"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki ehliyetsizlik hukuki sebebine dayalı sözleşmenin geçersizliğinin tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince sözleşme mutlak butlanla ortada olmadığı için, karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusu kabul edilerek kararın kaldırılmasına, davalı TOKİ Başkanlığı aleyhine açılan davanın husumet yokluğundan reddine ve davalı ... aleyhine açılan davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; davacıların babası olan muris Mevlüt Cengiz'in vefat ettiğini, vefatından önce taşınmazının kentsel dönüşüm amacı ile kamulaştırılarak karşılığında iki daire verildiğini, murisin dairelerden birini eşi olan davalı ...'e devir sözleşmesi ile devrettiğini, devrin geçersiz olduğunu zira murisin akli dengesinin yerinde olmadığını ileri sürerek sözleşmenin geçersizliğinin tespitine ve iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı TOKİ vekili; idarenin yaptığı işlemlerin usul ve yasaya uygun olduğunu, mahkeme aksi kanatte ise sözleşme yetkisi olan Halk Bank Ilgın Şubesinin sorumlu olmadığını, sözleşme yapılan kişilere ilişkin sağlık raporu ve benzeri belgeleri incelemek ve araştırma yetkisinin Halk Bankasında bulunduğunu, Halk Bankasını ihbar ettiklerini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... vekili; iptali istenen sözleşmesinin resmi devlet organı tarafından yapıldığını, noter vasıtası ile yapılmasını gerektirir bir durumun olmadığını, sözleşmenin vesayet kararının verilmesinden önce yapıldığını, davalının iyi niyetli olduğunu, resmi kurum işlemlerine güvenerek iş bu taşınmazı aldığını, aldıktan sonra aylık taksitlerini ödediğini ve ödemeye de devam ettiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; "her ne kadar vasi atamasının sözleşme tarihinden sonra olsa da sözleşme tarihinden önce 15.11.2016 tarihli sağlık kurulu raporu ile murisin ehliyetinin bulunmadığının açık ve bariz olduğu," gerekçesiyle devir sözleşmesinin mutlak butlanla batıl olduğunun tespiti ile iptale konu sözleşme olmadığından, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili; mahkemece sadece yapılan işlemin batıl olduğunun tespitine karar verilmesinin eksik olduğunu, mukavelenin de iptaline karar verilmesi gerektiğini ve vekalet ücreti tayin edilmemesinin hatalı olduğunu belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; "Bu halde sözleşmenin yapıldığı 14.03.2017 tarihinde davacıların murisinin fiil ehliyetinin bulunmadığı, yaptığı sözleşmenin hukuki sonuç doğurmayacağı ve mutlak butlanla batıl olduğu açık olmakla, ilk derece mahkemesinin davacıların sözleşmenin geçersizliğinin tespitine ilişkin mahkeme kararı almakta hukuki yararlarının olduğunu kabul ederek, sözleşmenin geçersizliğinin tespitine ilişkin karar vermesi gerekirken, sözleşmenin geçersiz olduğu tespit edip hükümde bu konuda karar verilmesine yer olmadığına şeklinde hüküm kurması doğru olmamıştır." gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile davalı TOKİ Başkanlığı aleyhine açılan davanın husumet yokluğundan reddine, davalı ... aleyhine açılan davanın kabulüne ve sözleşmenin geçersizliğinin tespitine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili; iptaline karar verilen sözleşmenin düzenlenme tarihinin 14.03.2017 olduğunu, Muris Mevlüt Cengiz'in ise 17.05.2017 tarihinde kısıtlandığını, sözleşme tarihi ile kısıtlanma tarihi arasında iki ay olduğunu, sözleşme yapıldığında vesayet kararı henüz verilmediği için yapılan sözleşmenin geçerli olacağını, iyi niyetli müvekkilinin resmi kurumlar gözetiminde yapılan işlemlere güvenerek devir sözleşmesini imzaladığını, davacıların murise bakmadıklarını ve murisin ihtiyaçlarını müvekkilinin karşıladığını iddia ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ehliyetsizlik hukuki sebebine dayalı sözleşmenin geçersizliğinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Madeni Kanunu 13, 14, 15 ve 405 inci maddeleri.
2. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu 27 nci maddesi.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle devir sözleşmesinin yapıldığı tarihte murisin fiil ehliyetinin bulunmadığına ilişkin sağlık raporunun bulunmasına ve sözleşmenin geçersizliğinin tespiti hususunda davacıların hukukî yararı olmasına göre davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.