"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/767 E., 2024/960 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İzmir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/504 E., 2024/126 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin maliki olduğu Barbaros Mahallesi ... Caddesi No:4/2 ... Konak adresinde bulunan konut ve eklentilerine yönelik olarak davalının haksız işgali nedeniyle İzmir 21. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/353 E. sayılı dosyası üzerinden el atmanın önlenmesi ve haksız işgal tazminatı istemli dava açıldığını, davalının dava konusu taşınmazda kiracı olduğunu savunarak 20.08.2013 tarihli 'Kira Sözleşmesi' başlıklı evrakı delil olarak gösterdiğini, kira sözleşmesinin ilk sayfasında müvekkilinin imzasının bulunmadığını, son sayfada adına atılmış olan imzanın da müvekkiline ait olmadığını, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının 2023/35979 sayılı dosyası üzerinden 'özel belgede sahtecilik' suçundan suç duyurusunda bulunduğunu, ilgili savcılık dosyasında bilirkişilerce yapılan imza incelemesinde davalı yanca sunulan sözleşme evrakındaki imzanın müvekkilinin elinin ürünü olmadığı yönünde tespitte bulunulduğunu belirterek; dava konusu 20.08.2013 tarihli kira sözleşmesinin sahteliğinin ve geçersizliğinin tespit edilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davanın açılmasında hukuki yararın bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının 2023/35979 soruşturma sayılı dosyasında imzanın davacının, eli ürünü olmadığının tespit edildiği, davacının hukuki yararının bulunmadığı, eda davası içinde tespit istemesi mümkün olduğu gerekçesiyle, davanın hukuki yarar yokluğundan usulden reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; bir belgenin sahteliğinin Mahkemede ön sorun olarak ileri sürülebileceği gibi bu konuda ayrı bir dava da açabileceğini ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, 20.08.2013 tarihli kira sözleşmesinin sahteliğinin tespiti istemine ilişkindir.
1. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 4/1-a maddesine göre “Kiralanan taşınmazların, 9.6.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden ... alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda” Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir. Mahkemelerin görevi kamu düzenine ilişkin kurallardan olup, yargılamanın her aşamasında istek üzerine ya da re'sen gözetilmesi gerekir.
Somut olayda, taraflar arasındaki uyuşmazlık kira sözleşmesinden kaynaklandığına göre görevli Mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi olup, davanın açıldığı İlk Derece Mahkemesince bu husus gözetilerek görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, işin esasının incelenerek yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
2. Bozma nedenine göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
VI. KARAR
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK'nın 373/1 maddesi uyarınca ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının aynı Kanun'un 371. maddesi uyarınca usulden BOZULMASINA,
3. Bozma nedenine göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.04.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.