"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 54. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/330 E., 2023/349 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 6. Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/750 E., 2020/13 K.
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı şirketin takip tarihinde müvekkiline ait benzin istasyonunun kiracısı olduğunu, davalının kira sözleşmesi uyarınca 31.03.2018 tarihli ve PRK2018000000463 seri nolu faturaya dayalı 606.850,40 TL kira borcunu ödememesi üzerine alacağın tahsili için başlatılan icra takibine haksız olarak itiraz ettiğini, taraflar arasında sözleşmenin sona erdiğine dair bir anlaşma olmadığını, kiralananın tahliye ve teslim de edilmediğini, davalının kiralanandaki faaliyetine bayisi olan ...Akaryakıt Dağıtım Oto San. ve Tic. Ltd. Şti. aracılığı ile devam ettiğini ileri sürerek; takibe vaki itirazın iptali ile müvekkili lehine icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davaya dayanak kira sözleşmesinin 02.01.2018 tarihinde kendiliğinden sona erdiğini, taraflar arasında davacının kira bedeli talep ettiği 2018 yılı için yürürlükte olan bir kira sözleşmesi bulunmadığını, davacı şirket ile dava dışı ...Akaryakıt Dağıtım Oto. San ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan 04.01.2018 tarihli protokol ile kira sözleşmesinin sona erdiğini, davacı şirketin davalı ... gayri kabili rücu ibra ettiğini, davaya konu taşınmazın zilyedinin ve kullanıcısının grup şirketi olan dava dışı ...Akaryakıt Dağıtım Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğunu, dava dışı ...Akaryakıt şirketine ürün tedarik etmesinin kendisine kiracılık sıfatı kazandırmayacağını savunarak; davanın reddini, müvekkili lehine tazminata karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında 28.08.2006 başlangıç tarihli kira sözleşmesi bulunduğu, uyuşmazlığın imzalanan protokoller çerçevesinde kira ilişkisinin devam edip etmediği noktasında toplandığı, imzalanan 01.10.2016 tarihli sözleşme ile 02.01.2018 tarihinde kira sözleşmesinin kendiliğinden sona ereceğinin kararlaştırıldığı, taraflar ve dava dışı ...Akaryakıt arasında imzalanan protokole göre taşınmazın dava dışı ...Akaryakıt Dağıtım şirketinin tasarrufunda olduğu, davalının kira bedeline ilişkin doğrudan davacı tarafından ibra edildiği, davalının taşınmazı 02.01.2018 tarihli bayilik anlaşması ve 04.01.2018 tarihli protokol ile dava dışı ...Akaryakıt Dağıtım Otomotiv Sanayi Ticaret Ltd. Şti.ye teslim ettiği, taraflar arasında kira ilişkisinin 02.01.2018 tarihinde sona erdiği, 04.01.2018 tarihli protokolle davalı ibra edilmesine rağmen takip başlatıldığı, davalının 2018 yılına ilişkin kira borcunun bulunmadığı gerekçesiyle; davanın ve şartları oluşmadığından kötü niyet tazminatı talebinin de reddine karar vermiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; kira sözleşmesinin 3.1 maddesinde, sözleşmenin tapuya şerh edildiği tarihten başlamak üzere 15 yıl süre ile akdedildiğinin kararlaştırıldığını, kira sözleşmesinin tapuya şerh edildiğini ancak davalının şerhin terkini ile ilgili herhangi bir işlem yapmadığını, davalının bayisinin 02.01.2018 tarihinden sonra taşınmazı kullanmaya devam ettiğini, bu hususun bilirkişi raporunda da belirtildiğini, davacı ile aralarında yapılan kira sözleşmesinin bayilik sözleşmesi ile bağlantılı olmadığını, kira sözleşmesinin tarafları ve koşullarının bayilik sözleşmesinden farklı olduğunu, bayi ile 5 yıllık sözleşme imzalanırken, davalı ile 15 yıllık sözleşme imzalandığını belirterek, kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir
2. Davalı vekili; kötü niyet tazminatının şartları oluşmadığına ilişkin kararın hukuka aykırı olduğunu belirterek, kararın kötü niyet tazminatının reddine ilişkin kısmının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasındaki ihtilafın 28.08.2006 tarihli kira sözleşmesinin devam edip etmediği ve takibe dayanak faturaya konu olan kira borcunun bulunup bulunmadığı noktalarında toplandığı, kira sözleşmesini davacının ispat etmesi, kira bedelinin ödendiği ve mecurun usulüne uygun anahtar teslimi yapılarak tahliye edildiğinin ispat yükünün kiracıda olduğu, 04.01.2018 tarihli protokol uyarınca 02.01.2018 tarihinde kira sözleşmesinin sona erdiği, taşınmazın dava dışı ...Akaryakıt şirketinin kullanımında olduğu, davalının 2018 yılından kira borcunun bulunmadığı, davalının kötü niyet tazminatına hak kazanabilmesi için davacının haksız ve kötü niyetli olması gerektiği, dosya kapsamında davacının kötü niyetli olarak değerlendirilemeyeceği gerekçesiyle, tarafların istinaf başvurularının ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kira alacağının tahsili talebiyle başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 67 nci maddesi.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye ve özellikle; davacı ve davalı şirketler arasında 28.08.2006 tarihli 15 yıl süreli 250.000 USD peşin kira bedeli ve her kira dönemi için peşin kira bedeline ek olarak 130.000 USD bedelli kira sözleşmesi bulunup devam etmekteyken, davacı şirket ile dava dışı ...Akaryakıt Dağıtım Oto San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan 28.08.2016 tarihli kira sözleşmesinin ikinci maddesinde davacı ile davalı şirket arasında 28.08.2006 tarihli kira sözleşmesinin 02.07.2017 tarihine kadar yürürlükte kalacağının düzenlenmesine, 02.01.2018 tarihli davalı şirket ile dava dışı ...Akaryakıt Dağıtım Oto San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan bayilik anlaşması doğrultusunda davacı şirket, davalı şirket ve dava dışı ...Akaryakıt Dağıtım Oto San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan 04.01.2018 tarihli protokolün 2.6. numaralı maddesinde protokolün tarafları arasındaki dikey ilişkinin 02.01.2018 tarihi itibariyle kendiliğinden sona ereceğinin kararlaştırılmasına, kiralananın dava dışı şirketin tasarrufunda olmasına, davalının takip konusu kira borcundan sorumlu tutulamayacağının anlaşılmasına ve davacının takibi başlatmakta kötü niyetli olmadığının belirlenmesine göre, davacı vekilinin temyiz nedenlerinin reddi ile kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.02.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.