"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 35. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1341 E., 2022/2239 K.
KARAR : Davanın reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/723 E., 2021/834 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; 01.01.2009 tarihli sözleşme ile kardeşiyle birlikte çalıştırmak üzere davalının taksisini kiraladığını, eşinin altınlarını bozdurup borç alarak araç bedelini ödediğini, 01.01.2011 tarihinde sözleşmenin yenilendiğini, davalının sözleşmeye rağmen plakayı 17.05.2017 tarihinde sattığını, satışın sözleşmenin 8 inci maddesinde öngörülen zorunlu hal ve gereklilikten de kaynaklanmadığını, satış sebebiyle zarara uğradıklarını iddia ederek; 7 aylık kazanç kaybı ve araç satışında meydana gelen değer düşüklüğü ile meydana gelen zararın tazminini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; sahibi bulunduğu plakayı işletmek isteyen davacının satın aldığı aracı kiracı ve şoför olarak işlettiğini, ancak sözleşmenin 8 inci maddesi uyarınca eşinin kanser rahatsızlığı bulunduğundan zorunlu ihtiyacından dolayı plakayı ve İstanbul'daki evini satarak ...'ya taşındığını, eşinin rahatsızlığının devam ettiğini, ayrıca davacının sözleşmeye taraf olmayan kardeşine de aracı kullandırttığını, defalarca trafik cezası yazıldığını, bunları ödemek zorunda kaldığını, sarı boyalı taksiyi piyasa değerinin 4 katı fiyata satarak 20.000 TL'yi davacıya teslim ettiğini, daha sonra evine gelerek istemeleri üzerine davacıya 5.000 TL borç verdiğini ve halen ödenmediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında 2009, 2010 ve 2011 yıllarına ait üç ayrı sözleşme olduğu, son yıl kira bedelinin 3.600 TL, süresinin 1 yıl, sözleşme konusu aracın Hyundai marka 2009 model araç olduğu, sözleşmenin sekizinci maddesinde kiraya verenin zorunlu hallerde ve gerek duyulduğunda sözleşme hükümlerine bağlı kalmaksızın ticari taksi plakasını geri almaya ve satmaya tam yetkili olduğunun belirtildiği, hükme ve denetime elverişli bilirkişi raporlarıyla da davacının zararı olmadığının tespit edildiği, davacının mahrum kalınan kar yönünden iddiasını ispat edemediği, davalının savunmasının sözleşme hükümlerine uygun düştüğü, bu nedenle sözleşmeye aykırılıktan oluşan bir zararın bulunmadığı, tazminatın unsurlarının oluşmadığı, araç malikinin davalı olmasına göre buna yönelik zarar yönünden de davacının aktif husumetinin bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; taksi kiralama sözleşmelerinde kiracının kendisine bir araç aldığını, kiraya verenin sadece plakasını kiraladığını, aracın kendi sermayesi ile alındığını, bu duruma ilişkin olarak belge sunulmamasının doğal olduğunu, davalının bitimine 7,5 ay kala sözleşmeyi haksız olarak feshettiğini, çalışılamayan bu süre boyunca aylık gelirden mahrum kaldığını ve aracın alımında kullandığı sermayeden zarara uğradığını, davalının eşinin sağlık sorunlarının zorunlu hal olarak kabul edilemeyeceğini, bilirkişi raporlarının eksik inceleme ile hazırlandığını, davalının malvarlığının birden çok olduğunu, kötü niyetli olduğunu ileri sürerek, ilk derece mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; aracın davalı adına kayıtlı olduğu, davalı adına düzenlenen faturanın ibraz edildiği, davacı tarafın iddialarının usulünce ispat edilemediği gerekçesiyle, istinaf başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, sözleşmenin erken feshine dayalı tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı maddesinin ilgili bölümü şöyledir: "İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir...
"
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar; tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle sözleşmenin davalı kiraya veren tarafından haksız olarak feshedildiğini ileri süren davacı kiracının bu iddiasını ispatlanamamış olmasına göre, usul ve kanuna uygun olup; davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen sebepler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.