"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2015/29 E., 2018/171 K.
DAVA TARİHİ : 21.06.2010
Taraflar arasındaki maddi ve manevi tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Davalı tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; ... ... numaralı ... Gemi donatanına izafeten ... Denizcilik ve Müşavirlik Ltd. Şti. ile imzaladığı ... sözleşmesi uyarınca ... ...'in işleteni olduğu ... isimli yabancı bayraklı gemide 25.03.2009 tarihinden itibaren yağcı yeterliği ile aylık 1.950 Amerikan Doları karşılığı çalışmaya başladığını, 28.06.2009 tarihinde meydana gelen ... kazası sonucu sağ el baş parmağının kırıldığını, kaza sonrasında ilk müdahalenin İngiltere'de yapıldığını, sonrasında Türkiye'ye geldiğini, Özel Dr. ... ... ... Eğitim ve Araştırma hastanesine müracaat ettiğini, buradan verilen 04.05.2010 tarihinde hazırlanan raporda vücut kaybı oranının %5 olarak tespit edildiğini, gemi adamı olması nedeni ile işini tam ve eksiksiz olarak ifa edemediğini, işinin azalmakla birlikte başvurularının çoğunun geri çevrildiğini, maddi ve manevi kayba uğradığını, ... kazası nedeni ile 10.000 USD maddi ve 5.000 USD manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, ... ... numaralı Antigua ve Barbuda Bayraklı ... gemisi üzerine kanuni rehin hakkın tesis edilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... Denizcilik ve Müşavirlik Ltd. Şti.; Paimpol gemi işleteni olan ...&... ... ... acentası olmadığını, davacı ile arasında herhangi bir ... akdinin imzalanmadığını; davacının, tarafından işe alınmadığını, şirketin sevk ve idaresinde bulunan bir işyerinde çalışmadığını, belirterek davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... ...; dava konusu alacağın TTK 1235/3 maddesi kapsamında olmadığını, alacağın gemi adamlarının hizmet ve ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklara ilişkin olması gerektiğini, davacı tarafından alacağının ... kazası nedeni ile oluştuğunun iddia edildiğini, bu nedenle davanın genel mahkemede açılması gerektiğini; TTK 1235/3 kapsamındaki alacakların borçlusunun donatan olduğunu, ... gemisinin ise donatanı olmadığını, davacının iddialarını kanıtlar nitelikle bir bilgi yada belgenin bulunmadığını; parmak kırığının hangi süreçte ne şekilde maluliyete dönüştüğü konusunda bir açıklık da bulunmadığını, meydana gelen olay ile yapılan hizmet arasında bir illiyet bağı olmadığını, davacının maddi tazminat talebinin hangi kalemleri içerdiği hususunda bir açıklamanın yapılmadığını, manevi tazminat talebinin Türk Lirası olarak talep edilebileceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
3. 23.08.2017 tarihli ek bilirkişi heyet raporunda da açıklandığı üzere; Avrupa Birliği Komisyonu öncülüğünde kurulan "EQUASIS"in denizcilik sektörüne bağlı bir kuruluş olduğu, bilirkişi kök raporu sonrası dosyaya sunulan ... kayıtlarına göre ... ... numaralı Poımpol gemisinin yönetiminin ve işleteninin ...& ... ... ... olduğu anlaşıldığından, mahkemece karar başlığında davalı "... ... Numaralı Antigua ve Barbuda Bayraklı ... Gemisi Donatanı İşleteni ... ...'a izafeten acentesi ... Denizcilik ve Müşavirlik Ltd. Şti." şeklinde gösterilmiştir.
III. MAHKEME KARARI
1. ... 51. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/369 E. sayılı dosyası üzerinden görevsizlik kararı verilmiş olup, karar Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 2014/21669 E., 2014/37353 K. sayılı ilamıyla onanmıştır.
2. Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, davacının ... ... numaralı ... Gemi donatanına izafeten ... Denizcilek ve Müşavirlik Ltd. Şti. ile imzaladığı ... sözleşmesi uyarınca, ... ...'in işleteni olduğu ... isimli yabancı bayraklı gemide 25.03.2009 tarihinden itibaren çalışmaya başladığı, 28.06.2009 tarihinde meydana gelen ... kazası sonucu sağ el baş parmağının kırıldığı, olayın meydana gelmesinde davalı şirketin %70 ve davacının da %30 oranında kusurlu olduğu, davacı ...'un %16 maluliyete uğradığı olay nedeniyle, alanında uzman bilirkişi tarafından yapılan inceleme sonucunda sunulan rapor kapsamına göre; 40.578,41 USD maddi zararının oluştuğu gerekçesiyle, davacının maddi tazminat isteminin kabulüne, 3.885 USD geçici işgörmezlik tazminatı, 21.432,72 USD işlemiş devre, 15.260,69 USD işleyecek devre zararından oluşan toplam 40.578,41 USD'nin olay tarihi olan 28.06.2009 tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4-a maddesindeki tanımlı faiz oranını aşmamak şartıyla işleyen yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine; olayın meydana gelmesinde tarafların kusur durumları, yaşanan olayın ağırlığı, tarafların sosyo-ekonomik durumları dikkate alınarak hakkaniyete uygun düşen oranda manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 2.000 USD manevi tazminatın olay tarihi olan 28.06.2009 tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4-a maddesindeki tanımlı faiz oranını aşmamak şartıyla işleyen yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 20.04.2021 tarihli ve 2020/5129 E., 2021/4384 K. sayılı kararıyla, hükmün onanmasına karar verilmiştir.
V. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı, davalı karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
Davalı, kırılıp da daha sonra iyileşen bir el parmağı için hükmedilen tazminatın çok olduğunu, davacının kazadan 2 ay 10 gün sonra yine çalışmaya başladığını, dava esnasında davacı üzerinde fiziki muayene yapılmadığını, Mahkemenin kendi ara kararına aykırı hareket ettiğini, dava dilekçesinde kanuni rehin hakkı talebi olmasına rağmen yerel Mahkemenin bu konuda olumlu ya da olumsuz hiçbir karar vermediğini, haksız fiile dayalı maddi ve manevi tazminat taleplerine Türk Lirası üzerinden karar verilmesi gerektiğini, Yargıtay ilamında gerekçe gösterilmediğini ileri sürerek; kararın düzeltilmesini ve Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, haksız fiil hukuksal nedenine dayalı olarak açılan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 47 nci maddesi şöyledir:
"Hakim, hususi halleri nazara alarak cismani zarara düçar olan kimseye yahut adam öldüğü takdirde ölünün ailesine manevi zarar namiyle adalete muvafık tazminat verilmesine karar verebilir.
3. Değerlendirme
1. Karar düzeltme yoluyla incelenen kararın, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere, bilirkişi raporlarının denetlenebilir ve açık olmasına göre isabetli olduğu anlaşıldığından, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair karar düzeltme taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2. Eldeki dava, haksız fiil hukuksal nedenine dayalı olarak açılan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabul kısmen reddi ile toplam 40.578,41 USD maddi, 2.000 USD manevi tazminatın olay tarihi olan 28.06.2009 tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4-a maddesindeki tanımlı faiz oranını aşmamak şartıyla işleyen yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 47 nci maddesinde düzenlendiği üzere, Mahkemece haksız fiil sonucu bedensel zarara uğrayan kimse için manevi tazminata hükmedilebilir. Gerek maddi gerekse manevi tazminata hükmedilebilmesi için hukuka aykırı bir eylem, bir zarar, bu zarar ile eylem arasında illiyet bağı ve kusur bulunması gerekmektedir. Mahkemece olayın meydana gelmesinde tarafların kusur durumları, yaşanan olayın ağırlığı, tarafların sosyo-ekonomik durumları dikkate alınarak hakkaniyet gereği 2.000 USD manevi tazminata hükmedilmişse de, yabancı para cinsi üzerinden manevi tazminata hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
3. Hal böyle olunca, davacı lehine Türk Lirası cinsinden hükmedilmesi gereken manevi tazminatın USD olarak hüküm altına alınması usul ve kanuna aykırı olup bozma nedenidir. Kararın bu nedenle bozulması gerekirken, zuhulen onanmasına karar verildiği bu kez yapılan inceleme ile anlaşıldığından, davalının bu yöne ilişkin karar düzeltme isteminin kabulü ile onama ilamının kaldırılarak Mahkeme kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalının sair karar düzeltme taleplerinin REDDİNE,
2. Davalının karar düzeltme talebinin kısmen kabulü ile Dairece verilen 20.04.2021 tarihli ve 2020/5129 Esas, 2021/4384 Karar sayılı onama ilamının kaldırılarak Mahkeme kararının davalı yararına BOZULMASINA,
Peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde karar düzeltme isteyen davalıya iadesine,
31.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.