"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki yönetim kurulu kararının iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanı reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin yapmış olduğu faaliyetleri 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu'nun (4562 sayılı Kanun) Ek 3 ncü maddesi doğrultusunda geliştirmek istediğini ve bu amaçla ... Organize Sanayi Bölgesinde 02.04.2018 tarihinde yapılan parsel tahsisinin mevzuat kapsamında kısmen bedelsiz tahsis olarak uygulanması için davalıya başvurduğunu, ancak başvurusunun Yönetim Kurulu kararı ile reddedildiğini, müvekkilinin talebi doğrultusunda farklı tarihlerde birden çok kez davalı tarafından dava dışı Bakanlıktan görüş talep edildiğini, alınan Bakanlık görüşleri doğrultusunda Bakanlık kredisi kullanılıp kullanılmadığının değerlendirilmesi nedeniyle davalı tarafça bedelsiz tahsis yapılması şartlarının oluşmadığı yönünde karar alındığını, ancak davalının Bakanlık kredisi alıp almaması hususunun eşitlik ilkesine aykırı olduğunu ileri sürerek; davalının Yönetim Kurulu tarafından müvekkilinin kısmen bedelsiz tahsis uygulanması talebinin reddine dair 17.09.2020 tarihli dava konusu yönetim kurulu kararının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; ilgili mevzuatlar ve Bakanlığın Organize Sanayi Bölgesinin görüş yazılarında verdiği cevaplar gereği Bakanlık kredisi kullanmış olan Organize Sanayi Bölgeleri ile kullanmamış olanlar arasında kanuni bir takım farklılıklar olduğunu, Bakanlık kredisi kullanılmadan Organize Sanayi Bölgesinin kendi imkanlarıyla yapılan alanlar için ilgili Kanunun ek 3 ncü maddesi gereği parsel tahsisinin mümkün olmadığını, bunların yanında davacının koşullardan biri olan 50 kişilik istihdam şartını da sağlamadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; 4562 sayılı Kanun'un " Tamamen veya Kısmen Bedelsiz Parsel Tahsisi " başlıklı ek 3 ncü maddesindeki düzenlemeye göre bakanlık kredisi kullanmış olan Organize Sanayi Bölgeleri ile kullanmamış olanlar arasında kanuni bir takım farklılıklar olduğu, Bakanlık kredisi kullanılmadan Organize Sanayi Bölgesinin kendi imkanlarıyla yapılan alanlar için Kanunun ek 3 ncü maddesi gereğince mümkün olmadığı kanaatine varıldığı, ayrıca Kanunla ilgili çıkartılan 9 Şubat 2018 tarihli Organize Sanayi Bölgelerinde Yer Alan Parsellerin Tamamen veya Kısmen Bedelsiz Tahsisine Dair Yönetmeliğin 8 nci maddesine göre de, talep edilen parselin bulunduğu Organize Sanayi Bölgesinde 5.000 m² ye kadar olan parseller için en az 20, 10.000 m² den büyük olup 20.000 m² ye kadar olan parseller için en az 30 ve 20.000 m² den büyük parseller için ise en az 50 kişilik istihdam sağlamasını taahhüt etmesi gerektiği, davacının imzaladığı Organize Sanayi Bölgesi Yatırımcı Ön Talep Formu isimli formda istihdam sayısının 10, davaya konu parselin ise 20.000 m² den büyük olduğunun görüldüğü, davacının mevzuatın bu yönüyle de asgari şartları sağlamadığı, alınan bilirkişi raporu ve ilgili mevzuat birlikte değerlendirildiğinde davalının mevzuatta yer alan bakanlık kredisi kullanmış olan Organize Sanayi Bölgelerinden olmadığı gibi davacının asgari şartları taşımadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; kararın davalı ...'nin Bakanlık kredisi kullanmadığı yönündeki gerekçesinin hukuka aykırı olduğunu, araştırma yapılmaksızın davalının kredi kullanmadığı sonucuna nasıl varıldığının anlaşılamadığını, müvekkilinin başvuru yaptığı tarih itibariyle davalı ...'nin Bakanlığa kredi borcu bulunduğunu, müvekkilinin indirimli tahsis yönünden gerekli istihdam şartını sağladığını, faaliyete geçtiğinde 50 kişilik istihdamın çok daha fazlasını çalıştırmayı öngördüğünü ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dosya kapsamı, alınan bilirkişi raporu ve ilgili mevzuat birlikte değerlendirildiğinde davalının mevzuatta yer alan bakanlık kredisi kullanmış olan Organize Sanayi Bölgelerinden olmadığı gibi davacının asgari şartları taşımadığı gerekçesiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı ... Bölgesi Yönetim Kurulu tarafından davacının ''kısmen bedelsiz tahsis'' uygulanması talebinin reddine dair 17.09.2020 tarihli yönetim kurulu kararının iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4562 sayılı Kanun'un ek 3 ncü maddesi, 09.02.2018 tarih, 30327 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giren, Organize Sanayi Bölgelerinde Yer Alan Parsellerin Tamamen veya Kısmen Bedelsiz Tahsisine Dair Yönetmeliğin 5 nci maddesi, aynı yönetmeliğin 8 nci maddesi
3. Değerlendirme
1.4562 sayılı Kanunun ek 3 ncü maddesi; “Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenen il ve ilçelerdeki ...’lerde yer alan parseller tamamen veya kısmen bedelsiz tahsis edilebilir. Buna ilişkin uygulamanın süresi Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenir.
Bakanlık Kredisi kullanmamış ya da kredi borcunu ... olan ...’lerden de yetkili organlarının karar almaları hâlinde, en az on kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere, çıkarılacak yönetmelikte belirlenen şartları taşımaları kaydıyla, tamamen veya kısmen bedelsiz olarak parsel tahsisi yapılabilir. Bu durumda tahsis edilen parsel bedeli, ... tüzel kişiliğine Bakanlık bütçesine bu amaçla konulacak ödenekten ödenir." hükmü ile 4562 sayılı Kanun ek 3 ncü maddede belirtilen "Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenen il ve ilçelerdeki ...’ler" e ilişkin olarak;
... Kanununun Ek 3’üncü maddesine istinaden yürürlüğe konulan 2018/11773 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına 01.11.2018 tarihli ve 300 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile;
“Ayrıca 12/4/2000 tarihli ve 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun ek 3 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen Organize Sanayi Bölgelerine birinci kademe uygulanır” hükmü bulunmaktadır.
2. 09.02.2018 tarih, 30327 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren, Organize Sanayi Bölgelerinde Yer Alan Parsellerin Tamamen veya Kısmen Bedelsiz Tahsisine Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesi uyarıca;
(1) Bakanlık kredisi kullanan ...’lerin mülkiyetindeki tahsis edilmemiş parseller, ... müteşebbis heyeti veya genel kurulunca karar alınması halinde, en az on kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere, bedeli Bakanlık tarafından ...’ye verilen kredilerden mahsup edilmek üzere, tamamen veya kısmen bedelsiz olarak tahsis edilebilir.
(2) Planlı alanda kendi imkânları ile altyapı inşaatları tamamlanan ve Bakanlık kredisi kullanmamış ...’ler ile altyapı inşaatları tamamlanan ve kredi borcunu ... olan ...’lerde müteşebbis heyeti veya genel kurulunca karar alınması halinde, en az on kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere, tahsis edilmemiş parsellerin tamamen veya kısmen bedelsiz olarak tahsisi yapılabilir.
(3) Bu Yönetmelik kapsamında parsel tahsisi isteyen ve sekizinci maddede belirtilen asgari istihdam sayısını öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişiler EK-1’de yer alan dilekçe ve EK-2’de yer alan yatırım bilgi formunu doldurarak tahsisi talep edilen parselin bulunduğu ...’ye başvurur.”
3.Yönetmeliğin 8 inci maddesi uyarınca; (1) Parsel tahsisi için başvuran gerçek veya tüzel kişilerin; 5.000 m2’ye kadar olan parseller için en az 10, 5.000 m²’den büyük olup 10.000 m²’ye kadar olan parseller için en az 20, 10.000 m²’den büyük olup 20.000 m²’ye kadar olan parseller için en az 30 ve 20.000 m²’den büyük parseller için ise en az 50 kişilik istihdam taahhüt etmesi gerekmektedir…” düzenlemesi yer almaktadır.
4. Temyizen incelenen karardaki gerekçeye, Bakanlık kredisi kullanılmadan Organize Sanayi Bölgesinin kendi imkanları ile yapılan alanlar için ilgili Kanunun ek 3 ncü maddesi gereği parsel tahsisinin mümkün olmamasına, dosya kapsamına sunulan belgelerden bu Kanunda yer alan Organize Sanayi Bölgesi Yatırımcı Ön Talep Formu niteliğini haiz formda davacının kaşesi ve imzası ile istihdam sayısı olarak 10 kişinin bildirilmesine, yine aynı formda talep edilen arsa miktarı ve dava konusu parselin kanunda yer alan 20.000 m² den büyük olmasına ve bu nedenle de yukarıda belirtilen Yönetmelikteki asgari şartların da oluşmadığının anlaşılmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.