"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1512 E., 2023/224 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gebze 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/208 E., 2022/143 K.
Taraflar arasındaki yargılamanın iadesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; dosyada karar veren hakimin FETÖ üyesi olduğunu, davalı şirketin sahibi olan diğer davalının da FETÖ ile irtibatlı olduğunu, davalılar hakkında bu şekilde şüphe varken mahkemenin hukuka uygun teşekkül ettiğinden söz edilemeyeceğini, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun sonradan verilen kararında çek ödemelerinin yalnızca dekont veya makbuzla ispatlanabileceğine dair içtihat oluşturduğunu, bilirkişi raporu lehine olduğu halde bilirkişi raporunun yetersiz görülmesi halinde ek rapor alınarak çelişkinin giderilmesi gerektiğini bildirmiş; sonraki tarihli dilekçesinde, birleşen dosyada davalı ...'ın tanık olarak dinlenilmesinin yargılamanın iadesi nedeni olduğunu ileri sürerek, eski kararın ortadan kaldırılmasını ve lehine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar; yargılamanın iadesi sebeplerinin kanunda tahdidi olarak sayıldığını, karar düzeltme yoluna başvurulan aynı nedenlerle eldeki davanın açılmasının kötü niyetli olduğunu savunarak yargılamanın iadesi talebinin reddini istemişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; yargılamanın iadesi şartları oluşmadığından davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı; Mahkemece 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 375/1-ç bendine göre yargılama sırasında elde edilemeyen ancak işbu yargılamanın iadesi davasında ileri sürülüp dosyaya eklenilen iş bankası müfettiş raporlarını dikkate alınmadığını, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun çeki elinde bulundurup da bedelini ödediğine dair ikrarda bulunan borçlunun, yazılı belge veya dekont sunması gerektiğini ya da alacaklının ödemeye ilişkin ikrarı ile ispatın mümkün olacağına dair içtihat oluşturduğunu, somut olayda borçlunun resmi belge sunmadığını, sadece çekin borçlunun elinde olmasının çek bedelini ödediğine ispata yeterli olmadığını, Mahkemenin ödemenin yukarıda belirtilen şekilde yapıldığına dair araştırma yapmaması nedeniyle verdiği kararın hatalı olduğunu, 6100 sayılı Kanun'un 375/ 1-e bendine göre, ...'ın savcılıkta sanık olarak verdiği ifadesinde çeklerin davacıya hiç teslim edilmediğini bildirdiği, davalı ...'in de isticvabında çekleri bankaya kendisinin teslim ettiğini ikrar ettiğini, tanık ...'in dinlenilmesi gerektiğini, Mahkemece yeterli araştırma yapılmadığını, tanık ... ile davalının yüzleştirilmesi gerektiğini, dosyaya kazandırılan bilirkişi raporunun lehine olduğunu, hakimin raporu dikkate alınmaksızın karar verecek ise dosyanın neden bilirkişiye gönderildiğini ve masrafa neden olduğunun açıklanması gerektiğini, bu durumun dahi hak ihlali olduğunu, ilk verilen hükmün Yargıtay 6. Hukuk Dairesi tarafından FETÖ' cü hakimler tarafından incelendiğini, FETÖ'cü imamlar tarafından da onandığını, kararın bozulmaması halinde hak kaybının olacağını belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı tarafça yargılamanın iadesi nedeni olarak ilerisi sürülen sebeplerin 6100 sayılı Kanun'un 375 ... maddesinde gösterilen nedenlerden herhangi birine uymadığından, Mahkemece yargılamanın iadesi talebinin reddine dair verilen kararda isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle, davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı; istinaf dilekçesinde bildirdiği nedenleri aynen tekrar ettiğini, ayrıca Mahkemenin tanık olarak bildirilen ...'ı dinleyeceği sırada vazgeçerek hak ihlaline yol açtığını, bundan sonra bireysel başvuru hakkını kullanacaklarını, bankanın müfettiş raporlarının incelenmediğini belirterek, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında görülüp kesinleşen kira ilişkisinden kaynaklı alacak davasına yönelik yargılamanın iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.Yargılamanın iadesi sebepleri 6100 sayılı Kanun'un 375 ... maddesinde tahdidi olarak sayılmıştır. Bunlar dışında bir sebepten dolayı yargılamanın iadesi yoluna başvurulamaz. Kıyas yolu ile genişletilemez.
2. 6100 sayılı Kanunun "Yargılamanın İadesi Sebepleri" başlıklı 375 ... maddesi;
"(1) Aşağıdaki sebeplere dayanılarak yargılamanın iadesi talep edilebilir:
a) Mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması.
b) Davaya bakması yasak olan yahut hakkındaki ret talebi, merciince kesin olarak kabul edilen hâkimin karar ... veya karara katılmış bulunması.
c) Vekil veya temsilci olmayan kimselerin huzuruyla davanın görülmüş ve karara bağlanmış olması.
ç) Yargılama sırasında, aleyhine hüküm verilen tarafın elinde olmayan nedenlerle elde edilemeyen bir belgenin, kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması.
d) Karara esas alınan senedin sahteliğine karar verilmiş veya senedin sahte olduğunun mahkeme veya resmî makam önünde ikrar edilmiş olması.
e) İfadesi karara esas alınan tanığın, karardan sonra yalan tanıklık yaptığının ... olması.
f) Bilirkişi veya tercümanın, hükme esas alınan husus hakkında kasten gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun ... olması.
g) Lehine karar verilen tarafın, karara esas alınan yemini yalan yere ettiğinin, ikrar veya yazılı delille ... olması.
ğ) Karara esas alınan bir hükmün, kesinleşmiş başka bir hükümle ortadan kalkmış olması.
h) Lehine karar verilen tarafın, karara tesir eden hileli bir davranışta bulunmuş olması.
ı) Bir dava sonunda verilen hükmün kesinleşmesinden sonra tarafları, konusu ve sebebi aynı olan ikinci davada, öncekine aykırı bir hüküm verilmiş ve bu hükmün de kesinleşmiş olması.
i) Kararın, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlali suretiyle verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması, (Ek ibare: 7145 S.K. m.19; R.G: 25.7.2018) “veya karar aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yapılan başvuru hakkında dostane çözüm ya da ... taraflı deklarasyon sonucunda düşme kararı verilmesi”
(2) Birinci fıkranın (e), (f) ve (g) bentlerindeki hâllerde yargılamanın iadesinin istenebilmesi, bu sebeplerin kesinleşmiş bir ceza mahkûmiyet kararı ile belirlenmiş olması şartına bağlıdır. Delil yokluğundan başka bir sebeple ceza kovuşturmasına başlanamamış veya mahkûmiyet kararı verilememiş ise ceza mahkemesi kararı aranmaz. Bu takdirde dayanılan yargılamanın iadesi sebebinin, yargılamanın iadesi davasında öncelikle ispat edilmesi gerekir." hükmünü içermektedir.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; ileri sürülen nedenlere göre yukarıda yer verilen yargılamanın iadesi sebeplerinin var olmadığının belirlendiği anlaşılmakla, davacının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.