Logo

3. Hukuk Dairesi2023/1164 E. 2023/3023 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Denetim hizmet sözleşmesinin feshi nedeniyle doğan alacak miktarı ve icra inkar tazminatı taleplerine ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Mahkemenin, bozma kararına uygun olarak davacının sözleşmedeki edimini yerine getirdiği orana göre alacak miktarını hesapladığı ve icra inkar tazminatı talebini asıl alacağın likit olmaması sebebiyle reddettiği, bozma kararına uygun bu kararın Yargıtay Hukuk Genel Kurulu tarafından da onandığı gözetilerek yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasında Mahkemede görülen itirazın iptali davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece davanın kabulüne dair Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili; davalının arsası üzerine inşa edilecek bina için 18.07.2009 tarihinde ... denetim hizmet sözleşmesi imzalandığını, alacağı toplam ücretin 67.771,58 TL olduğunu, ruhsata esas teşkil eden proje ve eklerinin hazırlanarak davalıya teslim edildiğini, ruhsatın onaylanması beklenirken arsanın yeni bir parsel numarası aldığını ve davalının başka bir denetim kuruluşu ile anlaştığını öğrendiğini, davalının 11.10.2010 tarihinde feshi ihbarda bulunduğunu, sözleşme gereği edimlerini yerine getirdiğini, davalı ile sözleşme yapmakla kotasının kısıtlandığını, sözleşme bedeli için başlatılan icra takibine haksız itiraz edildiğini belirterek; takibe vaki itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili; sözleşmeye konu 6.775,43 m² yüzölçümlü 6604 ada 4 parsel sayılı taşınmazın belediyece yeri, alanı ve tapu planı değiştirilerek "Tevhîd işlemi" ve "Bedelsiz kamuya terk işlemleri" sebebiyle, 6604 ada 8 parsel sayılı 7.100,26 m² yüzölçümlü olan yeni bir tapu haline getirildiğinden önceki inşaat projesine ruhsat verilmediğini, projenin hükümsüz kalması nedeniyle sözleşmenin 11. maddesindeki fesih esasları dahilinde tek taraflı feshedildiğine dair 16.06.2011 tarihinde noterden ihtarname gönderildiğini, davacının hiçbir inşai faaliyette bulunmadığını, davacının alacak talep edemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:

... ... 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 04.11.2014 tarihli ve 2014/1630 E. 2014/417 K. sayılı kararıyla; davalının sözleşmeyi süresinden önce fesh etmesini haklı gösterecek herhangi bir durum bulunmadığı, davalının sözleşmeyi süresinden önce haksız olarak fesh ettiğinin kabulü ile sözleşme bedeli kadar tutarı davalıdan talep edebileceği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Birinci Bozma Kararı

1.... ... 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 04.11.2014 tarihli ve 2014/1630 E. 2014/417 K. sayılı kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 28.09.2017 tarihli ve 2015/1696 E. 2017/8751 K. sayılı kararla; hizmet sözleşmesine ilişkin davaya bakmaya Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar

... ... 21. Asliye Hukuk Mahkemesinin 30.06.2021 tarihli ve 2020/5924 E., 2021/7579 K. sayılı kararıyla; bilirkişi ek raporu doğrultusunda, sözleşmenin süresinden önce davalı tarafından haksız feshedildiği, sözleşmede kararlaştırılan bedelin kar mahrumiyeti ve kazanç kaybı niteliği bulunduğu, davacının edimlerini ifa edebilseydi bu miktarı elde edebileceğiniden davalıdan bedeli talep etme hakkı olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile itirazın iptaline, asıl alacak üzerinden % 20 icra inkar tazminatı ödenmesine karar verilmiştir.

C. İkinci Bozma Kararı

1.Mahkemenin 30.06.2021 tarihli ve 2020/5924 E., 2021/7579 K. sayılı kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2.Dairece yapılan inceleme sonucunda; bilirkişi raporuna göre davacının sözleşmedeki görevlerinin %10’luk kısmını yerine getirdiği, davalı tarafın 11.10.2020 tarihli ihbarıyla sözleşmeyi feshettiğini bildirdiği, feshin haklı olduğunun ispatlanamadığı anlaşılmakla, yargılama neticesinde sözleşmenin 4. maddesinde yer alan hizmet yılı bedeli olan 67.771,58 TL yönünden kar kaybı oluştuğu belirtilerek davanın tümden kabul edildiği, kar kaybına ilişkin kesinti yönetimine uygun inceleme yapılmadığı, mahkemece, ... denetim sözleşmesinin süresinden önce feshedilmesi nedeniyle dava konusu hizmet bedelinden, davacının yapmadığı ve varsa başka bir ... yaparak kazanılan veya kazanmaktan bilerek kaçınılan yararların indirilmesi gerekirken, bedelin tümü üzerinden davanın kabulüne karar verilmesinin doğru görülmediği gerekçesiyle, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Son Karar

Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilamına göre bilirkişilerden ek rapor alınarak yapılan inceleme neticesinde davacı firma tarafından bitirilen % 10'luk ... karşılığı 67.771,58 TL'nin %10'u olan 6.777,16 TL'yi hak ettiği ve kalan kısım ile kar kaybının 6.099,44 TL olduğu, buna göre davacının dava konusu ... nedeni ile talep edebileceği toplam bedelin 12.876,60 TL olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, itirazın 12.876,60 TL yönünden kabulü ile takibin bu miktar üzerinden devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine, asıl alacak likit olmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili; akdin haksız feshi nedeniyle uğranılan zararın sözleşme bedeli olan 67.771,58 TL olduğu, ... denetim kanunu uygulama yönetmeliğinin her denetim personeli için üzerine alabileceği inşaat alanı miktarını belirli kotalarla kısıtladığını, şirketin alabileceği ... kotasını işgal ettiğinden personel sayısında ve giderlerinde bir düşüş olmadığı halde gelirlerinde sözleşme bedeli kadar bir düşüş olduğunu ve yeni bir ... alınamadığını ve proje kapsamında görevlendirilen 6 kişilik teknik personelinin giderlerinin devam ettiğini, bu nedenle sözleşme bedeli kadar zarar doğduğunu, şirket tarafından masraf kalemi olarak bir fatura kesilmediği ve sözleşmede görevlendirilen teknik personelin şirketin ortağı olduğu değerlendirmesi ile herhangi bir gidere yol açmayacağına dair bilirkişi tespitinin yerinde olmadığını ve hukuka aykırı olduğunu, belirlenen %10 kararlılık oranının düşük olduğunu, davalı şirketin kötü niyetli davranarak başka ... denetim fırmasıyla sözleşme imzaladığını belirterek, hükmün bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, ... denetim sözleşmesi uyarınca hizmet bedelinin tahsiline yönelik yapılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

Türk Borçlar Kanunu'nun 112, 125, 408 ve 438 inci maddeleri ile, 04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı YİBK.

3. Değerlendirme

Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile yukarıda yer verilen hukuk kurallarına göre, mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilerek bozma ilamı doğrultusunda karar verildiği, bozmaya uymakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkan bulunmadığı özellikle hükme esas alınan ek bilirkişi raporunun bozma ilamında belirtilen hususları karşıladığı anlaşılmakla; davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Temyiz olunan Mahkeme kararının 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,

6100 sayılı Kanun’un Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,

01.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.