"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/678 E., 2022/2143 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 2. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2018/536 E., 2019/479 K.
Taraflar arasındaki sözleşmeden dönme ve bedel iadesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin ve davalı ........,Yapı İnş. A.Ş. vekilinin başvurularının esastan reddine, davalı ......, Türk Katılım A.Ş. vekilinin başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Albaraka Türk Katılım A.Ş. vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 27.02.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir
Belli edilen günde gelen davacı vekili Avukat ...'nın sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili ile davalılardan ......., Yapı arasında 18.10.2016 tarihli Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi imzalandığını ve sözleşmeye konu bağımsız bölüm için de toplam 400.000,00 TL’lik ödeme yapıldığını, bu tutarın 170.000,00 TL’si üç seferde ve nakit olarak, 230.000,00 TL’si de diğer davalı ........, Türk Katılım Bankası’nın ........, Şubesi’nden alınan konut kredisi ile ödendiğini, sözleşmeye konu konut projesinde kayda değer bir ilerleme olmadığını, firmanın ekonomik sıkıntıda olup, inşaat faaliyetlerinin durdurulduğunu ve ne zaman başlayacağının ise belirsiz olduğunu, gelinen durum üzerine müvekkilce her iki davalıya da ihtarname gönderilerek sözleşmelerin feshedildiğinin bildirildiğini ve müteahhit firmaya ödenen bedelin iadesinin talep edildiğini, ihtarname ile verilen süre içerisinde ödeme yapılmadığını, anılan kredi bağlı kredi niteliğinde olup teslim edilmeyen taşınmaz sebebiyle sözleşmeden dönülmesi halinde, davalı bankanın da sorumlu olacağının yasada açıkça belirtildiğini beyan ederek; 14.10.2016 tarihli Konut Finansmanı Sözleşmesi sebebiyle Mayıs 2018 ve devamı taksitler yönünden müvekkilinin davalı bankaya hiçbir borcu bulunmadığının tespitine, 233.453,28 TL’nin; 2.000,00 TL’sine 29.09.2016 tarihinden, 123.000,00 TL’sine 30.09.2016 tarihinden, 45.000,00 TL’sine 04.10.2016 tarihinden, 1.150,00 TL’sine 18.10.2016 tarihinden ve bakiye 62.303,28 TL için ise bankaya ödenen her bir kredi taksitinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş. vekili; davacıya kendisinin bulduğu ve belirlediği bir taşınmazın alımı ile ilgili olarak davacının talebi üzerine müvekkil banka tarafından sadece konut finansmanı sağlanmış olup; herhangi bir iddia/talepten müvekkil bankanın sorumlu tutulamayacağını, davanın müvekkil banka yönünden husumet yokluğundan reddedilmesi gerektiğini, müvekkili bankanın kullandırmış olduğu krediyi dava konusu taşınmaza hasretmediğini, davacı tarafından alınacak herhangi bir konut için kredinin kullandırıldığının açık olduğunu, kredinin bağlı kredi niteliğinde olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2.Davalı Selimoğlu Gayrimenkul Proje Geliştirme A.Ş. vekili; projenin inşaatına başlandığını, projenin gecikme sebebinin ekonomik kriz ve mücbir sebep olduğunu, sözleşmenin 4.maddesi gereği davacının yükümlülüğünü yerine getirmediğini, alıcının ücretin tamamını ödemediğini, ödemiş olduğu senetlerin de bedelsiz kaldığını, projenin yapım aşamasında olması ve davacı tarafa vaat edilen yapım süresi dolmadığndan davanın ikame edilmesinin hukuka aykırı olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının dava konusu taşınmazı satın almak için davalı .......,Türk Katılım Bankası A.Ş.'den 21/07/2016 tarihinde bağlı kredi kullandığı, davacının davalı şirkete toplam 170.000,00 TL ve diğer davalı bankaya toplam 64.439,84 TL ödeme yaptığı, davalının sözleşme ile üstlendiği edimini yerine getirmediği, anahtar teslim tarihi olarak belirlenen tarihte taşınmazı davacıya teslim borcunu yerine getirmediği gibi davalının, sözleşme kapsamında tahsil ettiği bedeller ile davacı aleyhine sebepsiz zenginleştiği, bu nedenle davacının sözleşmeden dönme ve ödediği paranın iadesini istemekte haklı olduğu gerekçesiyle; davanın kabulü ile; davacı ile davalı banka arasında imzalanan 14/10/2016 tarihli Konut Finansmanı Sözleşmesi nedeniyle davacının davalı bankaya borçlu olmadığının tespitine, davacı tarafından yapılan toplam ödeme miktarı 233.453,28 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili; yapılan ödemelere ödeme tarihinden itibaren ticari faiz uygulanması gerekirken dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasının doğru olmadığını beyan ederek istinaf talebinde bulunmuştur.
2.Davalı Selimoğlu Yapı İnşaat Ticaret A.Ş. vekili; davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabul kararı verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle istinaf talebinde bulunmuştur.
3.Davalı ......, Türk Katılım Bankası A.Ş. vekili; davacının kullandığı kredinin bağlı kredi olmadığını, sorumluluklarının bulunmadığını, dosya içerisinde davacı tarafından 2.000,00-TL'nin ödendiğini gösterir hiçbir dekont, ödeme belgesi yer almadığını, satıcı tarafından bağlı kredi kullandıran konut finansmanı kuruluşuna iade yapılmaz ise bağlı kredi kullandıran konut finansmanı kuruluşun yapacağı hiçbir şey olmayacağını ve bu hususun mahkemece dikkate alınmadığını, dava konusu somut olayda bir bağlı kredi ilişkisi söz konusu olmadığı için esasen müvekkil bankanın zaten herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, aksi kanaatte olunması halinde davacıya kullandırılan kredi miktarı ile sınırlı olarak sorumluluklarına karar verilmesi gerekirken davacının yaptığı ödeme miktarı ile sorumluluklarına karar verilmesinin doğru olmadığını, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Davacı ve davalılardan ......., Yapı İnşaat Ticaret A.Ş.nin istinaf sebeplerinin incelenmesinde, hükme esas alınan bilirkişi raporunun taraf, mahkeme ve istinaf kanun yolu denetimine olanak sağlayacak şekilde düzenlenip, hükme esas alınmaya yeterli olduğu, dava konusu olayda davacı, dava konusu alacağının ödenmesi için dava tarihinden önce davalıları temerrüde düşürmediğinden dava tarihinden itibaren uygulanan faizin doğru olduğu, mahkemece verilen kararın yerinde bulunduğu anlaşılmakla davacı ve davalılardan .......,Yapı İnşaat Ticaret A.Ş.nin istinaf itirazları yerinde görülmediğinden istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerektiği,
Davalılardan Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş.nin istinaf sebeplerinin incelenmesinde; somut uyuşmazlıkta, mahkemenin de kabulünde olduğu üzere, davalı yüklenici şirketten konut satın alan davacıya diğer davalı banka tarafından kullandırılan kredinin niteliği itibariyle bağlı kredi olduğu, hal böyle olunca, davalı bankanın da söz konusu alacak miktarından kullandırılan kredi miktarı ile sınırlı olmak üzere sorumlu olduğu, o halde mahkemece belirlenen miktar yönünden davalı bankanın sorumluluğunun kullandırdığı kredi miktarı ile sınırlı olduğuna hükümde yer verilmesi gerekirken, diğer davalı şirket ile birlikte borcun tamamından sorumlu tutulmasına karar verilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı bulunduğu gerekçesiyle; davalılardan Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş.nin istinaf taleplerinin kısmen kabulü ile; İstanbul Anadolu 2. Tüketici Mahkemesi 10.12.2019 tarih, 2018/536 Esas, 2019/479 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, davacının davasının kabulü ile; davacı ile davalı yüklenici arasında imzalanan 18.10.2016 tarihli gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile davalı banka arasında yapılan 14.10.2016 tarihli Konut Finansmanı Sözleşmesinin iptaline, sözleşme nedeniyle davacının davalı bankaya borçlu olmadığının tespitine, davacı ve davalılardan Selimoğlu Yapı İnşaat Tic. AŞ arasında yapılan 18/10/2016 tarihli satış sözleşmesinin iptali ile, davacı tarafından yapılan toplam ödeme miktarı 233.453,28 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ( davalı bankanın sorumluluğunun kullandırdığı kredi tutarı ile sınırlı olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Albaraka Türk Katılım A.Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş. vekili: istinaf başvuru dilekçesinde yer alan beyanlarını tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı ile davalılardan Selimoğlu Yapı İnş. Tic. A.Ş. arasında düzenlenen Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi kapsamında davalının belirlenen tarihte sözleşme konusu taşınmazı davacıya teslimi mümkün olmadığından bahisle açılan sözleşmeden dönme ve akabinde ödenen bedelin iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'un ''Bağlı krediler'' başlıklı 30 uncu maddesi.
2. 6502 sayılı Kanun'un ön ödemeli konut satış sözleşmelerinde şekil şartını düzenleyen 41 inci maddesi.
3.Değerlendirme
Davacı/alıcı ... ile davalı/satıcı Selimoğlu Yapı İnş. A.Ş. arasında İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, Merdivenköy Mahallesi, 3419 Ada, 1 nolu parselde yapılacak "Brooklyn Life Projesi" 22.Kat, 419 bağımsız bölüm nolu taşınmazın %1 KDV dahil 404.000.-TL bedelle satışı konusunda Beyoğlu 13. Noterliğinde 18.10.2016 tarihli düzenleme şeklinde "Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi" imzalandığı, satış vaadi sözleşmesinin 5.01 maddesinde yapımı taahhüt edilen bağımsız bölümün, teknik şartnameye uygun olarak satıcı tarafından inşa edilip, inşaat yapı ruhsatı alınmasından itibaren, 24 ay içerisinde alıcıya "anahtar teslimi" olarak teslim edileceğinin belirtildiği, yapı ruhsatının 24.06.2016 tarihinde onaylandığı, 06.02.2019 tarihinde mahallinde yapılan keşif sonucu düzenlenen raporda; inşaatın halen temel aşamasında olduğu, inşaat faaliyetinin durdurulmuş olduğu, davalının sözleşmeden doğan edimini yerine getirmediğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş. ile garantör Selimoğlu Yapı İnş. Tic. A.Ş. arasında İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, 3419 Ada, 1 nolu parselde (Brooklyn Life) kayıtlı ana taşınmaz üzerinde garantör tarafından inşa edilecek taşınmazlardan bağımsız bölüm satın alacak gerçek veya tüzel kişilerin taşınmaz satış/alış bedelinin bir kısmı için Banka'dan kredi talep etmesi halinde, kredi tahsis ve kullandırım koşullarının, Garantör ile Banka arasındaki ilişkilerin ve tarafların hak, sorumluluk ve yükümlülüklerinin belirlenmesi amacıyla 21.07.2016 tarihli sözleşme imzalanmıştır.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre; davacı ile davalılardan Selimoğlu Yapı İnş. A.Ş. arasında imzalanan düzenleme şeklinde ön ödemeli konut satış sözleşmesinin yukarıda yer verilen hukuk kuralları gereği geçerli bir sözleşme olduğu, yine........, Türk Katılım Bankası A.Ş. ile garantör .......,Yapı İnş. A.Ş. arasında imzalanan 21.07.2016 tarihli sözleşme doğrultusunda davacı ile davalı banka arasında imzalanan konut finansmanı sözleşmesinin bağlı kredi niteliğinde olduğu, bağlı kredilerde, mal veya hizmet hiç ya da gereği gibi teslim veya ifa edilmez ise satıcı, sağlayıcı ve kredi verenin, tüketicinin satış sözleşmesinden dönme veya bedelden indirim hakkını kullanması hâlinde müteselsilen sorumlu olacağı, davalı bankanın ödemeye ilişkin belge sunulmadığını iddia ettiği 2.000,00 TL'nin satış formunda kaparo olarak alındığının yazılı olduğu anlaşılmakla davalı ......., Türk Katılım Bankası A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
17.100,00 TL vekalet ücretinin davalı ......., Türk Katılım Bankası A.Ş.'den alınarak davacıya verilmesine,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.