"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2021/557 E., 2022/120 K.
KARAR : Asıl davanın kısmen kabulü, birleşen davanın reddi
davalı ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili,
Taraflar arasındaki maddi manevi tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın tasfiye halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden kısmen kabulüne, davalı ... Belediyesi hakkında açılan davanın usulden reddine, birleşen İstanbul 11. Tüketici Mahkemesinin 2019/56 E. sayılı dosyası ile davalı ... aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacılar vekili, davalı ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili ve birleşen dosyada davalı ... vekili
tarafından temyiz edilmekle ve davalı ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından incelemenin duruşmalı yapılması istenilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 10.07.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacı vekili Avukat ... ile davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti., Tasfiye Memuru ... ile birleşen dosyada davalı ... vekili Avukat ... ... ...'ın sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacılar vekili asıl dava dilekçesinde özetle; 17.11.1996 günü ... Otomotiv San ve Tic. Ltd. Şti.'nin işletmecisi ve ... ...'in sorumlu müdürü olduğu ... Hotel'inde yangın çıktığını ve otelde konaklayan müvekkilinin eşi ve ... ...'nın babası ...'un yangın sonucu boğularak öldüğünü, aynı gece Türkiye'ye giriş yapan ve otele yerleşen ...'un ... eşyaları bulunduğu halde bu eşyaları arasında bulunan 3.600 USD'nin Savcılığa ve Karakola teslim edilmediğini, paranın otelde yağmalandığını, İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 18.12.1998 tarihli ve 1996/317 E., 1998/252 K. sayılı ilamı ile otelin sorumlu müdürü, aslında otelin sahibinin 6/8 oranında kusurlu bulunarak ağır hapis cezası ve para cezasına çaptırıldığını, ceza davasındaki uzman bilirkişi raporunda ...'nın 2/8 oranında kusurlu bulunduğunu, iş bu raporun ceza davasına dayanak olduğunu, olayda ölenlerin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, davalıların müşterek kusurları neticesinde 29 yaşındaki ...'un desteğinden mahrum kalan davacı eşi ile diğer davacı müşterek çocukları ...'nın telafisi zor acılar çektiğini, bu zamana kadar yangın ile ilgili ne Rusya'dan ne de Türkiye'den herhangi bir yardım ya da tazminat almadıklarını belirterek, fazlaya ait hakları saklı kalmak kaydı ile davacı eşi için 10.000 TL ( Eski Lira 10.000.000.000 TL) maddi 5.000 TL ( Eski Lira 5.000.000.000 TL) destekten yoksun kalma tazminatına, müşterek çocukları ... için 10.000 TL ( Eski Lira 10.000.000.000 TL) maddi 5.000 TL ( Eski Lira 5.000.000.000 TL) destekten yoksun kalma tazminatına, ayrıca ölenin üzerinde bulunan 3.600 USD karşılığı 5.868 TL ( Eski Lira 5.868.000.000 TL)'nin karar altına alınmasına, toplam 25.868 TL maddi , 10.000 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren değişen oranlarda işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, davacılar vekili 21.11.2011 tarihli ıslah dilekçesi ile; maddi tazminat talebini Elena için 623.099,62 TL ve ... için 224.652,97 TL olarak arttırmış ve haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacılar vekili birleşen dava dilekçesinde özetle; davacıların murisi ...'un 17.11.1996 tarihinde ... Hotel'de vefat ettiğini, davalı ...'in şirketin sorumlu müdürü olduğunu, ceza yargılaması sonunda davalının mahkumiyetine karar verildiğini beyan ederek; davacıların her biri için 5.000,00 TL olmak üzere 10.000,00 TL manevi tazminatın ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere davacı ... için 467.374,21 TL, davacı ... için 168.489,72 TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın zamanaşımına uğradığını, olayın 1996 yılında meydana geldiğini, esasa ilişkin itirazlarında ceza davasında müvekkilinin 6/8 oranında kusurlu olduğuna karar verilse de ceza davası kararının hukuk hakimini bağlamayacağını, ağır ceza davasındaki raporda yangının otel dışında bulunan Marco Polo mağazasındaki elektrik kontağından çıktığının ... olduğunu, ölüm ve yaralanmaların karbonmonoksit zehirlenmesi ve dumandan boğulma sonucu meydan geldiğinin tüm raporda ... olduğunu, ağır ceza dosyasına sunulan ikinci teknik bilirkişi raporunda ise yangının başlamasında etkili olan tutuşturma eylemi ile ilgisi bulunmayan olayda kusur izafe edilemeyeceğinin açıklandığını, bavul ticareti yapan murisin diğer tüm bavul ticareti yapan turistler gibi bir an önce alışverişini yapıp parasını harcamış olduğunun kuvvetle muhtemel olduğunu belirterek müvekkili şirkete atfı ... bir kusur bulunmaması sebebi ile tüm tazminat taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın görevsiz mahkemede açıldığını, İdare Mahkemelerinde görülmesi gerektiğini, zamanaşımına uğradığını, davacının müvekkili belediyeye husumet yöneltemeyeceğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
3. Birleşen dosyada davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın zamanaşımına uğradığını, somut olayda müvekkiline husumet yöneltilmesinin mümkün olmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
İstanbul 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 28.02.2012 tarihli ve 2009/320 E., 2012/84 K. sayılı ilamıyla; ''Maddi tazminat yönünden davanın kısmen kabulüne, ... için 467.324,71 TL, ... ... için 168.489,72 TL tazminatın ilk davada talep edilen miktarlara olay tarihinden, ıslah taleplerindeki miktarın da ıslah tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı şirketten alınıp davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemlerin reddine, manevi tazminat isteminin her bir davacı için 5.000 ... TL'den toplam 10.000 TL üzerinden kabulüne, bu miktara olay tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, davalı şirketten alınıp davacılara verilmesine, davalı ... Başk. bakımından HMK geçici 1 ... maddesi de göz önüne alınarak bu davanın idari yargıda görülmesi gerektiğinden mahkemenin görevsizliğine, görevsizlik nedeni ile dava dilekçesinin reddine'' karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı, süresi içinde davalı ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 09.07.2013 tarihli ve 2012/22415 E., 2013/19186 K. sayılı ilamıyla; ''somut olay değerlendirildiğinde davacıların murisinin otelde konaklaması nedeniyle uğradıkları zarar sonucu 4077 sayılı yasadan kaynaklanan hizmet sözleşmesinden kaynaklı bir uyuşmazlık bulunduğu, bu durumda mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisinin usul ve yasaya aykırı'' olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına ve bozma nedenine göre temyiz eden davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmediğine karar verilmiştir.
3. İstanbul 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 21.11.2013 tarihli ve 2013/434 E., 2013/439 K. sayılı kararıyla Mahkemenin görevsizliğine, kararın taraflara tebliği ile karar kesinleştiğinde dosyanın görevli İstanbul Nöbetçi Tüketici Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, kararın kesinleşmesi ve talep üzerine dosya İstanbul 8. Tüketici Mahkemesine gelmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1. İstanbul 8. Tüketici Mahkemesinin 12.02.2015 tarihli ve 2014/893 E., 2015/301 K. sayılı kararı ile; ''Maddi tazminat talepleri yönünden davanın kısmen kabulüne, ... için 467.324,71 TL, kızı ... için 168.489,72 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ... Otomotivden tahsili ile davacılara ödenmesine, bu tutarların dava açılırken talep edilen kısmına olay tarihinden, ıslah edilen kısmına ise ıslah tarihinden itibaren yasal faizi işletilmesine, 3.600 $ karşılığı 5.868,00 TL maddi tazminat talebinin reddine, manevi tazminat talebinin her bir davacı için 5.000,00 ... TL'den toplam 10.000,00 TL olarak kabulüne, bu miktarlara olay tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalı şirketten tahsili ile davacılara ödenmesine, diğer davalı ... Belediyesi hakkında açılan tazminat davasına bakma görevinin idari yargı mahkemeleri olduğunun kabulü ile yargı yolu farklılığı dolayısıyla bu davanın usulden reddine'' karar verilmiş, mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 19.10.2016 tarihli ve 2015/27640 E., 2016/18774 K. sayılı ilamıyla; ''Mahkemece, öncelikle davalının süresinde öne sürdüğü zamanaşımı def'i değerlendirilip ceza dosyası da dikkate alınarak bu hususta gerekçesi ile birlikte bir karar verilip sonrasında işin esası yönünden hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde hüküm tesis edilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı olduğu'' gerekçesiyle kararın bozulmasına ve bozma nedenine göre davalının sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verilmiş, karara karşı süresi içinde davalı ... Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti. vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
3. Yargıtay (kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 04.07.2018 tarihli ve 2017/2650 E., 2018/7661 K. sayılı ilamıyla davalı vekilinin karar düzeltme isteminin reddine karar verilmiştir.
C. Üçüncü Bozma Kararı
1. İstanbul 8. Tüketici Mahkemesinin 19.09.2019 tarihli ve 2018/484 E., 2019/538 K. sayılı kararıyla; ''asıl dava yönünden davalının zamanaşımı definde bulunduğu, dosya ve İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 1996/317 esas sayılı dosyası incelendiğinde; davalı şirket yetkilisi ...' in olay nedeniyle İstanbul 4.Ağır Ceza Mahkemesinin 1996/317 esas ve 1998/252 karar sayılı ilamı ile 18.12.1998 tarihinde 765 sayılı TCK' nın 455/2 maddesi uyarınca cezalandırıldığı, kararın Yargıtay 9.Ceza Dairesinin 1999/2155 esas ve 1999/4051 karar sayılı 20.12.1999 tarihli ilamı ile onandığı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Yargıtay 9. Ceza Dairesi kararına itiraz edilmesi üzerine itirazın 22.02.2000 tarihinde Yargıtay Ceza Genel Kurulu tarafından reddedildiği, davaya konu yangın olayının 17.11.1996 tarihinde gerçekleştiği, yargılamaya konu davanın 15.11.2002 tarihinde açıldığı, 765 sayılı TCK' ya uygulanan maddeye göre ceza zamanaşımı süresinin 10 yıl olduğu, davacının olaydan itibaren bu 10 yıllık uzamış zamanaşımı süresi içinde dava açabileceği, bu nedenle dava tarihi ve olay tarihi dikkate alındığında davacının davasını süresinde açtığı ve bu sebeple davalının zaman aşımı itirazının yerinde olmadığı'' gerekçesiyle davacıların maddi tazminat talepleri yönünden davanın kısmen kabulüne, ... için 467.324,71 TL, kızı ... için 168.489,72 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı ... Otomotivden tahsili ile davacılara ödenmesine, bu tutarların dava açılırken talep edilen 10.000,00 TL'lik kısmına olay tarihi olan 17.11.1996 tarihinden, ıslah edilen kalan kısımlarına ise ıslah tarihi olan 21.11.2011 tarihinden itibaren yasal faizi işletilmesine, 3.600 $ karşılığı 5.868,00 TL maddi tazminat talebinin reddine, manevi tazminat talebinin her bir davacı için 5.000,00 ... TL'den toplam 10.000,00 TL olarak kabulüne, bu miktarlara olay tarihi olan 17.11.1996 tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek davalı şirketten tahsili ile davacılara ödenmesine, diğer davalı ... Belediyesi hakkında açılan tazminat davasına bakma görevinin idari yargı mahkemeleri olduğunun kabulü ile yargı yolu farklılığı dolayısıyla bu davanın usulden reddine, birleşen İstanbul 11. Tüketici Mahkemesinin 2019/56 E. sayılı dosyasının pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiş, karara karşı, süresi içinde davacılar vekili, davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili ve birleşen dosyada davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 01.12.2020 tarihli ve 2020/8254 E., 2020/7221 K. sayılı ilamıyla; ''1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının tüm, davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. Ve Tic. Ltd. Şti.'nin sair temyiz itirazlarının reddi gerektiği,
2- Davacıların 17.11.1996 tarihinde gerçekleşen haksız eylem nedeniyle davalılar aleyhinde 15.11.2002 tarihinde fazlaya ilişkin hakkını saklı tutarak maddi ve manevi tazminat davası açtığı, 31.12.2010 tarihli bilirkişi raporunun tebliği üzerine, 21.11.2011 tarihinde davayı ıslah ettiği ve ıslah talebine karşı da davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. Ve Tic. Ltd. Şti.'nin süresinde zamanaşımı definde bulunduğu, dava açılmakla, fazlaya ilişkin haklar yönünden zamanaşımı kesilmediğinden, ıslaha karşı da zamanaşımı definin yerinde olduğu ve fiilin işlendiği tarihten itibaren (6098 sayılı TBK'nın 72 nci madde) 818 sayılı BK 60. madde gereğince 10 yıllık ceza zamanaşımı süresinin ıslah dilekçesinin verildiği tarih itibariyle dolduğu gözetilerek, ıslah edilen miktarın zamanaşımına uğraması nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği,
3-Davalı ...'in vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde; karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT'nin 10/3 ve 10/4. maddelerine göre Mahkemece; davalı ... yönünden manevi tazminat talebinin reddine karar verildiğine göre, davalı lehine AAÜT'nin 10/3 ve 10/4 maddeleri gereğince vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirdiği'' gerekçesiyle birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin yararına, üçüncü bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı ... yararına bozulmasına karar verilmiş, karara karşı süresi içinde davacılar vekili ve davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. adına tasfiye memuru ... vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
3. Dairenin 24.11.2021 tarihli ve 2021/2514 E., 2021/11964 K. sayılı ilamıyla tarafların karar düzeltme istemlerinin reddine karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ''Asıl dava yönünden davalı ... şirketinin zamanaşımı definde bulunduğu, somut olayda davacıların 17.11.1996 tarihinde gerçekleşen haksız eylem nedeniyle davalılar aleyhinde 15.11.2002 tarihinde fazlaya ilişkin hakkını saklı tutarak maddi ve manevi tazminat davası açtığı, 31.12.2010 tarihli bilirkişi raporunun tebliği üzerine, 21.11.2011 tarihinde davayı ıslah ettiği ve ıslah talebine karşı da davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. Ve Tic. Ltd. Şti.'nin süresinde zamanaşımı definde bulunduğu, dava açılmakla, fazlaya ilişkin haklar yönünden zamanaşımı kesilmediğinden, ıslaha karşı da zamanaşımı definin yerinde olduğu ve fiilin işlendiği tarihten itibaren (6098 sayılı TBK'nun 72 nci madde) 818 sayılı BK 60 ıncı madde gereğince 10 yıllık ceza zamanaşımı süresinin ıslah dilekçesinin verildiği tarih itibariyle dolduğu gözetilerek, ıslah edilen miktarın zamanaşımına uğraması nedeniyle bozma ilamı uyarınca reddine karar verildiği, olayda taraflar arasında hizmet sözleşmesi var ise de zararın sözleşme kaynaklı haksız fiil olan otel yangınından kaynaklandığı dikkate alınarak tazminatlara olay tarihinden itibaren faiz işletildiği, davalı ... Belediyesi bakımından ise; dosyaya sunulan emsal kararlar da göz önüne alınarak olayın hizmet kusuru çerçevesinde değerlendirilebilecek tam yargı davası kapsamında çözümlenmesinin uygun olacağının düşünüldüğü, bu tespit karşısında idari yargı mahkemelerinin görevli olduğunun kabulü ile davanın usulden reddine karar verildiği, birleşen dava yönünden yapılan incelemede ise de; her ne kadar birleşen dava davalısı ... şirketin sorumlu müdürü ve şirket yetkilisi ise de; limited şirketlerde şirket ortakları ve yetkilisinin şirketin sebep olduğu zararlardan kendi mal varlıkları ile sorumlu olmadıkları, oluşan zarardan şirket tüzel kişiliğinin sorumlu olduğu, bu sebeple ... Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti.' ye ait otelde çıkan yangın nedeniyle davacıların uğradığı zarardan şirketin yetkilisi olan davalı ...'in sorumlu olmadığı bu sebeple birleşen davada ...'e karşı husumet yöneltilemeyeceği'' gerekçesiyle,
1. Davanın Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden kısmen kabulüne ... için 10.000,00 TL, ... Bayramova için 10.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının, her bir tazminat miktarına 17.11.1996 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmek suretiyle, ... için 5.000,00 TL, ... Bayramova için 5.000,00 TL manevi tazminatın, her bir tazminat miktarına 17.11.1996 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmek suretiyle, davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti.'den tahsili ile davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin maddi tazminat taleplerinin reddine,
2. Davalı ... Belediyesi hakkında açılan davanın davaya bakma görevinin idari yargı mahkemeleri olduğunun kabulü ile yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle usulden reddine,
3. Mahkememiz dosyası ile birleşen İstanbul 11. Tüketici Mahkemesinin 2019/56 E. sayılı dosyası ile davalı ... aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacılar vekili, davalı ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili ve birleşen dosyada davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacılar vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; davanın açıldığı 2002 yılına göre talep edilen tazminatların denkleştirici adalet ilkeleri gereği TÜFE değerleri gözetilerek yeniden belirlenmesi gerektiğini, ıslah dilekçesinin zararın öğrenilmesinden 10 ay 20 ... sonra verildiğini, zararı öğrenmeden bilirkişice belirlenen parasal değerden haberdar olmadan zamanaşımı süresi içerisinde talebi artırmalarının mümkün olmadığını, davalı ...'in ... Otomotive ait otelin sorumlu müdürü olup haksız fiilin asli sorumlusu olduğunu, her ne kadar bu kişinin şahsına karşı tazminat davası açılmamış ise de olay tarihinde yürürlükte olan mülga 765 sayılı TCK'nın 465 ... maddesine yer ... "bir kimsenin ve bir şirketin hizmetinde bulunanlar tarafından vazife ve hizmet sırasında işlenen 455-459 uncu maddelerde yazılı cürümlerden dolayı hüküm edilen tazminattan o kimse ve şirket malen sorumludur" hükmünün uygulanması gerektiğini beyan ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; zamanaşımı defi dikkate alınarak tüm tazminat taleplerinin reddi gerektiğini, görevsiz mahkemede yapılan işlemler yok hükmünde olmasına rağmen mahkemece hiçbir inceleme yapılmaksızın karar verildiğini, usulüne uygun olarak yenilenmeyen davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken davaya devam edilmesinin HUMK ve HMK hükümlerine aykırı olduğunu, mahkemece verilen ara karardan rücu edilmeksizin müzekkereye verilen cevaplar beklenmeksizin karar verildiğini, müvekkilinin olayda bir kusuru olmadığını, kural olarak hukuk hakiminin, ceza hakiminin kararlarıyla bağlı tutulmadığını ve bağımsızlık ilkesinin benimsendiğini, davacılar yararına hükmedilen tüm tazminat miktarlarına olay tarihinden itibaren faiz işletilmesi yönüyle de yerel mahkeme kararının hatalı olduğunu, davacıların reddedilen tazminat talepleri yönünden müvekkil lehine avukatlık ücretine hükmedilmemiş olmasının da usul ve yasaya aykırı olduğunu beyan ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Birleşen dosyada davalı ... vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; bozma sonrası yerel mahkemenin 2021/557 Esasına kaydı yapılan dosyada 22.03.2022 tarihli duruşmada verilen ara kararı ile "Usul ve yasaya uygun bulunan bozma ilamına uyulmasına " karar verilmiş olmasına rağmen, gerekçeli kararın 12.maddesinde;"Birleşen dava yönünden Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir edilen 2.550,00.TL vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile birleşen dava davalısı ... Tozbeye ödenmesine ..." karar verildiğini, oysa davanın, hem maddi hem de manevi tazminat talepli açıldığını, bu nedenle, ... yerel Mahkemece Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 7 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre hareket edilmiş ise de, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 10 uncu maddesi dördüncü fıkrasınının dikkate alınmadığını, ayrıca müvekkil lehine yargılama giderlerine hükmedilmemiş olmasının da hatalı olduğunu, müvekkil yönünden 2 ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, ... vekalet ücretine hükmedilmiş olmasının hatalı olduğunu beyan ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacıların murisinin vefatı nedeni ile uğranılan maddi ve manevi zararın tazmini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin (AAÜT) 7 nci maddenin ikinci fıkrası; ''Davanın dinlenebilmesi için kanunlarda öngörülen ön şartın yerine getirilmemiş olması ve husumet nedeniyle davanın reddine karar verilmesinde, davanın görüldüğü mahkemeye göre bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde yazılı miktarları geçmemek üzere üçüncü kısımda yazılı avukatlık ücretine hükmolunur.'',
2. AAÜT'nin ''Manevi tazminat davalarında ücret'' başlıklı 10 uncu maddesi; (1) Manevi tazminat davalarında avukatlık ücreti, hüküm altına alınan miktar üzerinden bu Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir.(2) Davanın kısmen reddi durumunda, karşı taraf vekili yararına bu Tarifenin üçüncü kısmına göre hükmedilecek ücret, davacı vekili lehine belirlenen ücreti geçemez. (3) Bu davaların tamamının reddi durumunda avukatlık ücreti, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümüne göre hükmolunur. (4) Manevi tazminat davasının, maddi tazminat veya parayla değerlendirilmesi mümkün diğer taleplerle birlikte açılması durumunda; manevi tazminat açısından avukatlık ücreti ayrı bir kalem olarak hükmedilir.'' şeklindedir.
3. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 326 ncı maddesinin birinci fıkrası hükmü gereği Kanunda yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verilir.
4. Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. Usuli kazanılmış hak olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK).
5. Bundan başka, Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş olan bu kısımları lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı YİBK).
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile yukarıda yer verilen hukuk kurallarına, temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere, temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olmasına, bozmaya uymakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkan bulunmadığının anlaşılmasına göre; davacıların tüm, davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. ve birleşen dosyada davalı ...'in ise aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2. Mahkemece bozmaya uyularak asıl davada davanın kısmen kabulüne ve davacıların fazlaya ilişkin taleplerinin ise reddine karar verilmiş olmasına rağmen yukarıda yer verilen hukuk kuralları gereği davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. lehine vekalet ücretine hükmedilmemiş olması usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na (6100 sayılı Kanun) eklenen Geçici 3 üncü maddesi atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 438 ... maddesinin yedinci fıkrası uyarınca temyiz olunan Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekmiştir.
3. Mahkemece bozmaya uyulmasına ve Birleşen İstanbul 11. Tüketici Mahkemesinin 2019/56 E. sayılı dosyasında davalı ... aleyhine açılan davanın pasif husumetten yokluğundan reddine karar verilmesine rağmen, birleşen dosyada davalı ... lehine, davacıların maddi ve manevi tazminat talepleri yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 10/3 ve 10/4 üncü maddeleri gereği ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, bozma ilamının gerekleri yerine getirilmeksizin davalı lehine ... bir vekalet ücretine hükmedilmiş olması usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirir.
Yine birleşen dosyada davalı lehine davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmiş olmasına rağmen, 6100 Sayılı Kanun'un 326/1 ... maddesi gereği yargılama giderlerinin aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verilmesi gerekirken, davalı ...'in yaptığı yargılama giderleri ile ilgili hüküm kurulmamış olması usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na (6100 sayılı Kanun) eklenen Geçici 3 üncü maddesi atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 438 ... maddesinin yedinci fıkrası uyarınca temyiz olunan Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacılar vekilinin tüm, davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. ve birleşen dosyada davalı ... vekilinin ise sair temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Temyiz olunan Mahkeme kararının hüküm fıkrasının 8 ... bendine ''Davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 10/2 ve 10/4 üncü maddeleri uyarınca davacıların reddedilen maddi tazminat talepleri yönünden 3.000,00 TL, reddedilen manevi tazminat talepleri yönünden 2.550,00 TL vekalet ücreti olmak üzere toplam 5.550,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı Tasfiye Halinde ... Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti'ye verilmesine'' ibaresinin eklenmesi suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
3. Temyiz olunan Mahkeme kararının hüküm fıkrasının 12 nci bendindinde yer ... ''Birleşen dava yönünden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir edilen 2.550,00 TL vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile birleşen dava davalısı ...'e ödenmesine,'' ibarelerinin hükümden çıkartılarak yerine ''Birleşen dava yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 10/3 ve 10/4 üncü maddeleri gereği reddedilen maddi tazminat yönünden 2.550,00 TL, reddedilen manevi tazminat yönünden 2.550,00 TL olmak üzere toplam 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak birleşen dosyada davalı ...'e verilmesine'' ibaresinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
4. Temyiz olunan Mahkeme kararının hüküm fıkrasının 11 ... bendine ''davalı ... tarafından yapılan yargılama gideri 165,50 TL'nin davacıdan alınarak davalı ...'e verilmesine, bakiye kalan 134,50 TL'nin talep halinde davalıya iadesine'' ibaresinin eklenmesi suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
8,400 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davacılardan alınıp, asıl ve birleşen davada davalılara verilmesine,
Peşin alınan temyiz harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine,
6100 sayılı Kanun'a eklenen Geçici 3 üncü maddesi atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi uyarınca dosyanın gönderildiği mahkemece kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
10.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.