"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/1603 E., 2021/394 K.
SAYISI : 2017/156 E., 2019/80 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit ve istirdat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılıp yeniden esas hakkında davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; Teşekküllerine ait 154 kv ... Enerji İletim Hattının Bahçe Orman İşletme Şefliği sınırları içerisindeki 351.617,54 m² orman sahasından geçmesi nedeniyle davalı idare ile imzalanan kesin izin taahhüt senedinde ve gerekse Orman Kanunu'nun 17/3 ve 18 nci maddesi ile Uygulama Yönetmeliği gereğince yer almayan ilave ağaçlandırma bedelinin müvekkilinden tahsil edildiğini ileri sürerek; davacının davalı idareye bir borcunun bulunmadığının tespiti ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere ihtirazi kayıtla davacının ödediği 1.102.366,99 TL'si asıl alacak, 198.426,06 TL'si KDV, 248.474,62 TL asıl alacağın gecikme faizi ve 44.725,43 TL KDV'sinin gecikme faizi olmak üzere toplam 1.593,993,10 TL'lik ilave ağaçlandırma bedelinin ödeme tarihi olan 06.07.2017 tarihinden itibaren işleyecek 6183 sayılı Kanun kapsamında kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacıdan alınan ilave ağaçlandırma bedeli ile ilgili Kanun ve yönetmelikle hüküm altına alınmayan bir bedelden sorumlu tutulmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle; davanın kabulü ile davacının ilave ağaçlandırma bedeli olan 1.593.993,10 TL ilave ağaçlandırma bedelinden davalı kuruma borçlu olmadığının tespitine, 1.593.993,10 TL'nin ödeme tarihi olan 06.07.2017 tarihinden itibaren 6183 sayılı Kanun kapsamında işleyecek kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; Davacının dava konusu sözleşme kurulup uygulanma başlayana kadar kabul edilen ancak her şey bittikten sonra sözleşmenin ilave ağaçlandırmaya ilişkin hükmünü reddeden yaklaşımının 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 2 nci maddesindeki "dürüst davranma" ve 3 ncü maddesindeki "iyiniyet" ilkelerine aykırı olduğunu, Mahkemece resen seçilen 1 orman 2 elektrik bilirkişiden oluşan heyetçe hazırlanan raporda somut olayla ilgili yönetmelik ve davalı kurumun yazılı emri sırasında çelişki olduğu ibaresine yer verildiğini, bilirkişilerin maksadını aşan açıklamalar yaptığını, bu yönüyle alınan bilirkişi raporunun geçersiz sayılması gerektiğini, gerekçeli karara dayanak olan bu rapor nedeniyle Mahkeme kararının hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bilirkişi heyetinin 08.01.2019 tarihli raporunda belirtildiği üzere taraflar arasında imzalanan protokol ve ekleri ile uygulama yönetmeliklerinde ilave ağaçlandırma bedeli alınacağına ilişkin hüküm bulunmadığı, davalı idarenin de taraflar arasında imzalanan protokol ve uygulama yönetmeliklerine dayanarak ilave ağaçlandırma bedeli istediği savunmasında bulunmadığı, davacıdan alınan ilave ağaçlandırma bedelinin ilgili yasa ve uygulama yönetmeliğiyle hüküm altına alınmayan bir bedel olduğundan davacının ilave ağaçlandırma bedelinden sorumlu tutulmasının mümkün olmadığı, bu itibarla İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar vermesinde bir isabetsizlik bulunmadığı ancak 28.04.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7139 sayılı Kanun'un 33 ncü maddesi ile Orman idaresinin 02.07.1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu'na göre alınan harçlardan, bu kanunda belirtilen görevleri kapsamında düzenlenen kağıtlar sebebiyle damga vergisinden ve tapu ve kadastro işlemlerinden kaynaklanan döner sermaye hizmet bedellerinden muaf olduğu, bu nedenle Mahkemece davalı idarenin harçtan muaf tutulması gerekirken karar ve ilam harcından sorumlu tutulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle; davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yargılamaya gerek duyulmadığından yeniden hüküm kurularak davanın kabulü ile davacının 1.593.993,10 TL ilave ağaçlandırma bedelinden davalı kuruma borçlu olmadığının tespitine, 1.593.993,10 TL'nin ödeme tarihi olan 06.07.2017 tarihinden itibaren 6183 sayılı yasa kapsamında işleyecek kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, ilave ağaçlandırma bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Orman Kanunu'nun 17 nci Maddesinin Üçüncü Fıkrasının Uygulanması Hakkında Yönetmelik'in (Yönetmelik) 4 ve 8 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Yönetmelik'in "Verilecek izinler" başlıklı 4 üncü maddesinde; "(1) Ormanlık alanlarda kamu yararı ve zaruret bulunması halinde; yol, liman geri hizmet alanı, havaalanı, demiryolu, teleferik hattı, tünel gibi ulaşım tesislerine; patlayıcı madde emniyet alanı, yer altında yapılacak patlayıcı madde deposu, savunma ve güvenlik tesislerine; enerji nakil hattı, trafo binası, enerji üretim santralleri, ölçüm ve gözlem istasyonları gibi enerji tesislerine; telefon iletim hattı, iletişim panosu, ölçüm istasyonu, R/L tesisleri, radyo-televizyon verici istasyonu ve antenleri, elektronik haberleşme sistemlerine ait baz istasyonları, fiber optik kablo gibi haberleşme tesislerine; su arama, jeotermal kaynak ve doğal mineralli su arama, su kuyusu, kaptaj, su isale hattı, su deposu gibi su tesislerine; atık su tesislerine; petrol ve doğalgaz boru hattı; alt ... tesislerine; katı atık aktarma istasyonu, katı atık bertaraf ve düzenli depolama tesislerine; ruhsata dayalı petrol ve doğalgaz arama, işletilme ve yeraltı doğalgaz depolanmasına ilişkin tesislere; baraj; gölet; sokak hayvanları bakımevi; mezarlık tesislerine; sağlık ocağı, hastane gibi sağlık tesislerine; ilk, orta ve lise ve dini eğitim tesisi gibi eğitim tesislerine; futbol sahası, kapalı spor salonu, atış poligonu gibi spor tesislerine ve bunlarla ilgili yer, bina ve tesislere izin verilebilir.",
8 inci maddesi; "(1) Verilen ön izinlerde ön izin bedeli, kesin izinlerde ise;
a) Ağaçlandırma bedeli,
b) Arazi izin bedeli,
c) Orköy bedeli,
ç) Erozyon bedeli,
alınır." hükmünü içermektedir.
3. Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye, yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinde ilave ağaçlandırma bedeli ile ilgili herhangi bir hükme yer verilmemesine, alınan bilirkişi raporunun Yargıtay ve taraf denetimine elverişli olup hükme esas alınmasında bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.