Logo

3. Hukuk Dairesi2023/3218 E. 2023/2359 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davalı elektrik şirketi çalışanı tarafından tahsil edilip zimmete geçirilen fatura bedelinin davacıdan tekrar talep edilmesi üzerine, davacının borcunun olmadığının tespiti istemidir.

Gerekçe ve Sonuç: Davalının, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 116. maddesi uyarınca, yardımcı kişilerinin (çalışanlarının) borçlunun ifasını engelleyecek şekildeki eylemlerinden sorumlu olduğu gözetilerek, davacının fatura bedelini ödediğinin tespit edilmesi nedeniyle yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2014/352 E., 2015/358 K.

Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kabulüne karar verilmistir.

Mahkeme kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz sartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip geregi düsünüldü:

I. DAVA

Davacı; davalı elektrik şirketinin abonesi olduğunu, 27.04.2009 tarihinde tahakkuk eden elektrik faturasını davalının İşletme Şefliğinde görevli ... G. tarafından düzenlenen tahsilat belgesi karşılığında 3.344,42 TL olarak ödediğini, ödeme yaptığı fatura tutarının faizi ile birlikte tekrar istenildiğini, daha sonra görevlinin ödediği bedeli şirket hesabına aktarmadığın ve zimmetine geçirdiğini öğrendiğini, kendisinin sorumluluğunun bulunmadığını ileri sürerek; mükerrer tahakkuk ettirilen faturadan dolayı borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı; Karkamış İşletme Şefliğinde yaşanan olaylara ilişkin ceza yargılaması bulunduğunu, müfettişlerce de inceleme yürütüldüğünü, ödeme karşılığı verilen makbuzların ibraz edilmesi gerektiğini, faturalandırma işleminin yasal olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, davacının davalı elektrik şirketine borcunu ödediği, ödemeye ilişkin makbuzunun bulunduğu, makbuzun Abone-Net sistemi dışında hazırlanmasına davacının müdahale etmesinin mümkün olmadığı, ödemenin davalı şirket kayıtlarında görülmemesinin davacının kusurundan kaynaklanmadığı, davalı şirket personeli tarafından gerçekleştirilen ve disiplin soruşturmasına konu edilen eylemlerinden davacının sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle; davanın kabulü ile son ödeme tarihi 10.10.2005 son ödeme tarihli faturanın davacı tarafından 27.04.2009 tarihinde ödenmiş olduğunun tespitine, davacı aleyhine tahakkuk ettirilen 5.300,45 TL güncel borcun iptaline karar verilmiştir.

IV. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuran

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı; ödeme miktarının da araştırılması ve ödemeye ilişkin makbuzların ibraz edilmesi gerektiği yönündeki iddialarının değerlendirilmediğini ve ceza dosyasının incelenmediğini, sadece beyan ile yetinildiğini ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık; davalı elektrik şirketi tarafından tahakkuk ettirilen fatura bedelinin ödenmesine karşın görevli tarafından sisteme aktarılmaması nedeniyle yeniden tahakkuk ettirilen fatura bedeline yönelik menfi tespit istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 116 ncı maddesinin birinci fıkrasına göre; "Borçlu, borcun ifasını veya bir borç ilişkisinden ... hakkın kullanılmasını, birlikte yaşadığı kişiler ya da yanında çalışanlar gibi yardımcılarına kanuna uygun surette bırakmış olsa bile, onların işi yürüttükleri sırada diğer tarafa verdikleri zararı gidermekle yükümlüdür.".

3. Değerlendirme

Mahkemece; davacının tahakkuk eden fatura miktarını makbuz karşılığı ödediğinin, davalı çalışanlarının kesinleşen ceza mahkemesi kararıyla sahte tahsilat makbuzu düzenleyerek tahsil ettikleri fatura bedellerini zimmetine geçirme eylemi nedeniyle cezalandırıldıklarının, yapılan ödemenin sistemde yer almamasından davacının sorumluluğunun bulunmadığının, eş söyleyişle yukarıda yer verilen kanun hükmü uyarınca davalı şirketin çalışanlarının eyleminden sorumlu olduğunun belirlenmiş olmasına göre, davalının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.

V. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Temyiz olunan Mahkeme kararının 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,

21.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.