"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1463 E., 2022/1410 K.
SAYISI : 2020/240 E., 2021/110 K.
Taraflar arasındaki muarazanın giderilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; müvekkilleri olan davacıların ... İlçesi ... Köyünde ikamet etmekte olup mesken abonesi oldukları davalı şirketin köylere jeneratör dağıtıp mazot satarak elektrik ihtiyacını bu şekilde sağlamak amacıyla yeni sistem kurduğunu, bu sistemin yürürlükteki mevzuata aykırı olduğunu, sistemin hayata geçirilmesi için 40 tane köyün elektriğinin mono faza düşürüldüğünden diğer iki hattan elektrik alan evlerin elektriğinin kesildiğini, ayrıca köyün içme suyu kaynağını üç faz elektrikle çalıştığından dolayı içme suyuna dahi ulaşılamadığını ileri sürerek; davalı şirketin köye jeneratör koyarak bu şekilde elektrik dağıtım işi yapmak şeklinde yürürlüğe sokmaya çalıştığı sistemin mevzuata aykırı olduğunun tespiti ile davalı şirketin yarattığı muarazanın giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nde şirketin elektrik dağıtımını nasıl yapması gerektiğine ilişkin bir düzenleme olmadığını, tarımsal sulamada kaçak elektriğin önüne geçebilmek için jeneratörle enerji verme yoluna gidildiğini, mağduriyete sebebiyet vermemek adına köyde su dağıtımı yapılabilmesi için yakıt ve bakım masrafları da dahil sabit jeneratör hizmeti vermek istediklerini, Dicle Bölgesinde kaçak kullanımın fazla olduğunu, bunun da kamu zararı oluşturduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Yönetmelikte elektrik dağıtımının ne şekilde yapılacağına dair esaların belirlendiği, davalı vekilinin cevap dilekçesinde ikrar ettiği üzere borcunu ödemeyen veyahut kaçak elektrik tüketimi yapan borçluların elektriğini kesmek amacıyla köye giden elektrik akımını tri fazdan monofaza düşürmek suretiyle, borcunu ödeyen aboneliklere ise jeneratör vasıtasıyla süreli ve kesintili olarak elektrik dağıtımı yapılmasının Yönetmelikte bir karşılığının bulunmadığı, davalı şirket tarafından gerçekleştirilen elektrik dağıtımının sürekli ve kesintisiz olması gerektiği, davalı şirket tarafından köye temin edilen elektriğin tri fazdan monofaza düşürülmesi nedeniyle köy ana trafosundan beslenen su tankının çalışmaması sonucu köylünün susuz kaldığı, mahallinde yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporunda sürekli enerji için dava dosyasına sunulan evraklarda orta ve alçak gerilim hatlarıyla elektriğin yerleşim yerlerine dağıtılmasının dağıtım şirketinin sorumluluğunda olduğunun, sürekli enerji sağlamanın dağıtım firması tarafından sağlanması gerektiğinin, su ihtiyacını sağlayan kuyu dalgıç motorların ancak tri faz elektrik akımı ile çalışabileceğinin ve jeneratör ile enerji sağlanmanın ilgili yasal mevzuata uygun olmayıp enerji sürekliliğini de sağlamadığının mütalaa edildiği, elektrik ve su hizmetine ulaşılabilirliğin zorunluluk arz ettiği, davalı şirketin jeneratörle elektrik dağıtımı yapmak suretiyle gerçekleştirilen dağıtımının Yönetmelik ve abonelik sözleşmesine aykırı olduğu gerekçesiyle; davanın kabulü ile davalı şirket tarafından jeneratörle elektrik dağıtımı yapmak suretiyle gerçekleştirilen dağıtımın Yönetmelik ve abonelik sözleşmesine aykırı olduğunun tespitine, davalı şirket tarafından jeneratörle elektrik dağıtımı yapılması ve davacı aboneliklerin bulunduğu ... Mahallesine temin edilen 3 faz (TRİFAZ) bağlantısı olarak tesis edilmesi gereken elektrik enerjisinin monofaz seviyesine düşürülmesi suretiyle oluşan muarazanın men'ine, karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davalı şirketin tüm ... ve işlemlerinin Yönetmeliğe uygun olarak icra edildiğini, bu davadaki amacın güncel fatura ve kaçak borcu olan tarımsal sulama abonelerine enerji temini olduğunu, meskenlere usulüne uygun olarak monafaz enerji verildiğini, trifaz enerji verilemeyeceğini, davacıların taleplerinin kötü niyetli olduğunu, mevzuaat gereği müvekkili şirketin kaçak trafoya enerji verme yükümlülüğünün bulunmadığını, köy içme sularının ... sorumluluğunda olduğunu, müvekkili şirketin içme suyunu besleyen ana trafoyu jenaratör desteği ile çalıştırmak istediğini ancak köylülerin izin vermediğini, asıl amacın trifaz enerji ile çalışan tarımsal sulama motorlarının aktif hale getirmek olduğunu, bölgede yüksek oranda kaçak enerji kullanılmasından dolayı elektrik akımının güçsüzleştiğini, sürekli bu sebepten dolayı kesinti meydana geldiğini, Yönetmelik kapsamında tedarik edilen ve tüketicilere ulaştırılan elektrik enerjisi bedelinin tahsiline yönelik çalışma başlatıldığını ancak bir kısım çiftçilerin elektrik bedellerini ödememek ve elektrik tüketimini Yönetmelikte gösterilen yükümlülükleri yerine getirmemek için her türlü yolu kullandıklarını, trafo merkezlerinden elektriğin tamamen kesilmeyle, trifazdan monofaza düşürüldüğünü, bu işlemde her hangi bir hukuka aykırılığın bulunmadığını, hükme esas alınan raporun çelişkili olduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; mahallindeki olası kaçak kullanımların nasıl tespit edileceği ve müeyyidesinin ne olacağının Yönetmelikte belirlenmiş olduğu, Yönetmelik kapsamında davalının elektrik kesintileri hariç anlaşma koşulları çerçevesinde taahhüt ettiği elektrik enerjisini ve/veya kapasiteyi kesintisiz olarak sağlaması gerektiğinin açıkça düzenlendiği gerekçesiyle; davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı tarafından elektrik hizmetinin verilmesi sırasında yaratılan muarazanın giderilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun 1 inci maddesine göre, Kanunun amacı; elektriğin yeterli, kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması için, rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösteren, mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir elektrik enerjisi piyasasının oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme ve denetimin yapılmasının sağlanmasıdır.
2. 30 Mayıs 2018 tarihli Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nin Tedarikçilerin yükümlülükleri başlığı altında yer alan 38 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde; tedarikçilerin, elektrik kesintileri hariç anlaşma koşulları çerçevesinde taahhüt ettiği elektrik enerjisi ve/veya kapasiteyi kesintisiz olarak sağlayacağı hüküm altına alınmıştır.
3. Değerlendirme
1. Somut olayda; davacıların, davalı şirketin elektrik abonesi oldukları, aboneliğe konu yerleşim yeri olan köye elektrik dağıtım faaliyetinde bulunan davalı şirket tarafından, köye giden elektrik akımının trifazdan monofaza düşürülmesi suretiyle ve jeneratör vasıtasıyla elektrik dağıtımının hayata geçirilmeye çalışıldığı, bu süreçte bölgede uzun süreli elektrik kesintilerinin yaşandığı, bölge halkının su ihtiyacını karşıladığı sulama kuyusuna ait trafonun çalışmadığı sabit olup, bu husus davalının da kabulündedir.
2. Derece mahkemelerince hükme esas alınan ve denetime elverişli bulunan bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere; yukarıda açıklanan ilgili mevzuat uyarınca, kullanıcılarına düşük maliyetle, yüksek kalitede, kesintisiz elektrik enerjisi sunmakla yükümlü olan davalı şirket tarafından uygulamaya konulmak istenilen jeneratör ile enerji dağıtımının; uzun süreli elektrik dağıtımına uygun olmadığı, iletim şebekesinden sağlanan enerjiye göre daha maliyetli olduğu, bu durumda davalının ilgili mevzuata ve abonelik sözleşmesine aykırı davranış sergilediği anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.