"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TARİHİ : 22.11.2007
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Davacı tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; ... ilçesi, ... beldesi, orta alan mevkiinde 4 pafta 17 ada 8 parsel sayılı taşınmazın satışına ilişkin davalı ile anlaştıklarını, bu anlaşma kapsamında davalıya satış bedeli olarak banka aracılığı ile pound hesabı üzerinden 84.317,65 Euro ödeme yaptığını, taşınmazın tapuda satışının yapılabilmesi için ... ... Komutanlığı izninin tapu sicil müdürlüğüne gelmiş olmasına rağmen taşınmazın tapuda devrinin yapılmadığını, davalıya vekaletname vermesine rağmen taşınmazı adına tescil ettirmediğini, davalının sebepsiz zenginleştiğini ileri sürerek, 84.317,65 Euro'nun fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereği Devlet Bankalarının Euro ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; dava konusu taşınmazı 2005 yılında satın aldığını, davacı ile arasında herhangi yazılı bir arsa satış sözleşmesi bulunmadığı gibi, bu konuda bir ödemenin de olmadığını, davacının kendisinden borç aldığını, Tapu Müdürlüğüne taşınmazın satışı hususunda ... ... Komutanlığından izin için bir dilekçe vermediğini, banka dekont fotokopilerine göre yabancı para biriminin sterlin olduğunu, davanın ise euro para birimi üzerinden açıldığını, eğer bu dekontlara itibar edilirse kendisi adına 69.569,98 Euro gönderildiğini, diğer ödeme makbuzunun ...'a yapılan ödemeye ilişkin olduğunu, ...'ın ise bu davada taraf sıfatının olmadığını, dekontların geçerliliğinin tartışmalı olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 12.12.2013 tarihli ve 2007/500 E., 2013/667 K. sayılı kararıyla; davacının sunmuş olduğu noter taahhüdü, bunu doğrulayan ödemeye ilişkin banka dekontları, ödenen meblağın tapulu taşınmazın haricen satışına dair olduğu sonucuna varıldığı, davalının davacıya borç verdiğine dair beyanlarının miktar itibari ile tanık ile ispatı mümkün olmadığı, bunun hayatın olağan akışına aykırı olduğu, davalının teklif ettiği yeminin davacı tarafından yerine getirilmiş olması nedeni ile davanın 84.317,65 Euro'nun dava tarihi olan 22.11.2007 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereği Devlet Bankalarının Euro ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin kararına karşı, süresi içinde davalı temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 05.10.2017 tarihli ve 2016/10983 E., 2017/13493K. karar sayılı ilamıyla; davalının sair temyiz itirazlarının reddi ile ibraz edilen banka dekontlarından ve banka ekstresinden gönderilen paraların bır kısmının dava dışı olan ...'a gönderildiği, bir kısmının da davalı adına gönderildiği, davalının, davacıya ... Noterliğinden verdiği 31.08.2005 tarihli taahhütnamede "tapu ile sahibi bulunduğum ... ili, ... ilçesi, ... beldesi, ortaalan mevkiinde kain, 4 pafta, 17 ada, 8 parsel, 750 m², 45 m² yüzölçümlü arsa vasfındaki taşınmazımın tamamını alıcısı bulunan ... vatandaşı 1948 doğumlu ...'a (kendisinin belirleyeceği bir fiyata) tapudan devir edeceğimi başka bir ikinci veya üçüncü şahsa devir etmeyeceğimi, devir edeceğim taktirde de kendisinden yazılı izin alacağımı şimdiden beyan ve taahhüt ederim." şeklinde yazılmakla davalının davacıya taşınmazı devir edeceği ve bu amaçla adına gönderilen paraları tahsil ettiği, bu durumda mahkemece; banka dekontları ve banka kayıtları bilirkişi aracılığıyla detaylı incelenmek suretiyle davacının davalı adına gönderdiği para tespit edilerek, sonucuna göre tespit edilen miktar yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; havalenin bir ödeme vasıtası olduğu, bu karinenin aksini havaleyi gönderen şahsın ispat etmesi gerektiği, davalının savunmasında borcu kabul etmeyerek gerekçeli inkarda bulunduğu, davacının ise gönderdiği belgede ''Kalan parsel 8 satın alımı'' olarak belirttiği, davacının, davalı ile aralarındaki ilişkinin taşınmaz alım satımından kaynaklandığını ispatladığı bozma ilamı doğrultusunda davacının davalıya gönderdiği paranın tespit edildiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüyle; 69.569,98 Euro'nun dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4/a maddesi gereği Devlet Bankalarının Euro ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya dair talebin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B.Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 03.10.2022 tarihli ve 2022/5765 E., 2022/7224 K. sayılı ilamıyla; Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı, davacı karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davacı; ...'a ödeme yapılmasının davalı tarafça istendiğini, davalının kardeşi olan ... adına yapılan ödemenin davalı lehine yapıldığını, gönderilen banka dekontunda taşınmazın depozito bedeli olduğunun açıkça yer aldığını ve bu durumun davalının kabul beyanı ile de örtüştüğünü, davalının ilk oturumda dava konusu tüm bedeli aldığını ancak bu bedelin alacağının tahsiline dair olduğunu ileri sürdüğünü, bu durumda ispat yükünün davalıya geçmiş olduğunu belirterek, kararın bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında imzalanan harici satış sözleşmesi hükümlerinin yerine getirilmemesi nedeniyle ödenen bedelin sebepsiz zenginleşme hükümleri doğrultusunda iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. Türk Medeni Kanunu'nun 6 ncı ve 705 inci maddeleri.
2. Borçlar Kanunu'nun 61, 66 ve 213 üncü (TBK.'nın 237) maddeleri.
3. Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddesi.
4. Hukuk Genel Kurulunun 15.11.2000 tarihli ve 2000/13-1612 E., 2000/1704 K. sayılı ilamı.
3.Değerlendirme
Karar düzeltme yoluyla incelenen kararda, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle uyulmasına karar verilen bozma ilamına uygun olarak araştırma yapıldığı ve dosyadaki bilirkişi raporuna göre de davacının karar düzeltme talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacının karar düzeltme talebinin REDDİNE,
Aşağıda yazılı bakiye karar düzeltme harcı ile para cezasının karar düzeltme isteyene yükletilmesine,
10.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.