"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/276 E., 2022/643 K.
Taraflar arasındaki istirdat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin ticarethane grubu abonesi olduğu davalı şirket tarafından hakkında 17.10.2014 tarihli kaçak tutanağının tutulduğunu, akabinde 22.117,10 TL kaçak ile 6.797,70 TL kaçak ek tahakkuku düzenlendiğini, ancak davalı şirketin işleminin faraziyeye dayalı olduğunu, yapılan kaçak işlemi ve tahakkukların yönetmeliğe uygun olmadığını ileri sürerek; davalı tarafından tahakkuk ettirilen toplam 28.914,80 TL'nin bilirkişi tespiti yapılıp gerçek rakam belirleninceye kadar şimdilik 5.000,00 TL'si kadar borçlu olmadıklarının tespiti karar verilmesini talep etmiş, 22.12.2015 havale tarihli ıslah dilekçesi ve 17.02.2016 havale tarihli dilekçesiyle; davalı şirkete ödeme yapıldığından davaya istirdat davası olarak devam edileceğini, bu itibarla davalı tarafından tahakkuk ettirilen 18.941,90 TL' den 17.867,89 TL'nin istirdatını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının 17.04.2014 tarihinde yapılmış olduğu itiraz sonucunda 12.12.2014 tarihinde zabıt bedelinin iptal edildiğini, buna göre 4.413,10 TL kaçak ve 14.528,80 TL ek kaçak tahakkuk bedeli olmak üzere toplam 18.941,90 TL yeni fatura tahakkuk ettiğini, yapılan tahakkuk hesabında herhangi bir hata bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davacı vekili 22.12.2015 havale tarihli ıslah dilekçesi ve 17.02.2016 havale tarihli dilekçesi ile davalı şirkete ödeme yapıldığından davaya istirdat davası olarak devam edileceğini, bu itibarla 18.941,90 TL'nin 17.867,89 TL'sinin istirdatını talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece verilen 14.04.2016 tarihli ve 2015/113 E., 2016/192 K. sayılı kararla; davanın kısmen kabulü ile 17.867,89 TL'nin davalı taraftan alınarak davacıya verilmesine, davacı tarafın 1.074,01 TL yönünden borçlu olmadığının tespitine yönelik istemin reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece verilen 08.05.2018 tarihli ve 2016/15717 E., 2018/4825 K. sayılı ilamla; davalının sair temyiz itirazlarının reddine, karar verildikten sonra, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda kaçak tutanak tespit tarihinde yürürlükte olan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'ne göre doğru şekilde kaçak tüketim tahakkuku hesabı yapıldığı, ancak yine Yönetmeliğe göre hesaplanması gereken kaçak tüketim ek tahakkukun hesaplanmadığı, raporun bu yönü ile hükme esas almaya yeter nitelikte olmadığı, bu nedenle Mahkemece dosyanın önceki bilirkişi dışında üç kişiden oluşan uzman bilirkişi heyetine verilerek, davalını davacı taraftan isteyebileceği kaçak ek tahakkuk miktarının hesaplanması konusunda denetime elverişli rapor alınması, davalının tahsilini istemekte haklı olduğu alacak miktarının bu şekilde belirlenmesi gerektiği, yine hükme esas alınan bilirkişi raporunda Yargıtay kararlarına göre kayıp/kaçak, dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti ve iletim bedelleri yönünden de 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun 17 nci geçici 19 ile 20 nci maddelerinin, somut olaya etkisinin bulunup bulunmadığının da Mahkemece değerlendirilmesi gerektiğinden bahisle, karar bozulmuştur.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemece verilen 05.10.2021 tarihli ve 2018/457 E., 2021/247 K. sayılı kararla; üçüncü bilirkişi raporunun uzlaştırıcı nitelikte olması nedeniyle hükme esas alındığı, davacının sonuç olarak davalıdan 1.769,39 TL alacaklı olduğunun belirlendiği, davacı 14.528,80 TL kaçak tahakkuk bedeli ile 4.413,10 TL tutarındaki ek kaçak tahakkuk bedeli toplamı olan 18.941,90 TL ödeme yapmış ise de, bu ödemeyi yaparken ihtirazi kayıt koymadığı, davalı şirketten celp edilen bilgi belgelere göre de; elektrik bedelinin ödenmesi yolunda davacıya herhangi bir ihtarat yapılmadığı, elektriğinin kesileceği yönünde bir bildirim bulunulmadığı gibi elektriğininde kesilmediği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
2. Dairece verilen 16.05.2022 tarihli ve 2022/3660 E., 2022/4574 K. sayılı ilamla, bozma ilamı ile kaçak tüketim tahakkuku yönünden davacı lehine oluşan usuli müktesep hak gözetilerek, kaçak tüketim tahakkukunun yeniden hesaplanması yönünden hükme esas alınan 30.09.2020 tarihli son raporu düzenleyen bilirkişi heyetinden ek rapor alınması, alınacak raporda bozma öncesinde alınan raporda kaçak tüketim tahakkuku yönünden 24 gün, 13,20 kwh ve 8 saat üzerinden hesaplama ile 2534 kwh ile 1.031,41 TL’ye ulaşıldığı dikkate alınarak bu miktara kayıp/kaçak, dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti ve iletim bedellerinin eklenmesi gerektiğinin gözetilmesi, ek tahakkuk yönünden söz konusu rapordaki 3.385,65 TL’lik bedelin doğru olup bozma nedeni yapılmadığının da dikkate alınması, yine davacının haksız olarak ödediğini iddia ettiği kaçak tahakkuk ve ek tahakkuk bedelinin iadesini, ihtirazı kayıt ileri sürmemiş olsa bile, zamanaşımı süresi içinde isteyebileceği gerekçesiyle, karar bozulmuştur.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma öncesi bilirkişi kurulundan alınan ve hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre, 30.09.2020 tarihli 3 üncü bilirkişi kurulu raporunda kaçak tüketim tahakkuku olarak kabul edilen bedel yönünden yapılan özel daire incelemesinde bu hesaplamanın doğru şekilde yapıldığı ifadesinin bulunduğu ve bu yönden davacı lehine usuli müktesep hak oluştuğu, bilirkişi kurulunun 15.11.2022 tarihli ek raporunda bu hususu da dikkate alarak yapmış olduğu hesaplama sonucu davacının davalı tarafından tutulan 17.10.2014 tarihli tutanak için kaçak tüketim bedelinin 1.326,89 TL, ek kaçak tüketim bedelinin 3.385,65 TL olduğu, davalı tarafından davacıya 22.12.2014 son ödeme tarihli kaçak elektrik fatura tutarı olarak 14.528,80 TL ve ek kaçak tüketim fatura tutarı 4.413,10 TL olmak üzere toplam 18.941,90 TL tahakkuk yapıldığı, davacının davalıya yapmış olduğu toplam 16.171,84 TL ödediği, bu durumda davacının talep edebileceği istirdat miktarının 11.459,30 TL olduğu gerekçesiyle; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; kaçak elektrik tespit ve tahakkukunun mevzuata uygun olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki ek tüketim hesabının hatalı olduğunu ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, elektrik abonesi hakkında kaçak elektrik tüketimi yapıldığından bahisle tahakkuk ettirilen tutarlar nedeniyle borçlu bulunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı,
3. Değerlendirme
Mahkemece uyulan bozma ilamlarında belirtilen hukuki esaslar doğrultusunda karar tesis edildiği; bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin taraflarca ileri sürülen sebeplerin incelenmesinin artık mümkün olmadığı anlaşılmakla; davalının temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
29.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.