"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; davalının istinaf başvurusunun reddine, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili ile katılma yolu ile davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; müvekkillerinden ...'in eşi, diğerlerinin babası olan ...'ın 30.01.2013 tarihinde davalı şirkette meydana gelen büyük bir patlama sonucu hayatını kaybettiğini, kazada bir çok kişinin öldüğünü ve yaralandığını, müvekkillerinin maddi ve manevi desteği olan ...'ın elektrik, elektronik ve otomasyon işi ile uğraştığını, davalı şirket ile herhangi bir iş akdinin olmadığını, tehlikeli işletme kapsamında faaliyet gösteren davalı şirketin desteklerinin ölümü nedeni ile müvekkillerinin uğradığı zararı karşılamakla yükümlü olduğunu ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, müvekkillerinden ... için 100,00 TL maddi ve 50,000,00 TL Manevi, diğerleri için ayrı ayrı 100,00'er TL maddi ve 25.000,00'er TL manevi tazminatının ve davacılardan ... için 50.000,00 TL tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı şirketten tahsiline karar verilmesini talep etmiş; 31.08.2020 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 354.036,51 TL'ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; dava konusu kazanın ... Mühendislik Ltd. Şti. nin müvekkiline ait işyerinde meydana geldiğini, müteveffa ...'ın dava dışı ... şirketinin bir işçisi olmadığını, o gün arkadaşı ile oraya geldiğini, bu bağlamda müvekkilinin sorumluluğunun olmadığını, kusur oranlarına da itirazlarının olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; olayla ilgili olarak Gaziantep 1. Asliye Ticaret dosyasının 2013/306 D. İş sayılı dosyası üzerinden alınan raporda davalı şirketin %30 oranında kusurlu olduğunun tespit edildiği, yine olayla ilgili Gaziantep 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 2013/94 Esas sayılı dosyası üzerinden alınan raporda; dava dışı Pol-Gaz Mühendislik şirketinin %100 kusurlu, davalı şirketin kusurunun olmadığının tespit edildiği, eldeki dosyada alınan raporda ise dava dışı ... şirketinin %75, davalı şirketin ise %25 oranında kusurlu olduğunun tespit edildiği gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile davacılardan ... için toplam 90.387,66 TL maddi tazminatın 100,00 TL' sinin olay tarihinden, 90.287,66 TL sinin ıslah tarihinden, ... için toplam 1.073,65 TL maddi tazminatın 100,00 TL'sinin olay tarihinden, 973,65 TL'sinin ıslah tarihinden, Betül için toplam 2.673,11 TL maddi tazminatın 100,00 TL' sinin olay tarihinden 2.573,11 TL sinin ıslah tarihinden, Büşra için toplam 5.646,15 TL maddi tazminatın 100 TL 'sinin olay tarihinden 5.546,15 TL sinin ıslah tarihinden, M. ... için toplam 21.934,14 TL maddi tazminatın 100,00 TL sinin olay tarihinden, 21.834.14 TL'sinin tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, davacılardan ... için 10.000,00 TL, ... için 5.000,00 TL, Betül için 5.000,00 TL, Büşra için 5.000,00 TL, M. ... için 5.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacılar vekili; davalı şirketin tehlikeli işletme sahibi olması nedeniyle meydana gelen olaydan kusursuz sorumlu olduğunu, kusura göre tazminata hükmedilemeyeceğini, maddi tazminatın ikinci ek rapora göre takdir edilmesi gerektiğini, murisin patlama nedeniyle, feci şekilde can verdiğini, bu nedenle verilen manevi tazminatın çok düşük olduğunu, olay nedeniyle ceza soruşturmasında davalının kusurunun varlığının Yargıtay bozma ilamı ile ortaya çıktığını ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili; ölenin işyerinde çalışan olmadığını, arkadaşının yanına geldiğini, raporların yetersiz olduğunu, kusuru kabul etmediklerini, kazada yaralanan ve ölen bir kısım işçiler tarafından açılan Gaziantep 5. İş mahkemesinde kusursuz olduklarının belirlendiğini, müvekkillerinin eylemi ile oluşan zarar arasında illiyet bağının olmadığını, tazminat raporunda eşin evlenme şansı indirimi yapılmadığını, manevi tazminatın red olunan kısım yönünden lehlerine vekalet ücretinin ilgisiz birine verildiğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı üst işverenin işyerinde oluşan patlama sonucu davacıların murisi ...'nın vefat ettiği, soruşturma dosyası, ağır ceza dosyası, ticaret mahkemesi ve iş mahkemesi dosyalarında alınan kusuru raporları ile bu dosyada alınan kusur raporlarına göre davalının kusurlu olduğunun sabit olduğu, ölenin herhangi bir kusuru tespit edilmediğinden tazminat miktarından kusur indirimi yapılamayacağı, tazminatın % 100 kusura göre hesap edilmesi gerektiği, Mahkemece davalının % 25 kusuruna göre maddi tazminata karar verilmesinin hatalı olduğu, davacı eşin rapor tarihi itibariyle 45 yaşında olduğu, 18 yaşından küçük 4 çocuğu bulunduğundan ve halen evlenmemiş olması nedeniyle evlenme ihtimalinin kalmadığı, buna göre evlenme şansı indirimi yapılamayacağı, oluşan zarardan davalı üst işverenin denetim ve gözetim yükümlülüğünü yerine getirmemesi ve oluşan zarar ile eylemi arasındaki illiyet bağının kesildiğini ispat edememesi nedeniyle sorumlu olacağı, olayın meydana geliş şekli, ölenin kusurunun bulunmaması, davalının kusuru, tarafların sosyal ekonomik durumu birlikte değerlendirildiğinde Mahkemece takdir edilen manevi tazminatların az olduğu, haksız fiillerde faizin haksız fiilin işlendiği tarihten itibaren işletilmesi gerektiği, Mahkemece yasal faizin ıslah edilen miktar yönünden ıslah tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi hatalı ise de davacılar vekilinin faiz yönünden istinaf yoluna açıkça başvurmadığı, davalı lehine usuli kazanılmış hak oluşacağından yasal faizin ıslah edilen miktar üzerinden ıslah tarihinden itibaren işletilmesi yönünde karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle; davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını, yeniden davanın kabulü ile davacılardan ...'nin toplam 228.728,36 TL maddi tazminatın 100,00 TL'sinin olay tarihinden, 228.628,36 TL'sinin ıslah tarihinden, ... için toplam 4.294,59 TL maddi tazminatın 100,00 TL'sinin olay tarihinden, 4.194,59 TL'sinin ıslah tarihinden, Betül için toplam 10.692,42 TL maddi tazminatın 100,00 TL'sinin olay tarihinden, 10.592,42 TL'sinin ıslah tarihinden, Büşra için toplam 22.584,59 TL maddi tazminatın 100,00 TL'sinin olay tarihinden, 22.484,59 TL'sinin ıslah tarihinden, M. ... için toplam 87.736,55 TL maddi tazminatın 100,00 TL'sinin olay tarihinden, 87.636,55 TL'sinin ıslah tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, davacı ... için 50.000,00 TL, ..., Betül, Büşra ve M. ... için 25.000,00'er TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili ile katılma yolu ile davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar etmiş, ayrıca olayın oluşumunda asli kusurlu olan Emrah Özboya'nın ya da mirasçılarının davaya dahil edilmesi ve bu kapsamda rapor alınması gerekirken buna ilişkin itirazlarının değerlendirilmediğini, Bölge Adliye Mahkemesince hükmedilen manevi tazminatların fahiş olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasını istemiştir.
2. Katılma yolu ile davacılar vekili; maddi ve manevi tazminatlara olay tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek, kararın düzeltilerek onanmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, önemli ölçüde tehlike arzeden işletmenin faaliyeti sırasında meydana gelen ölüm nedeniyle tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 61 ve 71 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; belirtilen gerekçeye, özellikle davalı şirket hakkında müteselsil sorumluluğa ilişkin 6098 sayılı Kanun'un 61 inci maddesinin uygulanmasının yerinde bulunmasına göre davalı vekili ile katılma yolu ile davacılar vekilinin temyiz itirazlarının ayrı ayrı reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harçlarının temyiz edenlere yükletilmesine,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,09.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.