"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3514 E., 2022/2973 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Adana 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2022/624 E., 2022/742 K.
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili şirketin yapmış olduğu gözlem ve araştırmalar neticesinde 4009364788 nolu tesisatta sürekli olarak abonelik değişikliği yaşandığını ve fatura bedellerinin ödenmediğinin fark edildiğini, adresteki elektriğin abonelik başvurularında, önceki kullanıcının borcu yeni başvuru yapan kişiden istenmez kuralı gereği hiç kesilmediğini ve işletmenin faaliyetlerine kesintisiz olarak devam ettiğini, ancak davalı ... ve sonrasındaki tüm abonelerin müvekkili şirkete olan borçlarını ödemediklerini, dava konusu tesisatta sürekli yeni abonelik başvurusu yapılması ve kullanılan elektriğin bedelinin hiç ödenmemesi nedeniyle kullanıcıların fikir ve eylem birliği içerisinde organize olarak borçlardan kurtulmak için muvazaalı abonelikler yaptıklarını, kanuna karşı hile yoluna başvurduklarını ileri sürerek; davalıların abonelikte muvazaalı kullanım yaptıklarının ve davalı ...'in muvazaasının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılara tebligat yapılmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince tensiben verilen yukarıda tarih ile sayısı belirtilen kararla; davacının tespit davası açmada hukuki bir yararının bulunması gerektiği, dava dilekçesi içeriği ve dosya kapsamı itibariyle muvazaanın tespiti konusunun eda davası ile mahkemeye taşıma imkanı bulunduğu, eda davası açabilme durumu varken muvazanın tespitinin talep edilmesinde davacının hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle, dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; müvekkili şirket adına bu tespit davasının açılmasında korunmaya değer hukuki yararının mevcut olduğunu, borç ödemeden sürekli abonelik yapılarak zarara uğratıldığını, davalılara tebligat yapılmadan ve deliller toplanmadan eksik inceleme ile karar verildiğini, davalılar arasındaki muvazaalı ilişkinin tespiti gerekmekte olduğunu, davalılar muvazaalı işlemler ve muvazaalı abonelik başvuruları ile elektrik borcunu ödemekten kaçınmaya çalışmakta olduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı tarafın, davalıların elektrik enerjisini kullandığı 4009364788 tesisat numaralı aboneliklerde muvazaalı kullanım yaptıklarının ve davalı ...'in muvazaasının tespitine karar verilmesini talep etmiş ise de; aslında asıl niyetin 4009364788 tesisat numaralı aboneliklerde tüm abonelerin davacı şirkete olan borçlarını ödemedikleri iddiasıyla alacağının tahsilini sağlamak olup bunun alacak davası yoluyla talep edilmesi gerektiği, İlk Derece Mahkemesi kararının yerinde olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muvazaalı abonelik kurulduğunun tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 106 ve 114 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle davacı vekilinin dava dilekçesinde talep sonucunun tespite ilişkin olduğu, belirtilen tüketim borcuna ilişkin eda davası açılabilecekken tespit davası açılmasında hukuken korunmaya değer güncel bir yararının bulunmadığı anlaşılmakla, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.