"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2022/1030 E., 2022/1029 K.
Taraflar arasındaki tapu iptal tescil, bedel iadesi, tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, bozmaya uyularak Mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, davalı ... ile ... İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. (... A.Ş.) arasında imzalanan 20.06.2006 tarihli sözleşmeyle; ...’na ait Konya ili ......, İlçesi ......; Mahallesinde bulunan 27108 ada 1 nolu parselde kayıtlı taşınmaza 512 daire yapılması ve yapılan dairelerden %25’inin ... Belediyesine ait olacağının kararlaştırıldığını, sözleşmenin imzalanmasından sonra davalıların yoğun bir şekilde satış kampanyasına başladıklarını, ilgili Belediye Başkanının çeşitli ortamlarda projenin ........, Belediyesinin güvencesi altında yapıldığını ve bu projenin .........., Belediyesinin yüz akı projelerinden biri olduğu konusundaki açıklamaları nedeni ile halkta güven ve inanç oluşturulduğunu, ... Belediyesinin güven telkinleri dikkate alınarak Konya ili ......, İlçesi ........, Mahallesi 27108 ada 1 nolu parselden Y Blok Leylak Apartmanı 4 üncü kat 9 nolu bağımsız bölüm sayılı taşınmazın, ... A.Ş.’den satın alındığını ve satış bedelinin ödendiğini, sözleşmede teslim süresi 01.01.2011 tarihi olmasına rağmen davalılarca teslim yükümlülüğünün yerine getirilmediğini belirterek satışa konu taşınmazın tapu kaydının iptali ile tescilini, bunun mümkün olmaması halinde, oluşan zararın ve kira kaybının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili; davacının ihtilaf konusu talepleri yönünden müvekkiline dava tarihinden önce başvuru yapılmadığını, dolayısıyla temerrütün oluşmadığını, ... Belediye Başkanlığının satış sözleşmesinin tarafı olmadığı gibi müvekkiline herhangi bir satış bedelinin de ödenmediğini, müvekkili Belediyenin satış aşamasında herhangi bir imzasının da yer almadığını, buna göre müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, davacı ile davalı şirket arasındaki sözleşmenin şekil şartlarından yoksun olup geçersiz olduğunu, müvekkili Belediyenin kefalet sorumluluğunun bulunmadığını, ortada yazılı bir kefalet sözleşmesinin de bulunmadığını, bu nedenle sözleşmenin Belediye yönünden bağlayıcılığının bulunmadığını, davacının taleplerinin ancak yüklenici firmanın edimini eksiksiz olarak yerine getirmesi halinde talep edebileceğini, davalı şirketin müvekkili Belediyeye karşı yüklendiği edimleri eksiksiz olarak yerine getirmediğinden gerek yüklenici şirketin ve gerekse de halefi olan davacının müvekkilinden herhangi bir talepte bulunamayacağını, keza yüklenici şirketin müvekkil Belediye ile imzaladığı kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında edimlerini gereği gibi ve zamanda yerine getirmediğinden sözleşmenin 17.08.2011 tarihinde feshedildiğini, yüklenici firmanın gerek kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında ve gerekse de yapılan süre uzatımlardan kaynaklı olarak müvekkili Belediyeye borçlu olduğunu, alacakların tahsili yönünde başlatılan icra takipleri bulunduğunu, davacının müvekkiline yönelttiği taleplerin İdari Yargıda çözümlenmesi gerektiğinden Mahkemenin görevli olmadığını, davacı taleplerinin zamanaşımına uğradığını belirterek açılan davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... A.Ş. davaya cevap vermemiştir.
III. MAHKEME KARARI
1. Mahkemenin 04.06.2015 tarihli ve 2015/85 E., 2015/306 K. sayılı ilamıyla; Asliye Hukuk Mahkemelerine görevsizlik kararı verilmiş, verilen kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesi Başkanlığının 18.09.2018 tarihli ve 2016/1668 E., 2018/5746 K. sayılı ilamıyla; taraflar arasındaki ilişkinin tüketici işlemi olduğundan bahisle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiş, bozma ilamına karşı başvurulan karar düzeltme istemi sonucu yine Yargıtay 14. Hukuk Dairesi Başkanlığının 14.05.2019 tarihli ve 2018/5198 E., 2019/4334 K. sayılı ilamıyla karar düzeltme isteğinin reddine karar verilmiştir.
2. Mahkemenin 2019/646 E., 2021/792 K. sayılı kararıyla, davacı ile davalı ... A.Ş. arasındaki satış sözleşmesinin kararlaştırılan tarihte ifa edilmediği, ... Belediyesi ile ... A.Ş. arasında sözleşmenin 17.08.2011 tarihinde feshedilmesi neticesi ifasının da mümkün olmadığı, yüklenici ... A.Ş. tarafından, ... aleyhine Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/409 Esas sayılı dosyasıyla açılan davanın feshin iptali olmayıp feshin haksız olduğunun tespiti ile tazminat isteğine ilişkin olduğu, neticede Mahkemece 29.05.2013 tarihinde feshin haklı olduğundan bahisle davanın reddine karar verildiği, dolayısıyla gerek sözleşmenin ifasının imkansız hale gelmesi ve gerekse de davacının fesih talep etmekle menfi zararını isteyebileceği, yukarıda ifade edildiği üzere menfi zararın, alacaklının sözleşme yapılmasaydı uğramayacağı fiili zararlar ile yoksun kaldığı kâr’ı kapsadığı, bunun da sözleşme kapsamında ödenen bedel ile taşınmazın dava tarihindeki rayiç bedeli ile ödenen bedel arasındaki fark olduğu, Belediyenin sorumluluğunun güven sorumluluğu olduğu, TBK.m.51 uyarınca somut olayın özelliği ve hakkaniyet gereği Belediyenin kusuru daha hafif olduğundan Belediyenin sadece sözleşme kapsamında ödenen bedel yönünden sorumlu tutulması gerektiği, zarar yönünden yüklenici firmanın kusurlu olduğu dikkate alınarak zarardan sadece ... A.Ş.’nin sorumlu olduğu, emsal alınan ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulundan onaylanarak geçen dava dosyaları ve kararlarının da aynı şekilde olduğu, dava dilekçesiyle faiz isteğinde bulunulmadığı, faizin ıslah dilekçesi ile talep edildiği anlaşıldığından davanın kısmen kabul kısmen reddine, tapu iptali ve tescil yönünden
açılan davanın reddine, terditli bedel iadesi ve tazminat talebinin ıslah talebi doğrultusunda kısmen kabul kısmen reddine, 100.000,00 TL sözleşme bedelinin davalılardan müştereken ve müteselsilen, 73.000,00 TL zararın davalı ... A.Ş'den olmak üzere toplam 173.000,00 TL'nin ıslah tarihi olan 22.04.2021 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemlerin reddine, geç teslimden kaynaklı tazminat yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı, süresi içinde davacı ve davalı ... vekillerince temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Dairemizin 2022/2643 E., 2022/5063 K. sayılı ilamıyla, davacının tüm, davalı Belediyenin sair temyiz itirazları reddedilerek, taşınmazın ifanın imkansız olduğu tarih olan 17.08.2011 tarihi itibariyle taşınmazın rayiç değerine hükmedilmesi gerekirken dava tarihi itibariyle rayiç değerinin hesaplanarak karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğundan bahisle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
3. Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın kısmen kabul kısmen reddine, tapu iptali ve tescil yönünden açılan davanın reddine, terditli bedel iadesi ve tazminat talebinin ıslah talebi doğrultusunda kısmen kabul kısmen reddine, 100.000,00 TL sözleşme bedelinin davalılardan müştereken ve müteselsilen, 30.000,00 TL zararın davalı ... Boyacıoğlu İnşaat San. Tic. A.Ş.'den olmak üzere toplam 130.000,00 TL'nin ıslah tarihi olan 22.04.2021 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemlerin reddine, geç teslimden kaynaklı tazminat yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili, güven teorisi gereği her türlü sorumluluktan dolayı yükümlü olmadıklarını, satış bedelinin malzeme karşılığı verildiğini ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taşınmaz satımına ilişkin terditli tapu iptal tescil ve tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, 09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1. Mahkemenin, Yargıtayın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan Mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (Hukuk Genel Kurulunun 20/12/2013 tarihli ve 2013/23-131 E. 2013/1681 K. sayılı kararı).
2. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hakim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere, kararın bozmaya uygun olmasına, temyiz sebeplerine göre davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi gerekmektedir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanununa uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 440 ıncı maddesi gereğince kararın tebliginden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
09.01.2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.