Logo

3. Hukuk Dairesi2023/1491 E. 2023/3392 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacının, avukatlara verdiği vekaletten kaynaklanan alacak davasında, tüketici olmadığı gerekçesiyle eksik harcı yatırmadığı için davanın açılmamış sayılmasına ilişkin temyiz incelemesi.

Gerekçe ve Sonuç: Davacının döviz işiyle uğraşması nedeniyle ticari faaliyette bulunduğu, dolayısıyla tüketici sayılamayacağı ve adli yardım talebinde de bulunmadığı için eksik harcı tamamlama yükümlülüğünü yerine getirmediği gözetilerek, davanın açılmamış sayılmasına ilişkin yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili; müvekkilinin ...’de döviz işiyle iştigal ettiğini, 23.05.2017 tarihinde ... ... Havalimanında yapılan kontrol sonucunda el çantasında bulunan toplam 7.115.922 ...el konulduğunu ve idari işlem başlatıldığını, bu paranın geri alınabilmesi için davalı avukatlara vekalet verdiğini, davalıların, müvekkiline ait parayı savcılık emanetinden teslim almadan önce, müvekkilinden paranın teslimine ilişkin, müvekkilinin yabancı uyruklu olması, Türkçe konuşma, okuma ve yazma bilmemesinden faydalanarak ibraname imzalatıldığını, davalıların müvekkiline imzalattığı ibranamenin gerçek dışı olduğunu, paranın müvekkiline teslim edilmediğini ileri sürerek vekalet ücret sözleşmesinin iptali, davalılar tarafından haksızca mahsup edilen 1.067.388...vekalet ücretinin ve davacı adına emanet müdürlüğünden teslim alınan 6.016.684 ... iadesine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalılar vekilleri; savcılıktan iade alınan paranın davacıya teslim edildiğini savunarak davanın reddini talep etmişlerdir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; eksik hacın yatırılması için davacıya süre verildiği halde harcın tamamlanmadığı gerekçesiyle davanın Harçlar Kanunu 30 ve HMK 'nın 150 nci maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davacı vekili; davada tüketici mahkemelerinin görevli olduğunu, adli yardım talebinin kabulü gerektiğini ileri sürerek, İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasını istemiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı tarafından dava açılırken dava değeri olarak 1.000,00 TL gösterildiği bu miktar üzerinden nispi harcın yatırıldığı, Mahkeme tarafından 08.09.2021 tarihli celsede, eksik harcın ikmali için süre verildiği, kesin bu süre zarfında yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde davacı davanın açılmamış sayılacağı hususunun ihtar edildiği, ayrıca davacı vekiline 15.12.2021 tarihinde tebliğ olunan muhtıra ile dava değerinin 13.862.919,00 TL olduğu, bu müdeabih ve matrah üzerinden eksik olan 236.684,00 TL harcın ihmali için gelecek celseye kadar süre verilmesine, kesin bu süre zarfında yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde Harçlar Kanunu 30 uncu ve HMK 150 nci maddeleri tatbik edilerek davanın açılmamış sayılacağına yönelik ihtarda bulunulduğu, davacı vekilinin 26.06.2022 tarihli celseye kadar harcı tamamlamadığı ve adli yardım talebinde bulunmak için süre talebinde bulunduğunun anlaşıldığı, davacının eksik harcın tamamlanmasına ilişkin mahkeme ara kararına rağmen son celseye kadar adli yardım talebinde bulunmadığı anlaşıldığından mahkemenin bu konuda süre vermemesinin usul ve yasaya uygun olduğu, Mahkeme 15.12.2021 tarihinde Harçlar Kanunu 30 uncu madde gereğince yargılamanın talikine karar verildiği, davacı tarafından yenileme dilekçesinin 09.03.2022 tarihinde verildiği, mahkeme görevsiz olsa dahi, eksik harcın tamamlanmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek; kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, vekalet sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 150 nci maddesi, 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 30 uncu maddesi, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 3 üncü maddesi

3. Değerlendirme

Temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarının doğru şekilde belirlendiği, döviz işiyle uğraşan davacının havalimanında el konulan parasının geri alınması amacıyla davalı avukatlar ile vekalet sözleşmesi düzenlendiği, davacının ticari ve mesleki amaçla haraket ettiği, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 3 üncü maddesinin 1/k maddesi kapsamında tüketici sıfatına sahip olmadığı gibi vekalet ilişkisinin 6502 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin 1-l bendinde tanımı yapılan tüketici işlemi kapsamında da olmadığı, tüketici sıfatına sahip olmadığından harçtan muaf olmayan davacının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 336 ncı maddesine uygun şekilde adli yardım talebinde bulunmadığı, adli yardım talabine ilişkin hiçbir belge sunmadığı, verilen kesin sürede eksik harcı tamamlamadığının anlaşılmasına göre davacının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

28.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.