şirkete yapı denetim hizmeti karşılığı 2 adet daire verildiğini, dairelerin şirketin bildirdiği kişi adına tescil edildiğini belirtmekle, tapu kaydının celbedildiği, Mahkemece, bu dairelerin değeri tespit edilerek davacının ücret alacağından düşüldüğü, Mahkeme kararının dosya kapsamı gereğince esas yönünden yerinde olduğu, yine yukarıda belirtilen yasa gereğince yapı denetim ücretinden yapı sahibi sorumlu olmakla sonradan daire satın alan davalı kat malikleri yönünden davanın reddinin de usul ve yasaya uygun olduğu, ayrıca alınan bilirkişi raporunun taraf, mahkeme ve istinaf kanun yolu denetimine olanak sağlayacak şekilde düzenlenip, hükme esas alınmaya yeterli olduğu, mahkemece verilen kararın yerinde bulunduğu gerekçesiyle davacı ve davalı ...'in istinaf kanun yolu başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf başvuru dilekçesinde yer alan beyanlarını tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ödenmeyen yapı denetim ücretinin tahsili istemiyle başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un 1 inci maddesinin 3/c bendi, 2/1 inci ve 5 inci maddeleri.
3.Değerlendirme
1.Dosyanın incelenmesinde; davacı yapı denetim kuruluşu ile yapı sahibi ... arasında 30.11.2011 tarihinde ''yapı denetimi hizmet sözleşmesi'' imzalandığı, yine davacı ile davalı ... arasında imzalanan adi yazılı 16.08.2012 tarihli sözleşmenin 2.bendinde ''16.08.2012 tarihinden itibaren Met Teknik Yapı Denetim Ltd.Şti. yapı denetim bedelinin tamamını tahsil etmiştir. Hiçbir alacağı ve borcu kalmamıştır.'' hükmünün, 3.bendinde ''16.08.2012 tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde iş bitirme almak koşulu ile gelecek olan yapı denetim farkları...'e ait değildir.'' hükmünün bulunduğu, bu sözleşmenin ... Kirazlı Konakları 78 pafta, 2543 Ada 19 parselde ruhsatlandırılmış 5 bloktan oluşan yapılar için geçerli olduğunun kararlaştırıldığı anlaşılmıştır.
2. Davalı ... vekilinin, davacıya yapı denetim hizmetlerinin karşılığı olarak verilmesi planlanan iki adet dairenin davacının talebi üzerine ...'ya devredildiğini beyan ettiği, bu doğrultuda yapılan bilirkişi incelemesinde dairelerin o dönemki rayiç değerlerinin belirlenerek davacının alacağından mahsup edildiği ve bakiye alacağının tespit edildiği, hükme esas alınan raporun taraf, mahkeme ve Yargıtay denetimine elverişli olduğu, ayrıca tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesine ve kararda belirtilen gerekçelere göre, yukarıda yer verilen hukuk kuralları gereği yapı denetim ücretinden yapı sahibinin sorumlu olacağının açık olduğu, ana yapının bulunduğu taşınmazdan sonradan daire satın alan kat maliklerinin sorumlu olacağına dair herhangi bir yasal düzenleme de bulunmadığı anlaşılmakla davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A.Davalı ... Vekilinin Temyizi Yönünden
Davalı ... vekilinin temyiz dilekçesinin miktar yönünden REDDİNE,
B.Davacı Vekilinin Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz eden davacıya yükletilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.