"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; 04.08.2011 tarihinde davalı şirket çalışanı Selman tarafından dava dışı kişiye ait evin izolasyonu yapılırken yangın çıkmasına sebebiyet verildiği tespit edilerek hakkında 09.08.2011 tarihli suç tutanağı tanzim edildiğini, yangın sonucunda 5.962 m² ziraat, 725,50 m² orman alanı olmak üzere toplam 6.687,50 m² alanın yandığını, yangın nedeniyle 50.105,63 TL söndürme gideri ve 498,80 TL ağaçlandırma bedeli olmak üzere 50.604,43 TL zararın meydana geldiğini, davalı ... ve davalı şirket yetkilisi hakkında açılan ceza davasında davalı ... hakkında taksirle yangına neden olma suçundan mahkumiyet kararı verildiğini, şirket yetkilisi hakkında ise beraat kararı verildiğini, kararın henüz kesinleşmediği ileri sürerek; ağaçlandırma ve yangın söndürme gideri olan 50.604.43 TL'nin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili; yangına sebebiyet vermediklerini, davacı idarenin tek taraflı olarak tuttuğu tutanaklar dışında hiçbir belge ve kanıta dayanmadığını, tutanak ve ilgili belgelerin yasa ve usule aykırı olduğunu, arazide bulunan bitki örtüsünde bir yangın emaresi bulunmadığını, ağaçların hayatiyetlerini yitirmediğini, hem çam ve hem de zeytin ağaçlarında yanıktan dolayı herhangi bir zararın mevcut olmadığını, davalı ...'ın yangından önce şirkette çalışıyor olmasının husumete dayanak yapılamayacağını, ormanlık alanda zarar meydana gelmediğini, kullanılan malzemelerin tutuşmayan malzeme olduğunu, yangının meydana geldiği alanın orman olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 07.06.2016 tarihli ve 2014/430 E., 2016/230 K. sayılı kararıyla; SGK kayıtlarından davalı ...'ın 01.08.2011 tarihinde davalı şirketteki işinden ayrıldığı, yangının 04.08.2011 tarihinde meydana geldiği, bu nedenle davalı şirketin tazminat sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesiyle; davalı şirkete yönelik açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı ...'a yönelik açılan davanın kısmen kabulü ile 50.146,53 TL maddi tazminatın 04.08.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ...'dan tahsiline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalılardan Selman vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 14.01.2019 tarihli ve 2016/14079 E. , 2019/31 K. sayılı ilamıyla; "Mahkemece; davacı idare tarafından helikopter ve uçak kiralanmasına ilişkin bir sözleşme yapılıp yapılmadığı, böyle bir sözleşme varsa; helikopter ve uçak kullanım ücretinin ne şekilde belirlendiği, helikopter ve uçak hiç kullanılmasa bile kira bedelinin ödenip ödenmeyeceği, bu sözleşmenin kapsadığı süre boyunca kaç orman yangını çıktığı, fiilen kullanımın kira ücretine etkisi araştırılmalıdır. Bu şekilde davacının dava konusu yangın nedeniyle helikopter ve uçak kullanımından kaynaklanan gerçek bir zararı olup olmadığı, varsa bu zararın miktarı tespit edilmelidir. Ayrıca davacının talep ettiği tazminat miktarı, orman yangınına müdahale ettiği belirtilen 4 arazöze ilişkin giderleri de kapsamaktadır. Arazöz giderine ilişkin ücretin ne şekilde belirlendiği, arazözlerin davacı kuruma ait olup olmadığı, kiralık ise kira sözleşmelerinin bulunup bulunmadığına yönelik herhangi bir araştırma yapılmadan karar verilmiş olması da doğru değildir. Öte yandan yangın hasarat raporunda, 34 işçinin katılımıyla yangının söndürüldüğü belirtilmiş ve Mahkemece herhangi bir araştırma yapılmadan işçilik prim gideri olarak ödenen miktarın da yangın söndürme giderleri içinde olduğu kabul edilerek karar verilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Şu durumda, davacının yangın söndürmede görev aldığını belirttiği işçilere sabit ücretleri dışında bir ödeme yapılıp yapılmadığının araştırılması, sabit ücretleri dışında bir ücret ödemesi var ise, Mahkemece bunun sonucuna göre anılan gider hakkında karar verilmesi gerekirken; eksik inceleme ile karar verilmesi doğru değildir. Ayrıca, yangın zabıt varakasına göre yangının örtü yangını şeklinde geliştiği, Mahkemece alınan 17.03.2016 tarihli bilirkişi raporuna göre, dava konusu orman yangınında tahrip olan ziraat alanında bulunan zeytin ağaçlarının hayatiyetlerini devam ettirdikleri anlaşılmaktadır. Şu halde, dava konusu yerde herhangi bir ağacın hayatiyetini kaybetmediği tespit edildiğine göre, ağaçlandırma giderine hükmedilmesi de doğru değildir. kararın bu nedenlerle de bozulması gerekir." gerekçesiyle karar bozulmuştur.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemece verilen 22.04.2021 tarihli ve 2019/300 E., 2021/125 K. sayılı kararıyla; helikopter ve uçakların kiralandığı, ücretlerinin ihale neticesinde ve saatlik kullanıma göre belirlendiği, helikopterlerin 1 günlük ... edilen uçuş sürelerinin 1 saat 40 dakika olup saat ücretinin 7.373 USD olduğu, uçakların ise 1 günlük ... edilen uçuş sürelerinin 1 saat 30 dakika olup saat ücretinin 9.250 Avro olduğu, fiilen yangına müdahale eden helikopterlerin ve uçaklara sözleşmede ... edilen kira ücretlerine yangın nedeniyle ek bir ödeme yapılmadığı, davacının dava konusu yangın nedeniyle helikopter ve uçak kullanımından kaynaklanan sözleşmede belirlenen ücret haricinde gerçek bir zararı olduğu hususu davacı tarafından ispatlanamadığı, davacı kuruma arazöz giderine ilişkin ücretin ne şekilde belirlendiği, arazözlerin davacı kuruma ait olup olmadığı, kiralık ise kira sözleşmelerinin bulunup bulunmadığı ve yangın söndürmede görev aldığı belirtilen işçilere sabit ücretleri dışında bir ödeme yapılıp yapılmadığına yönelik tüm bilgi ve belgelerin sunulması istenilmiş ise de; bu hususlarda herhangi bir beyanda bulunulmadığı ve belge sunulmadığı, dava konusu yangın nedeniyle oluşan gerçek zarar ispatlanamadığından uçak, helikopter, arazöz ve işçilik kalemlerine yönelik tazminat isteminin sübut bulmadığı, 17.03.2016 tarihli bilirkişi raporuna göre, dava konusu orman yangınında tahrip olan ziraat alanında bulunan zeytin ağaçlarının hayatiyetlerini devam ettirdiklerinden ağaçlandırma giderine ilişkin talebin reddi gerektiği, SGK kayıtlarından davalı ...'ın 01.08.2011 tarihinde davalı şirketteki işinden ayrıldığı, yangının 04.08.2011 tarihinde meydana geldiği, bu nedenle davalı şirketin tazminat sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesiyle; davalı şirket hakkında açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı ...'a yönelik açılan davanın reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 15.09.2021 tarihli ve 2021/18289 E., 2021/4769 K. sayılı ilamıyla; "1.Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2.Diğer temyiz itirazlarına gelince:
Dava, haksız eylem nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, dava dilekçesine ekli orman idaresi tarafından düzenlenen tazminat raporunda zarar kalemi olarak işçilik prim gideri, akaryakıt gideri, ilk müdahale araç gideri, arazöz gideri, uçak gideri ve helikopter gideri talep edildiği, Mahkemece, zarar kalemlerinden akaryakıt gideri hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmadan karar verildiği anlaşılmaktadır. Şu durumda Mahkemece, dava konusu olay nedeniyle davacının karşılamak durumunda kaldığı akaryakıt giderinin hüküm altına alınması gerekirken yazılı şekilde hüküm tesis edilmiş olması doğru değildir. " gerekçesiyle karar bozulmuştur.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; uyulmasına karar verilen Yargıtay bozma ilamında akaryakıt giderinin hüküm altına alınması gerektiğinin belirtildiği, buna göre; Orman Genel Müdürlüğü tarafından verilen cevabi yazı ekinde mevcut yangın sicil fişinde akaryakıt giderinin 619,46 TL olduğu gerekçesiyle; davalı şirket hakkında açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı ...'a yönelik açılan davanın kısmen kabulü ile 619,46 TL akaryakıt giderinden oluşan maddi tazminatın 04.08.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; Mahkemenin eksik hüküm kurduğunu, taleplerinin karşılanmadığını ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, orman yangını nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı ve 04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı Yargıtay İçtihatı Birleştirme
Kararları,
D. Değerlendirme
Temyize konu edilen Mahkeme kararının, uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde inceleme ve araştırma yapılarak yine bozma kararında belirtilen hukuki esaslar gereğince verildiği, bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan kısımlara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine imkan bulunmadığı anlaşılmakla; davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
21.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.