"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2020/164 E., 2023/12 K.
Taraflar arasındaki alacak ( malın ayıplı olmasından kaynaklanan ) davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacılar vekili ile davalı...Motorlu Vasıtalar Tic. ve San. A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; davalı şirketten 18.07.2011 tarihinde satın aldıkları aracın ön takımından ve geri viteste ani fren yapıldığında arka kısmından ses gelmesi şikayetleri nedeniyle defalarca servise başvurulduğu halde sorunun çözülmediğini, birçok servis başvurusunda servis fişi düzenlenmediği gibi düzenlenen servis fişlerinin de yönetmeliğe aykırı düzenlendiğini ileri sürerek, ayıplı aracın iadesi ile fatura bedeli olan 203.362,30 TL'nin iade tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Mercedes Benz Türk A.Ş. vekili; araçta imalattan kaynaklı bir ayıp olmadığını, malın tüketiciye teslim tarihinden itibaren, garanti süresi içinde kalmak kaydıyla, bir yıl içerisinde en az dört defa veya imalatçı-üretici veya ithalatçı tarafından belirlenen garanti süresi içerisinde altı defa arızalanmasının yanı sıra, bu arızaların maldan yararlanamamayı sürekli kılması gerektiğini olayda bu koşulların oluşmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2. Davalı...Motorlu Vasıtalar Tic. ve San. A.Ş.; davaya cevap vermemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemenin (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) 19.03.2014 tarihli, 2013/245 E., 2014/9326 K. sayılı kararıyla; dava konusu araçta duyulan seslerin gizli ayıp olarak değerlendirilemeyeceği ve taşıtın kullanımına engel teşkil etmediği, bilirkişi raporunun da bu doğrultuda olduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Yargıtay (kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 06.04.2015 tarihli 2014/21264 E., 2015/10667 K. sayılı ilamıyla; dava konusu araçtaki şikayetlere ilişkin olarak davacılar tarafından onarım hakkı kullanılarak 6 kez servise başvurulmasına ve davalının mevcut servis kayıtları ile 29.06.2013 tarihli davacılara yapılan bildirim yazısında sorunu kabul etmesine rağmen onarım hakkının kullanılması kapsamında gerçekleştirilen servis işlemleri ile sorunun giderilmediği, dava tarihi itibariyle dava konusu davacıların şikayetine ilişkin sorunların halen devam ettiği, her ne kadar bilirkişi raporunda aracın ön takımından gelen sesin aracın kullanımına engel teşkil etmediği belirtilmiş ise de davacıların sıfır km araç satın almasına rağmen araçtan ses gelme yönündeki arızanın yetkili servis tarafından halen giderilemediği, bu durumun davacıların satın aldığı aracın niteliği ve sınıfı da gözetildiğinde aracın konforunu ve araçtan sağlıklı şekilde yararlanmayı etkilediği göz önünde bulundurularak gizli ayıplı olan aracın iadesi ile bedelinin tahsiline karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile bu yöndeki talebin kabul edilmemesinin usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle, kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 26.04.2018 tarih, 2017/136 E., 2018/274 K. sayılı kararıyla; davacılar tarafından dava konusu aracın yargılama aşamasında dava dışı 3 üncü kişiye satıldığı, davacıların ilk başta açıkça bedel iadesine ilişkin talepte bulunduğu, aracın satışından sonra talebini ıslah ederek bedel indirimine hasrettiği ancak bozma ilamından sonra bu ıslahın yapıldığı, bozmadan sonra ıslah yapmanın mümkün olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
2. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili ile davalı...Motorlu Vasıtalar Tic. ve San. A.Ş. davalı vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
3. Yargıtay (kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 23.12.2019 tarih, 2019/4869 E., 2019/12921 K. sayılı ilamıyla; davacı tarafın ayıp sebebiyle bedel iadesini talep ettiği, yargılama sırasında da dava konusu aracı başkasına satarak ve ayıp oranında bedel indirimi olarak devam edilmesini istediği, davacıların bu talebinin ıslah olarak değerlendirilemeyeceği, bu durumda, davacıların malı ayıp nedeniyle eksik bedel ile sattığı kabul edilerek, Mahkemece, gerekli araştırma ve inceleme yapılarak, gerektiğinde bilirkişilerden rapor alınarak, ayıp nedeniyle satıma konu aracın değerinde azalma olup olmadığı, var ise ne miktarda azalma olduğu tespit ettirilerek hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerektiği belirterek, kararın bozulmasına karar verilmiştir.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; aracın satın alındıktan sonra ön takımından ses geldiği, yetkili servis tarafından sorunun giderilemediği ve sıfır alınan aracın ön takımından sürekli ses gelmesinin ayıp teşkil ettiği anlaşıldığından tüketicinin satış bedelinden indirim seçimlik hakkını kullanabileceği, aracın satış bedelinin 203.362,30 TL olduğu, bilirkişi raporunda aracın ayıplı hali ile rayiç bedelinin 178.750,00 TL olacağının belirtildiği, bu iki bedel arasındaki fark bedelden indirim olarak değerlendirildiği, davacıların ıslah dilekçesinde bedelden indirim talebini 18.000,00 TL olarak belirlediğinden bu miktar üzerinden davanın kabulüne karar verildiği, davacıların davasını satış bedelinden indirim seçimlik hakkına yönelttiği anlaşıldığından davalı Mercedes Benz A.Ş.'ye karşı açılmış olan davanın reddine karar verildiği gerekçesiyle, 18.000,00 TL'nin davalı...Motorlu Vasıtalar Ticaret ve Sanayi A.Ş.'den alınarak davacıya ödenmesine, davalı Mercedes Benz A.Ş.'ye karşı açılmış olan davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili davalı...Motorlu Vasıtalar Ticaret ve Sanayi A.Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacılar vekili; davanın açıldığı 06.06.2013 tarihi itibariyle bedel tenzilinden ithalatçı ile satıcının müteselsil sorumluluğu olması gerektiğini, ithalatçının bedel tenzilinden sorumsuzluğunun 28.05.2014 tarihli düzenleme ile getirilmiş olması nedeniyle, dava açılış tarihi itibariyle bedel tenzilinden de davalı olan Mercedes Benz Şirketi açısından da davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirterek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili; dava konusu aracı davacının çok daha yüksek bir bedelle sattığını bu nedenle davacı yanın ayıplı olduğunu iddia ettiği aracı 3. kişiye satarken herhangi bir zarara uğramadığını, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunun hatalı ve eksik olduğunu, bilirkişi raporunda davaya konu aracın ayıplı olduğundan bahisle rayiç fiyatın altında satıldığı saptanmışsa da yapılan değer kaybı tespitinin Yargıtay içtihatları uyarınca benimsenen nispi metod yöntemine uygun olmadığını, olay tarihi dikkate alındığında 4077 sayılı Kanunun uygulanması gerektiğini ve kanunun 4 üncü maddesi gereğince satıcı ve ithalatçının müteselsilen sorumlu olduğunu belirterek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalılar tarafından üretilen ve satışı yapılan aracın ayıplı olduğu iddiasına dayalı olarak davaya konu aracın iadesi ile bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’un 4 üncü maddesi
2. 6502 sayılı kanunun geçici 2 nci maddesi,
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan kararın, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyulan bozma ilamında belirtilen hukuki esaslar gözetilerek verilmiş olmasına, bedel indirimi tutarının nispi metod yöntemine uygun olarak hesaplama yapılmasına ve Mahkemece talep gözetilerek hüküm verildiğinin anlaşılmasına göre de davalı...A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2. 6502 sayılı Kanunun Geçici 1/2 maddesinde, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki tüketici işlemlerine, bunların hukuken bağlayıcı olup olmadıklarına ve sonuçlarına bakılmaksızın, bu işlemler hangi kanun yürürlükte iken gerçekleşmiş ise kural olarak o kanun hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüştür. Eldeki davada, davanın açıldığı tarih itibari ile 4077 sayılı Kanunun yürürlükte olduğu anlaşıldığından Mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde 4077 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması gerekmektedir. Kanunun 4/2 maddesinde satın aldığı malda ayıbın ortaya çıkması hâlinde alıcının seçimlik haklarının nelerden ibaret olduğu belirtilmiş olup, tüketici bu durumda; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Söz konusu seçimlik haklar yönünden, satıcı tüketicinin talebini yerine getirmekle yükümlüdür. Maddenin üçüncü fıkrası hükmüne göre; satıcı ile birlikte imalatçı-üretici, bayi, acente, ithalatçı, ayıplı maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarından dolayı müteselsilen sorumludur. Hal böyle olunca her iki davalının da alacaktan sorumlu olduğu kabul edilerek karar verilmesi gerekirken davalılardan Mercedes Benz A.Ş. yönünden davanın reddine karar verilmiş olması hatalı olup davacılar vekili ile davalı...A.Ş. vekilinin bu hususa ilişkin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün bu nedenle bozulmasına karar verilmesini gerektirmiştir.
IV. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine,
6100 sayılı Kanun'un Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
05.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.