"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1494 E., 2023/1159 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Afyonkarahisar 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/669 E., 2022/378 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı Kurum tarafından başlatılan soruşturma sonrasında, 01.01.2006 - 31.12.2006 dönemi için ödenen 1.415.872,11 TL, 30.01.2007 - 31.12.2007 dönemi için ödenen 1.140.486,60 TL, 01.01.2008 - 22.05.2008 dönemi için ödenen 532.422,00 TL olmak üzere toplam 3.088.780,71 TL'nin hizmet alınan dava dışı ... Tarım ve Turizm San ve Tic. A.Ş.nin dal ruhsatı bulunmaması nedeniyle alacaklarından mahsup edileceğinin 16.06.2021 tarihli yazı ile davacıya bildirildiğini, oysaki o dönemde Sağlık Bakanlığınca belirlenen hizmet alınabilecek kaplıcalar listesinde dava dışı ... Tarım ve Turizm San ve Tic. A.Ş.nin de yer aldığını, ayrıca bu şirketin 22.05.2008 tarihinde Dal Ruhsatı aldığını ileri sürerek; davalı Kurumun 16.06.2021 tarihli ve E-65898764-103.99-26358250 nolu yazısına istinaden gönderilen 2006-2008 yılları arasında fatura edilen 3.088.780,71 TL asıl alacak ve kanuni faizi yönünden davalı Kuruma borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; ilgili dönemler için ... Tarım ve Turizm San. Tic. A.Ş. adına Sağlık Bakanlığınca düzenlenen Sağlık Hizmeti Sunumuna yönelik (Tip/Dal Merkezi) bir ruhsatın bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ... Termal Tesisinin Dal Merkezi Ruhsatname ve Uygunluk Belgesi tarihinin 22.05.2008 olması, davalı Kurum tarafından 22.05.2008-31.12.2008 tarihleri arası, 29.01.2010-31.12.2010 dönemi için Dal Merkezi Ruhsatnamesi bulunduğundan herhangi bir işlem yapılmadığının bildirilmesi, 01.01.2006- 22.5.2008 tarihleri arasında ise davacıdan iadesi talep edilen, Kurumda tahakkuk etmiş alacak bulunması halinde genel tahsil yoluna gidileceğinin bildirilen toplam 3.088.780,71 TL faturanın Dal Merkezi Ruhsatnamesinin bulunmaması olarak belirtilmesi; 29.04.2006 tarihli ve 26153 sayılı Resmi Gazete'de Kaplıca tedavilerinde, işletme izni verilen kaplıca tesislerinin Listesinin (Ek-4) yayımlandığı, listede ... Termal Otel isminin bulunduğu, 23.10.2008 tarihli ve 27033 sayılı Resmi Gazete'de yapılan değişiklikle Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmayan (dal merkezi ruhsatnamesi) kaplıcalarda tedavi görenlerin kaplıca tedavilerine ait bedellerin ödenmeyeceğinin düzenlendiği, 16.04.2010 tarihli Kaplıcalar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik uyarınca iznin Valilikçe verileceğinin düzenlendiği, 01.01.2006-22.05.2008 dönemi için ... Tarım ve Turizm San. Tic. A.Ş ile yapılan hizmet alımı sözleşmesi kapsamında, hak sahiplerine verilen hizmet sunumu karşılığı yapılan ödeme döneminde Dal Merkezi Ruhsatnamesi aranmaması, ... Termal Tesisinin Dal Merkezi Ruhsatname ve Uygunluk Belgesi tarihinin 22.05.2008 olması ve 22.05.2008 sonrası Kurum tarafından herhangi bir işlem yapılmaması kapsamında yetkisiz kurum tarafından ruhsat verilmesinin ve 01.01.2006 - 22.05.2008 tarihleri arasında Dal Merkezi Ruhsatnamesi bulunmadığı gerekçesi ile 01.01.2006 - 22.05.2008 tarihleri arasında davalı tarafından 3.088.780,71 TL ana para ve kanuni faiz talebinin sözleşme ve mevzuata ilişkin düzenlemelere uygun olmadığı gerekçesiyle; davanın kabulüne, Sosyal Güvenlik Kurumunun 16.06.2021 tarihli ve E-65898764-103.99-26358250 nolu yazısına istinaden gönderilen 2006-2008 yılları arasındaki döneme ilişkin fatura edilen 3.088.780,71 TL asıl alacak ve kanuni faizine ilişkin davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; ... Tarım ve Turizm San. Tic. A.Ş.nin Dal Merkezi Ruhsatnamesinin ilgili mevzuat gereği ancak yetkili Kurum olan Afyonkarahisar İl Sağlık Müdürlüğü tarafından verilebileceğini, ruhsat verme yetkisinin bu aşamada Denizli Valiliği Halk Sağlığı Müdürlüğünde bulunmadığını, bu bağlamda konu ile ilgili olarak Eskişehir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Sağlık Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen Kurum işlemlerinin usul ve yasaya uygun olduğunu ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı Kurum tarafından 01.01.2016 - 22.05.2008 tarihleri arasında yapılan ödemelerin, davacının anlaşma yaptığı ve hizmet aldığı ... Tarım ve Turizm ve Sanayi Tic. A.Ş.nin, Sağlık Bakanlığı İl Sağlık Müdürlüğünce verilmiş Dal Merkezi Ruhsatnamesi bulunmadığı gerekçesiyle iadesi istenmiş ise de; Dal ruhsatı olmayan ... Tarım ve Turizm ve Sanayi Tic. A.Ş.nin, Sağlık Bakanlığının o dönemde yayınlamış olduğu tebliğe ekli işletme izni verilen kaplıca tesisleri listesinde yer aldığı ve sonraki tebliğdeki gibi Dal ruhsatının gerekliğine ilişkin bir belirtmenin de o dönemdeki tebliğ de yer almadığı, bu haliyle davacının o dönemde bu şirketle sözleşme yapmasında kendisine yüklenebilecek bir kusurun olmadığı, zira Bakanlık tarafından listede yer verilen şirketin Dal ruhsatı olmadığının düşünülmeyeceği, ayrıca dava konusu dönemde hizmet alınan şirketin usulüne uygun Dal Merkezi Ruhsatı olmamakla birlikte, Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünce düzenlenen 25.11.2002 tarihli ve 2 numaralı Kaplıca tesisi işletme izin belgesinin bulunduğu ve hastalar için kaplıca hizmetinin de verilmiş olduğu yine sonrasında Dal Merkezi ruhsatının alınarak faaliyete devam edildiği dikkate alındığında, bu dönem için davacıya ödenen bedellerin iadesinin istenmesinin 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 2 nci maddesi uyarınca hakkaniyet ve dürüstlük ilkesine aykırı olacağı, bu itibarla İlk Derece Mahkemesince açıklanan gerekçeyle davanın kabulüne ve davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi gerekirken, sırf 29.04.2006 tarihli Tebliğde bu hususta açıklamaya yer verilmemesi nedeniyle 09.03.2000 tarihli Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkındaki Yönetmelik hükümleri göz ardı edilerek, dava konusu dönemde DAL ruhsatı aranmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesini doğru olmadığı gerekçesiyle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, kararın kaldırılmasına, yeniden davanın kabulüne, Sosyal Güvenlik Kurumunun 16.06.2021 tarihli ve E-65898764-103.99-26358250 nolu yazısına istinaden gönderilen 2006-2008 yılları arasındaki döneme ilişkin fatura edilen 3.088.780,71 TL asıl alacak ve kanuni faizine ilişkin davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesi uyarınca tahakkuk ettirilen borç nedeniyle menfi tespit istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 11.08.1973 tarihli Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliği'nin 28 inci maddesi,
2. 29.04.2006 tarihli ve 26153 sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan Tedavi Yardımına İlişkin Uygulama Tebliğinin 7 nci maddesi, (EK-4) sayılı liste,
3. 09.03.2000 tarihli Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkındaki Yönetmelik.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan kararda belirtilen gerekçeye göre davalı vekili tarafından ileri sürülen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.